Ługwałd

Ługwałd
Ługwałd. Kapliczka przydrożna z połowy XIX wieku
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Dywity
Liczba ludności (2010)	422
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ługwałd
Położenie na mapie Polski Ługwałd
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ługwałd (niem. Hochwalde) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dywity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 422 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Romuald Edward Krawiec.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 3 km na północny wschód od Dywit. Południowa część wsi leży nad brzegiem Jeziora Ługwałd.

Dzieje miejscowości

Po raz pierwszy w dokumentach Ługwałd wymieniany jest pod nazwą Hogenwalt (1363 r.), później zapisywano nazwe wsi jako Hogemwaldt (1625), Hogenwalde (1656), Hogwald (1656), Hugwaldt (1673). Od 1785 funkcjonowała nazwa Hochwalde. Polska nazwa Ługwałd pojawiła się w dokumentach w roku 1884. W 1947 r. przejsciowo wieś nazywano Ługowo. Wieś została założona w 1363 r., ale w czasie wojen Zakonu Krzyżackiego z Polską została zniszczona w XV w. Ponowna kolonizację nowymi osadnikami prowadził Mikołaj Kopernik w 1519 r., oraz ponownie po zniszczeniach wojennych w 1520 r., kiedy to sołtys Tomasz otrzymał pomoc od Kopernika na zagospodarowanie. W 1770 Ługwałd obejmował 30 włók, w tym cztery należące do sołtysa i 26 czynszowe. W okresie międzywojenny w Ługwałdzie aktywny był Związek Polaków w Niemczech, do którego należeli m.in.: Jakub i Maria Ehmowie, Józef Kalisz, Matylda Skrzybska, Marta, August i Rozalia Surrejowie. W 1993 r. Ługwałd liczył 151 mieszkańców, w 2007 r. we wsi zameldowane były 374 osoby, natomiast w 2012 r. - 456 mieszkańców. 31 sierpnia 2013 wieś hucznie obchodziła 650 rocznice założenia [3] We wsi znajduje się Jezioro Ługwałdzkie. We wsi działa Stowarzyszenie "Ługwałd"[2] We wsi jest sklep oraz świetlica, znajdująca się w budynku dawnej szkoły, funkcjonują cztery pensjonaty, oferujące około 60 miejsc noclegowych. Przez wieś przebiega żółty szlak rowerowy, wyznaczony przez LGD „Warmiński Zakątek”, który prowadzi z Dywit do Brąswałdu i Barkwedy. We wsi znajduje się drewniana dzwonnica, dwie kapliczki przydrożne oraz trzy krzyże przydrożne.

Ludzie związani z miejscowością

• Z Ługwałgu pochodzi Józef Jagałła (1890-1970), polski działacz plebiscytowy na Warmii. Ukończył szkołę rolniczą w Olsztynie. W czasie I wojny światowej służył w wojsku niemieckim. W 1920 wstąpił do wojska polskiego i pracował w Naczelnej Komendzie Straży Ludowej w Olsztynie. Po przegranym plebiscycie wyjechał w Poznańskie, na stałe osiadł w Bydgoszczy.

Zabytki

...

Miejscowość-Opis-Rysunku

Bibliografia

1. Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
2. Lewicka Daniela, Tomkiewicz Ryszard, Gmina Dywity: teraźniejszość i przeszłość, Olsztyn 1994.
3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
4. Bank Danych Lokalnych GUS