Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 8: | Linia 8: | ||
|gmina = Biskupiec | |gmina = Biskupiec | ||
|miejscowość = Bredynki | |miejscowość = Bredynki | ||
− | |||
}} <br /> | }} <br /> | ||
− | |||
''' Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach''' | ''' Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach''' | ||
<br/> | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
+ | [[Plik:Bre2.jpg|left|thumb|400px|Kaplica św. Rocha w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
[[Plik:Bre1.jpg|right|thumb|200px|Kaplica w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:Bre1.jpg|right|thumb|200px|Kaplica w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
[[Kaplice|Kaplica]] [[św. Roch|św. Rocha]] usytuowana jest przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś. | [[Kaplice|Kaplica]] [[św. Roch|św. Rocha]] usytuowana jest przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś. | ||
Linia 21: | Linia 20: | ||
W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „[[łosiery|łosier]]”, [[Jan Skupski]] II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już [[krzyże przydrożne|krzyż]] z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas [[Józef Weinert ze Stanclewa|Józefowi Weinertowi ze Stanclewa]]. | W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „[[łosiery|łosier]]”, [[Jan Skupski]] II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już [[krzyże przydrożne|krzyż]] z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas [[Józef Weinert ze Stanclewa|Józefowi Weinertowi ze Stanclewa]]. | ||
− | + | ||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Wersja z 22:20, 2 sty 2014
Mała architektura sakralna | |
| |
typ obiektu: | kaplica |
lokalizacja: | przydrożna |
datacja: | 1884 |
powiat: | olsztyński |
gmina: | Biskupiec |
miejscowość: | Bredynki |
Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach
Spis treści
Położenie
Kaplica św. Rocha usytuowana jest przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś.
Opis
Miejscowość Bredynki kojarzy się w historii z głośnymi zajściami, jakie miały miejsce wiosną 1863 roku. Po tym jak miejscowy młynarz dostał pozwolenie na wysuszenie, położonego w środku wioski, stawu, mieszkańcy Bredynek nie zgodzili się na to i wypędzili ze wsi robotników. Wezwani do pomocy żołnierze pruscy w wyniku szarpaniny zabili wówczas 10 mężczyzn i 4 kobiety. Jeszcze w tym samym roku, w miejscu krwawej masakry, mieszkańcy Bredynek postawili drewniany krzyż ku pamięci tych wszystkich, którzy stracili życie w tzw. „wojnie o wodę”.
W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „łosier”, Jan Skupski II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już krzyż z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas Józefowi Weinertowi ze Stanclewa.
Bibliografia
Barczewski Walenty, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński, Olsztyn 1984.
Hochleitner Janusz, Kaplica w Bredynkach, „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.
Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.
Chłosta Jan, Maryjne kapliczki na Warmii, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
Jasiński Janusz, Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój, Olsztyn 1983.
Jasiński Janusz, Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku, [w:] Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.
Jasiński Janusz, Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku, [w:] tegoż, Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku, Olsztyn 2003.
Klonowski Franciszek, Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy, Olsztyn 1958.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Ogrodziński Władysław, Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii, „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.
Thimm Werner, Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.