Gwiździny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Gwiździny'''</big> (Quesing) wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975–1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego. | + | <big>'''Gwiździny'''</big> (Quesing, Quesendorf, od 1570 r. Gwiździny) wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975–1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1414 r. Nie znana jest dokładna data lokacji. Wówczas jej nazwa brzmiała Quesing. Miejscowość była własnością Kapituły Chełmińskiej. Jej nazwa w obecnej formie powstała w 1570 r. Gwiździny w XVI w. obejmowały 80 łanów i 14 zagród. Znajdował się tutaj również kościół i karczma. Wiadomo, że w XVI w. istniał tutaj kościół, który podupadł po wojnach polsko – szwedzkich. Na początku XX w. majątek został przejęty przez Wilhelma Modrow. Do 1945 r. pozostał w rękach rodziny [[Modrow]]. Hodowano tutaj ziemniaki typu Modrow oraz kwiaty. Po 1946 r. powstał we wsi PGR. W XX w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła oraz erygowano nowy kościół. Ze wsią związana jest także legenda, która mówi, że w drodze na [[Grunwald]] Jagiełło zatrzymał się nad pobliskim [[Jezioro Rubkowo |Jeziorem Rubkowo]], aby napoić konie swego wojska. Ponadto w Gwiździnach istniał obóz pracy. | + | Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1414 r. Nie znana jest dokładna data lokacji. Wówczas jej nazwa brzmiała Quesing. Miejscowość była własnością Kapituły Chełmińskiej. Jej nazwa w obecnej formie powstała w 1570 r. Pochodzi od słowa gwizd - zdaniem [[Grążawski |Grążawskiego]]. prof. [[lkwim: Grzegorz Białuński]] wywodzi ją od pruskiego Kwisen. Gwiździny w XVI w. obejmowały 80 łanów i 14 zagród. Znajdował się tutaj również kościół i karczma. Wiadomo, że w XVI w. istniał tutaj kościół, który podupadł po wojnach polsko – szwedzkich. Na początku XX w. majątek został przejęty przez Wilhelma Modrow. Do 1945 r. pozostał w rękach rodziny [[Modrow]]. Hodowano tutaj ziemniaki typu Modrow oraz kwiaty. Po 1946 r. powstał we wsi PGR. W XX w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła oraz erygowano nowy kościół. Ze wsią związana jest także legenda, która mówi, że w drodze na [[Grunwald]] Jagiełło zatrzymał się nad pobliskim [[Jezioro Rubkowo |Jeziorem Rubkowo]], aby napoić konie swego wojska. Ponadto w Gwiździnach istniał obóz pracy. Zabudowa wsi Gwiździny ma charakter ulicówki. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| − | Na kartach historii wsi zapisała się rodzina [[Modrow]]. Ponadto ważną rolę w dziejach wsi odegrał [[ks. Kazimierz Wróblewski]] - proboszcz [[parafia w Gwiździnach |parafii w Gwiździnach]]. Od 2011 r. sołtysem we wsi jest [[Ireneusz Dąbrowski]]. | + | Na kartach historii wsi zapisała się rodzina [[Modrow]]. Ponadto ważną rolę w dziejach wsi odegrał [[ks. Kazimierz Wróblewski]] - proboszcz [[parafia w Gwiździnach |parafii w Gwiździnach]]. Od 2011 r. sołtysem we wsi jest [[Ireneusz Dąbrowski]]. W Gwiździnach urodził się [[Stanisław Dejczer]] - pisarz i ojciec scenarzysty Macieja Dejczera. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 17:32, 24 paź 2013
| Gwiździny | |
| | |
 Stara gorzelnia w Gwiździnach, źródło: www.wrota.warmia.mazury.pl, 12.09..2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Nowe Miasto Lubawskie |
| Sołectwo | Gwiździny |
| Liczba ludności (2012, źródło:http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-gwidziny.html.) | 834 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Gwiździny | |
| Położenie na mapie Polski  Gwiździny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Gwiździny (Quesing, Quesendorf, od 1570 r. Gwiździny) wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975–1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Gwiździny.Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinęDrwęca Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
Dzieje miejscowości
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1414 r. Nie znana jest dokładna data lokacji. Wówczas jej nazwa brzmiała Quesing. Miejscowość była własnością Kapituły Chełmińskiej. Jej nazwa w obecnej formie powstała w 1570 r. Pochodzi od słowa gwizd - zdaniem Grążawskiego. prof. lkwim: Grzegorz Białuński wywodzi ją od pruskiego Kwisen. Gwiździny w XVI w. obejmowały 80 łanów i 14 zagród. Znajdował się tutaj również kościół i karczma. Wiadomo, że w XVI w. istniał tutaj kościół, który podupadł po wojnach polsko – szwedzkich. Na początku XX w. majątek został przejęty przez Wilhelma Modrow. Do 1945 r. pozostał w rękach rodziny Modrow. Hodowano tutaj ziemniaki typu Modrow oraz kwiaty. Po 1946 r. powstał we wsi PGR. W XX w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła oraz erygowano nowy kościół. Ze wsią związana jest także legenda, która mówi, że w drodze na Grunwald Jagiełło zatrzymał się nad pobliskim Jeziorem Rubkowo, aby napoić konie swego wojska. Ponadto w Gwiździnach istniał obóz pracy. Zabudowa wsi Gwiździny ma charakter ulicówki.
Kultura
We wsi działa Szkoła Podstawowa, Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach, świetlica wiejska, Ochotnicza Straż Pożarna i plaża. Ponadto corocznie organizowany jest w miejscowości Memoriał ks. Kazimierza Wróblewskiego w brydżu sportowym. Wróblewski był propagatorem tej dyscypliny.
Gospodarka
W Gwiździnach funkcjonuje stacja obsługi samochodów oraz hodowla szynszyli.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisała się rodzina Modrow. Ponadto ważną rolę w dziejach wsi odegrał ks. Kazimierz Wróblewski - proboszcz parafii w Gwiździnach. Od 2011 r. sołtysem we wsi jest Ireneusz Dąbrowski. W Gwiździnach urodził się Stanisław Dejczer - pisarz i ojciec scenarzysty Macieja Dejczera.
Zabytki:
We wsi znajduje się zespół podworski z XX w., zabudowa gospodarcza wraz z gorzelnią z XIX/XX w., kościół p.w. św. Jana Bosco z XX w., kapliczka z XX w. i budynek szkoły z XX w.
Bibliografia:
Gmina Nowe Miasto Lubawskie.Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.
Korecki Andrzej,Gmina Nowe Miasto Lubawskie, Pelplin 2006, 111 ss.
Zobacz też
Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej – Gwiździny
gminanml.pl
