Katolicka Szkoła Polska w Nowej Kaletce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Osiągnięcia) |
|||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
''' Katolicka Szkoła Polska w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] ''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1929 roku i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[lkwim: Edward Turowski|Edward Turowski ]].<br/> | ''' Katolicka Szkoła Polska w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] ''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1929 roku i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[lkwim: Edward Turowski|Edward Turowski ]].<br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
| − | Początki szkoły polskiej w Nowej Kaletce sięgają 9 czerwca 1923 roku, kiedy to dzięki Towarzystwu Szkolnemu na Warmię, udało się zebrać wnioski od rodziców dla 60 dzieci. Petycje dotyczyły zgody na wprowadzenie lekcji religii po polsku i nauki języka polskiego. Niestety władze niemieckie przesuwały termin uruchomienia lekcji w języku polskim. W Nowej Kaletce zorganizowane je dopiero w 1927 roku dla 15 dzieci, przy 64 zgłoszonych. W następnym roku zlikwidowano lekcje języka polskiego w Nowej Kaletce, powołując je w zamian w Gietrzwałdzie. | + | Początki szkoły polskiej w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] sięgają 9 czerwca 1923 roku, kiedy to dzięki Towarzystwu Szkolnemu na Warmię, udało się zebrać wnioski od rodziców dla 60 dzieci. Petycje dotyczyły zgody na wprowadzenie lekcji religii po polsku i nauki języka polskiego. Niestety władze niemieckie przesuwały termin uruchomienia lekcji w języku polskim. W [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] zorganizowane je dopiero w 1927 roku dla 15 dzieci, przy 64 zgłoszonych. W następnym roku zlikwidowano lekcje języka polskiego w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]], powołując je w zamian w Gietrzwałdzie. |
| − | Oficjalne uruchomienie Polsko-Katolickiej Szkoły w Nowej Kaletce odbyło się 10 kwietnia 1929 r. Otwarcia szkoły dokonał pierwszy nauczyciel i zarazem jej kierownik Edward Turowski. Na rozpoczęcie przybyło ok. 41 uczniów, rodzice dzieci z polskiej ochronki, sołtys Kuhn. | + | Oficjalne uruchomienie Polsko-Katolickiej Szkoły w Nowej Kaletce odbyło się 10 kwietnia 1929 r. Otwarcia szkoły dokonał pierwszy nauczyciel i zarazem jej kierownik [[lkwim: Edward Turowski Edward Turowski]]. Na rozpoczęcie przybyło ok. 41 uczniów, rodzice dzieci z polskiej ochronki, sołtys Kuhn. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929r. | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929r. | ||
| − | Zasadniczym celem szkoły, określonym przez jej pierwszego nauczyciela, było wychowanie pokolenia za dobrych synów Boga i społeczeństwa. | + | Zasadniczym celem szkoły polskiej w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]], określonym przez jej pierwszego nauczyciela, było wychowanie pokolenia za dobrych synów Boga i społeczeństwa. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
== Osiągnięcia == | == Osiągnięcia == | ||
| − | W szkole w Nowej Kaletce dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji w Nowej Kaletce, która miała miejsce 27.01.1934 r., lekcję pokazową prowadzili nauczyciele: [[Tomasz Setny]], Ryszard Goetze, Jan Hinc, Mieczysław Oelberg. Lekcje dotyczyły przedmiotów religia i rachunki. Na drugiej konferencji zorganizowanej w Nowej Kaletce (28.08.1937 r.)lekcję pokazową z przedmiotu przyroda przeprowadził nauczyciel Józef Groth, zaś referat wygłosił nauczyciel Konrad Sikora. | + | W szkole w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]], która miała miejsce 27.01.1934 r., lekcję pokazową prowadzili nauczyciele: [[Tomasz Setny]], Ryszard Goetze, Jan Hinc, Mieczysław Oelberg. Lekcje dotyczyły przedmiotów religia i rachunki. Na drugiej konferencji zorganizowanej w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] (28.08.1937 r.)lekcję pokazową z przedmiotu przyroda przeprowadził nauczyciel Józef Groth, zaś referat wygłosił nauczyciel Konrad Sikora. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
| − | Tablica pamiątkowa na domu nr 26 w Nowej Kaletce ma napis: „W tym domu w latach 1929 – 1939 mieściła się polska szkoła. Pomimo terroru i prześladowań, nie szczędząc swych sił uczyli w niej ugruntowując polskość: Edward Turowski, Tomasz Setny, Seweryn Piątek, Ryszard Knosała, Paweł Trzciński, Józef Groth”. | + | Tablica pamiątkowa na domu nr 26 w [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] ma napis: „W tym domu w latach 1929 – 1939 mieściła się polska szkoła. Pomimo terroru i prześladowań, nie szczędząc swych sił uczyli w niej ugruntowując polskość: Edward Turowski, Tomasz Setny, Seweryn Piątek, Ryszard Knosała, Paweł Trzciński, Józef Groth”. |
| + | Po II wojnie w budynku szkoły polskiej uruchomiono szkołę podstawową, której nadano imię patrona Józefa Grotha. | ||
| − | W Nowej Kaletce | + | |
| + | W [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] zachował się budynek przedwojennego przedszkola oraz polskiej szkoły. Została ona wybudowana w podobnym stylu do wszystkich pruskich szkół, powstałych częściowo za odszkodowania od Francuzów. Murowany obiekt przetrwał w prawie nienaruszonym stanie wielki pożar w 1930 r. Niemcy wykorzystali te zdarzenie i zamknęli na pewien czas szkołę pod pretekstem urządzenia schroniska ofiarom pożaru. Obecnie budynek byłej szkoły polskiej [[Nowa Kaletka |Nowej Kaletce]] stanowi siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Gimu oraz świetlicę dla dzieci i młodzieży. | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 15:24, 13 mar 2014
| Katolicka Szkoła Polska w Nowej Kaletce | |
| | |
 Budynek byłej szkoły polskiej w Nowej Kaletce
| |
| Data założenia: | 1929 |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Nowa Kaletka |
| Patron: | ...opcjonalny... |
Katolicka Szkoła Polska w Nowej Kaletce – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1929 roku i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Edward Turowski .
Spis treści
Historia
Początki szkoły polskiej w Nowej Kaletce sięgają 9 czerwca 1923 roku, kiedy to dzięki Towarzystwu Szkolnemu na Warmię, udało się zebrać wnioski od rodziców dla 60 dzieci. Petycje dotyczyły zgody na wprowadzenie lekcji religii po polsku i nauki języka polskiego. Niestety władze niemieckie przesuwały termin uruchomienia lekcji w języku polskim. W Nowej Kaletce zorganizowane je dopiero w 1927 roku dla 15 dzieci, przy 64 zgłoszonych. W następnym roku zlikwidowano lekcje języka polskiego w Nowej Kaletce, powołując je w zamian w Gietrzwałdzie.
Oficjalne uruchomienie Polsko-Katolickiej Szkoły w Nowej Kaletce odbyło się 10 kwietnia 1929 r. Otwarcia szkoły dokonał pierwszy nauczyciel i zarazem jej kierownik lkwim: Edward Turowski Edward Turowski. Na rozpoczęcie przybyło ok. 41 uczniów, rodzice dzieci z polskiej ochronki, sołtys Kuhn.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929r.
Zasadniczym celem szkoły polskiej w Nowej Kaletce, określonym przez jej pierwszego nauczyciela, było wychowanie pokolenia za dobrych synów Boga i społeczeństwa.
Kadra pedagogiczna
W polskiej szkole w Nowej Kaletce uczyli:
- Edward Turowski
- Tomasz Setny
- Józef Groth
- Paweł Trzciński
- Ryszard Knosała
- Seweryn Piątek
Osiągnięcia
W szkole w Nowej Kaletce dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji w Nowej Kaletce, która miała miejsce 27.01.1934 r., lekcję pokazową prowadzili nauczyciele: Tomasz Setny, Ryszard Goetze, Jan Hinc, Mieczysław Oelberg. Lekcje dotyczyły przedmiotów religia i rachunki. Na drugiej konferencji zorganizowanej w Nowej Kaletce (28.08.1937 r.)lekcję pokazową z przedmiotu przyroda przeprowadził nauczyciel Józef Groth, zaś referat wygłosił nauczyciel Konrad Sikora.
Absolwenci
...
Ciekawostki
Tablica pamiątkowa na domu nr 26 w Nowej Kaletce ma napis: „W tym domu w latach 1929 – 1939 mieściła się polska szkoła. Pomimo terroru i prześladowań, nie szczędząc swych sił uczyli w niej ugruntowując polskość: Edward Turowski, Tomasz Setny, Seweryn Piątek, Ryszard Knosała, Paweł Trzciński, Józef Groth”.
Po II wojnie w budynku szkoły polskiej uruchomiono szkołę podstawową, której nadano imię patrona Józefa Grotha.
W Nowej Kaletce zachował się budynek przedwojennego przedszkola oraz polskiej szkoły. Została ona wybudowana w podobnym stylu do wszystkich pruskich szkół, powstałych częściowo za odszkodowania od Francuzów. Murowany obiekt przetrwał w prawie nienaruszonym stanie wielki pożar w 1930 r. Niemcy wykorzystali te zdarzenie i zamknęli na pewien czas szkołę pod pretekstem urządzenia schroniska ofiarom pożaru. Obecnie budynek byłej szkoły polskiej Nowej Kaletce stanowi siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Gimu oraz świetlicę dla dzieci i młodzieży.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński W., Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Nowa Kaletka[13.03.2014]
