Parafia Ewangelicko-Augsburska w Rynie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Historia parafii) |
|||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
== Historia parafii == | == Historia parafii == | ||
| − | Dzieje parafii ewangelickiej w [[Ryn| Rynie]] sięgają schyłku XIV w. | + | Dzieje parafii ewangelickiej w [[Ryn| Rynie]] sięgają schyłku XIV w. Wówczas funkcjonowała pierwsza wspólnota ewangelicka na [[Zamek w Rynie |zamku w Rynie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | Do czasów wprowadzenia reformacji przez księcia Albrechta w 1525 r. [[Ryn]] należał do katolickiego [[ | + | Do czasów wprowadzenia reformacji przez księcia [[Albrecht Hohenzollern| Albrechta]] w 1525 r. [[Ryn]] należał do katolickiego [[diecezja warmińska |biskupstwa warmińskiego]]. Jednak już w marcu 1528 r. znalazł się w ewangelickim [[diecezja pomezańska|biskupstwie pomezańskim]]. W 1531 r. [[Prusy]] podzielone zostały na parafie. |
<br/> | <br/> | ||
| − | Budowa kościoła parafialnego w [[Ryn|Rynie]] trwała 20 lat. | + | Budowa kościoła parafialnego w [[Ryn|Rynie]] trwała 20 lat. W XVII w. parafianie borykali ze skutkami najazdu tatarskiego, a na początku XVIII w. z zarazą. Region parafii opustoszał, ludność zubożała, wiele pól leżało odłogiem. W połowie XVIII w. członkowie parafii ryńskiej mogli korzystać także z polskiego śpiewnika. Od tego czasu odprawiano nabożeństwa również w języku polskim. |
<br/> | <br/> | ||
W 1820 r. kolegium kościelne wystąpiło z wnioskiem o budowę nowej plebani. Parafia liczyła już wtedy ponad 1500 wiernych. W latach 1890-1891 w tutejszej parafii występował silny ruch sekciarski, zapoczątkowany przez właściciela ziemskiego Sareyke ze [[Skop| Skopu]]. W 1897 r. parafię podzielono na dwa okręgi: proboszczowski z miastem [[Ryn]] i duszpasterski, do którego przypisano domenę i 13 wsi. | W 1820 r. kolegium kościelne wystąpiło z wnioskiem o budowę nowej plebani. Parafia liczyła już wtedy ponad 1500 wiernych. W latach 1890-1891 w tutejszej parafii występował silny ruch sekciarski, zapoczątkowany przez właściciela ziemskiego Sareyke ze [[Skop| Skopu]]. W 1897 r. parafię podzielono na dwa okręgi: proboszczowski z miastem [[Ryn]] i duszpasterski, do którego przypisano domenę i 13 wsi. | ||
| − | Zarządzanie sprawami odnoszącymi się do całej parafii pozostało nadal tylko w gestii proboszcza. | + | Zarządzanie sprawami odnoszącymi się do całej parafii pozostało nadal tylko w gestii proboszcza. Przedstawicielami gminy zostało 21 specjalnie wydelegowanych osób. |
<br/> | <br/> | ||
W 1903 r. w obydwu okręgach duszpasterskich odbyło się 207 chrztów, 150 konfirmacji, 45 ślubów, 155 pochówków. Na ich terenie działały także: miejska szkoła z siedmioma nauczycielami i 14 szkół wiejskich z pojedynczą obsadą nauczycielską. | W 1903 r. w obydwu okręgach duszpasterskich odbyło się 207 chrztów, 150 konfirmacji, 45 ślubów, 155 pochówków. Na ich terenie działały także: miejska szkoła z siedmioma nauczycielami i 14 szkół wiejskich z pojedynczą obsadą nauczycielską. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Przed II wojną światową oraz po 1945 r. w życiu parafii doszło do szeregu zmian. Znacznie zmniejszyła się liczba wiernych, w wyniku braku tolerancji, kryzysu ewangelicyzmu na Mazurach i ekspansji miejscowej ludności na Zachód. W 1940 r. spłoną kościół ewangelicki w [[Ryn|Rynie]]. Obecnie ewangelicy ryńscy zbierają się w kaplicy - dawnej starej plebani, w której początkowo zamieszkiwał pastor [[Albert Sapatka]]. Ks. Albert był pastorem parafii. Napisał także kronikę parafii. | + | Przed II wojną światową oraz po 1945 r. w życiu parafii doszło do szeregu zmian. Znacznie zmniejszyła się liczba wiernych, w wyniku braku tolerancji, kryzysu ewangelicyzmu na [[Mazury| Mazurach]] i ekspansji miejscowej ludności na Zachód. W 1940 r. spłoną kościół ewangelicki w [[Ryn|Rynie]]. Obecnie ewangelicy ryńscy zbierają się w kaplicy - dawnej starej plebani, w której początkowo zamieszkiwał pastor [[Albert Sapatka]]. Ks. Albert był pastorem parafii. Napisał także kronikę parafii. |
<br/> | <br/> | ||
Dziś parafia ryńska liczy około 200 osób i obejmuje miasto [[Ryn]] i [[Gmina Ryn |Gminę Ryn]]. | Dziś parafia ryńska liczy około 200 osób i obejmuje miasto [[Ryn]] i [[Gmina Ryn |Gminę Ryn]]. | ||
Wersja z 13:41, 3 lut 2014
| Parafia Ewangelicko-Augsburska w Rynie | |
| | |
 Kaplica parafialna, źródło: Ryn, 20.12.2013.
| |
| Siedziba | Ryn |
| Adres | ul. Partyzantów 1, 11-520 Ryn |
| Data powołania | XVI w. |
| Wyznanie | protestanckie |
| Kościół | Ewangelicko-Augsburski |
| Diecezja | mazurska |
| Kapolica | Kaplica ewangelicko-augsburski w Rynie |
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Rynie – Ewangelicko-Augsburska parafia, należąca do diecezji mazurskiej. Erygowana w XVI w. Mieści się przy ul. Partyzantów 1 w Rynie. Proboszczem parafii jest ks. Jan Neumann.
Historia parafii
Dzieje parafii ewangelickiej w Rynie sięgają schyłku XIV w. Wówczas funkcjonowała pierwsza wspólnota ewangelicka na zamku w Rynie.
Do czasów wprowadzenia reformacji przez księcia Albrechta w 1525 r. Ryn należał do katolickiego biskupstwa warmińskiego. Jednak już w marcu 1528 r. znalazł się w ewangelickim biskupstwie pomezańskim. W 1531 r. Prusy podzielone zostały na parafie.
Budowa kościoła parafialnego w Rynie trwała 20 lat. W XVII w. parafianie borykali ze skutkami najazdu tatarskiego, a na początku XVIII w. z zarazą. Region parafii opustoszał, ludność zubożała, wiele pól leżało odłogiem. W połowie XVIII w. członkowie parafii ryńskiej mogli korzystać także z polskiego śpiewnika. Od tego czasu odprawiano nabożeństwa również w języku polskim.
W 1820 r. kolegium kościelne wystąpiło z wnioskiem o budowę nowej plebani. Parafia liczyła już wtedy ponad 1500 wiernych. W latach 1890-1891 w tutejszej parafii występował silny ruch sekciarski, zapoczątkowany przez właściciela ziemskiego Sareyke ze Skopu. W 1897 r. parafię podzielono na dwa okręgi: proboszczowski z miastem Ryn i duszpasterski, do którego przypisano domenę i 13 wsi.
Zarządzanie sprawami odnoszącymi się do całej parafii pozostało nadal tylko w gestii proboszcza. Przedstawicielami gminy zostało 21 specjalnie wydelegowanych osób.
W 1903 r. w obydwu okręgach duszpasterskich odbyło się 207 chrztów, 150 konfirmacji, 45 ślubów, 155 pochówków. Na ich terenie działały także: miejska szkoła z siedmioma nauczycielami i 14 szkół wiejskich z pojedynczą obsadą nauczycielską.
Przed II wojną światową oraz po 1945 r. w życiu parafii doszło do szeregu zmian. Znacznie zmniejszyła się liczba wiernych, w wyniku braku tolerancji, kryzysu ewangelicyzmu na Mazurach i ekspansji miejscowej ludności na Zachód. W 1940 r. spłoną kościół ewangelicki w Rynie. Obecnie ewangelicy ryńscy zbierają się w kaplicy - dawnej starej plebani, w której początkowo zamieszkiwał pastor Albert Sapatka. Ks. Albert był pastorem parafii. Napisał także kronikę parafii.
Dziś parafia ryńska liczy około 200 osób i obejmuje miasto Ryn i Gminę Ryn.
Kler parafialny
Duszpasterze po 1945 r.:
(1946-1957) - ks. Eugeniusz Sauter
(1952-1957) - ks. Maksymilian Cybula
(1952-1991) - ks. Paweł Kubiczek
(1957-1958) - ks. Antoni Komendera
(1972-1976) - ks. Fryderyk Tegler
(1985-1986) - ks. Jerzy Below
(1986-1997) - ks. Erwin Jurczok
Filiały
Filiał w Sterławkach Wielkich
Zobacz też
Bibliografia
Sapatka Albert, Kronika Parafii Ewangelickiej w Rynie w Prusach Wschodnich. Przełożyła Małgorzata Szymańska-Jasińska, opracowanie oraz wstęp Grzegorz Białuński i Grzegorz Jasiński, Warszawa-Dąbrówno 2003, ss. 17O.
http://old.luteranie.pl/pl/files/Ryn.pdf, 20.12.2013.
