Jesionowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
(→Zabytki) |
||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *[[rzymskokatolicki kościół pw. św. Marcina w Jesionowie|Kościół]] wzniesiony w 1649 roku, odnawiany w latach 1709, 1870. W 1911 roku zbudowano nowe prezbiterium i zakrystię. We wnętrzu zachowany ołtarz główny z 1684 roku, ołtarz boczny (1781), granitowa chrzcielnica, chór kościelny z I połowy XIX wieku oraz angielski zegar szafkowy z przełomu XVIII i XIX stulecia. |
*We wsi i okolicach znajduje się kilka zabytkowych kapliczek warmińskich | *We wsi i okolicach znajduje się kilka zabytkowych kapliczek warmińskich | ||
*Pomnik ku czci mieszkańców Jesionowa i Podleśnej poległych w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Pomnik zlokalizowany jest przy kościelnym ogrodzeniu. Na tablicach znajduje się następująca inskrypcja w języku polskim i niemieckim: | *Pomnik ku czci mieszkańców Jesionowa i Podleśnej poległych w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Pomnik zlokalizowany jest przy kościelnym ogrodzeniu. Na tablicach znajduje się następująca inskrypcja w języku polskim i niemieckim: | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
PAMIĘCI • 56 POLEGŁYM • W WOJNIE • 1914-1918 • Z • JESIONOWA • I • PODLEŚNEJ''. | PAMIĘCI • 56 POLEGŁYM • W WOJNIE • 1914-1918 • Z • JESIONOWA • I • PODLEŚNEJ''. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 17:37, 12 gru 2013
| Jesionowo | |
| | |
 Kościół pw. św. Marcina w Jesionowie
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dobre Miasto |
| Liczba ludności (2010) | 474 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jesionowo | |
| Położenie na mapie Polski  Jesionowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Jesionowo (niem. Eschenau) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 474 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Maria Piekarska[1].
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 12 km na południowy wschód od Dobrego Miasta, na trasie Dobre Miasto-Tuławki.
Dzieje miejscowości
Wieś wymieniana była w dokumentach już w 1366 r., lecz dokument lokacyjny pochodzi z 1382 r. Wystawił go biskup Henryk Sorbom. W 1402 roku Jesionowo zostało zakupione przez kapitułę kolegiacka w Dobrym Mieście. Pierwszy kościół, gotycki, wybudowano w XIV wieku. W czasie wojen polsko-krzyżackich z XV w. został zniszczony. W 1581 r. został odbudowany i w 1583 r. konsekrowany przez biskupa Marcina Kromera. Kościół filialny (parafia Frączki) pw. Świętych Marcina, Rocha i Walentego wybudowano w 1649 roku, w miejscu wcześniejszego, gotyckiego. Po rozbudowie o część wschodnią, kościół został konsekrowany 18 czerwca 1684 r. przez biskupa Michała Radziejowskiego. Nowe prezbiterium zbudowano w 1911 roku. Ołtarz główny, pięknie rzeźbiony, pochodzi z 1684 roku. W ołtarzu z dekoracja akantową, znajdują się rzeźby św.św. Piotra i Pawła, Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty. W ołtarzu znajdują się także obrazy: Trójcy Świętej oraz św. Marcina. Nad ołtarzem umieszczony jest barokowy krzyż. Boczny ołtarz, rokokowy, pochodzi z 1781 r. Drugi boczny ołtarz został przeniesiony do kaplicy w Kabikiejmach. Chór koscielny - drewniany, w stylu klasycystyczntym, prospekt organowy pochodzi z pierwszej połowy XIX w. Na wyposażeniu kościoła jest granitowa chrzcielnica oraz szafkowy zegar, wykonany przez Wiliama Smitha w Londynie. Oprawa zegara w stylu barokowo-klasycystycznym pochodzi z przełomu XVIII i XIX w. W 1911 została przywrócona parafia.
Zabytki
- Kościół wzniesiony w 1649 roku, odnawiany w latach 1709, 1870. W 1911 roku zbudowano nowe prezbiterium i zakrystię. We wnętrzu zachowany ołtarz główny z 1684 roku, ołtarz boczny (1781), granitowa chrzcielnica, chór kościelny z I połowy XIX wieku oraz angielski zegar szafkowy z przełomu XVIII i XIX stulecia.
- We wsi i okolicach znajduje się kilka zabytkowych kapliczek warmińskich
- Pomnik ku czci mieszkańców Jesionowa i Podleśnej poległych w czasie I wojny światowej. Pomnik zlokalizowany jest przy kościelnym ogrodzeniu. Na tablicach znajduje się następująca inskrypcja w języku polskim i niemieckim:
DEN TOTEN • ZU EHRE • DEN LEBENDEN • ZUR MAHNUNG • ZMARŁYM • KU CZCI • ŻYWYM • KU PRZESTRODZE.
ZUM GEDENKEN • AN DIE 56 TOTEN • DES KRIEGES • VON 1914-1918 • AUS • ESCHENAU • UND • KLINGERSWALDE.
PAMIĘCI • 56 POLEGŁYM • W WOJNIE • 1914-1918 • Z • JESIONOWA • I • PODLEŚNEJ.
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom I. Święta Warmia, red. prow. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999.
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo do druku podali Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
- Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny, Gdynia 2012.
- Suchenek Zygmunt, Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii, Olsztyn 2011.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 3.12.2013]
- Dom Warmiński [data dostępu: 3.12.2013]
- Wikipedia: Jesionowo [data dostępu: 3.12.2013]
Przypisy
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ [data dostępu: 12.10.2013]
Zobacz też
