Sucholaski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
|zdjęcie = Sucholaski.jpg | |zdjęcie = Sucholaski.jpg | ||
|opis zdjęcia = Sucholaski | |opis zdjęcia = Sucholaski | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 348<ref>Łącznie Sucholaski, | + | |liczba ludności = 348<ref>Łącznie: Sucholaski, Dudka, Grodkowo.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Sucholaski ''' (niem. ''Sucholasken'', od 1935 r. ''Rauschenwalde'') – | + | ''' Sucholaski ''' (niem. ''Sucholasken'', od 1935 r. ''Rauschenwalde'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Wydminy (gmina wiejska)|gminie Wydminy]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dudka]] i [[Grodkowo]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Frederik Novvicki]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dudka]] i [[Grodkowo]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Frederik Novvicki]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| + | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Wydmińskie|Jeziora Wydmińskiego]], 17 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 4,5 km na północny zachód od [[Wydminy|Wydmin]] | + | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Wydmińskie|Jeziora Wydmińskiego]], 17 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 4,5 km na północny zachód od [[Wydminy|Wydmin]]. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku [[Olecko|Olecka]]. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]]. |
| + | |||
| + | Początkowo wieś występowała jako ''Suchy Lassa'' (1554), ''Suchylassek'' (1558), a następnie ''Suchilaski'', później utrwaliła się forma ''Sucholasken''. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas działań wojennych spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do parafii ewangelickiej w Wydminach. | ||
[[File:Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.jpg|thumb|300 px|left|Przedwojenna pocztówka z Sucholasek]] | [[File:Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.jpg|thumb|300 px|left|Przedwojenna pocztówka z Sucholasek]] | ||
| − | Szkoła we wsi istniała już przed | + | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. Zatrudnionych było w niej dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w [[Wydminy|Wydminach]] (1974). |
| − | W 1970 roku w Sucholaskach | + | W 1970 roku w Sucholaskach odnotowano 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe. Działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa PGR-y: [Państwowe Gospodarstwo Rolne Dudka i Państwowe Gospodarstwo Rolne Grodkowo. W latach 1954–1972 Sucholaski należały do gromady Wydminy. |
We wsi od 2005 roku działa [[Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"]], którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości. | We wsi od 2005 roku działa [[Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"]], którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: |
| − | + | *1857 – 458 osób | |
| − | 1857 | + | *1933 – 448 osób |
| − | + | *1939 – 389 osób | |
| − | 1933 | + | *1970 – 470 osób, 52 gospodarstwa |
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
| − | 1970 | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *dawna karczma, obecnie dom mieszkalny (początek XX wieku) |
| − | * | + | *dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), (początek XX wieku) |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku |
| − | * | + | *domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7) |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | <br/> | + | == Bibliografia == |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> |
| + | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/| bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy], Wydminy 2009 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm| Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
Wersja z 13:21, 11 lis 2014
| Sucholaski | |
| | |
 Sucholaski
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Wydminy |
| Liczba ludności (2010) | 348[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sucholaski | |
| Położenie na mapie Polski  Sucholaski | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sucholaski (niem. Sucholasken, od 1935 r. Rauschenwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami Dudka i Grodkowo). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Frederik Novvicki[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachodnim brzegu Jeziora Wydmińskiego, 17 km na wschód od Giżycka i 4,5 km na północny zachód od Wydmin. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku Olecka.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1550 roku starosta Michał Eysack sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z Grajwa. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na prawie chełmińskim. Osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę.
Początkowo wieś występowała jako Suchy Lassa (1554), Suchylassek (1558), a następnie Suchilaski, później utrwaliła się forma Sucholasken. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas działań wojennych spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do parafii ewangelickiej w Wydminach.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. Zatrudnionych było w niej dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w Wydminach (1974).
W 1970 roku w Sucholaskach odnotowano 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe. Działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa PGR-y: [Państwowe Gospodarstwo Rolne Dudka i Państwowe Gospodarstwo Rolne Grodkowo. W latach 1954–1972 Sucholaski należały do gromady Wydminy.
We wsi od 2005 roku działa Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski", którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 458 osób
- 1933 – 448 osób
- 1939 – 389 osób
- 1970 – 470 osób, 52 gospodarstwa
Zabytki
- dawna karczma, obecnie dom mieszkalny (początek XX wieku)
- dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), (początek XX wieku)
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7)
Przypisy
- ↑ Łącznie: Sucholaski, Dudka, Grodkowo.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski" [05.03.2014]
