Jeziorko: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 36: | Linia 36: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna: === | === Charakterystyka fizjograficzna: === | ||
− | Krajobraz powiatu giżyckiego powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny z okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza [[morena czołowa|czołowej]]. Należą do nich wzniesienia w postaci wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo – morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Złożone są z licznych warstw różnorodnego materiału. Wyróżnić należy spośród nich ozy, które są osadami potoków polodowcowych. Inną formą, jaka powstała na skutek wody lodowca są kemy. Tworzyły się one na przedpolu lodowca. Liczne wzgórza morenowe, które można spotkać na północ od [[jezioro Śniardwy|jeziora Śniardwy]], należą do łańcucha moren. Rozpościerają się od strony południowej [[Warmia|Warmii]], dalej w kierunku na [[Mikołajki]] i [[Ełk]]. Od Rudzisk w kierunku [[Ryn|Rynu]] ciągnie się linia moren, która na wschód od tej miejscowości tworzy kulminacje mierzącą 180 metrów n.p.m., tak jak [[Góra Zamkowa]] niedaleko wsi Jeziorko (193,1 m), zwana też Grodziskiem. | + | Krajobraz powiatu giżyckiego powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny z okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza [[morena czołowa|czołowej]]. Należą do nich wzniesienia w postaci wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo – morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Złożone są z licznych warstw różnorodnego materiału. Wyróżnić należy spośród nich ozy, które są osadami potoków polodowcowych. Inną formą, jaka powstała na skutek wody lodowca są kemy. Tworzyły się one na przedpolu lodowca. Liczne wzgórza morenowe, które można spotkać na północ od [[jezioro Śniardwy|jeziora Śniardwy]], należą do łańcucha moren. Rozpościerają się od strony południowej [[Warmia|Warmii]], dalej w kierunku na [[Mikołajki]] i [[Ełk]]. Od Rudzisk w kierunku [[Ryn|Rynu]] ciągnie się linia moren, która na wschód od tej miejscowości tworzy kulminacje mierzącą 180 metrów n.p.m., tak jak [[Góra Zamkowa]] niedaleko wsi Jeziorko (193,1 m), zwana też Grodziskiem. W okresie, kiedy na [[Pojezierze Mazurskie]] przywędrowała ludność, przynosząc ze sobą [[kultura ceramiki sznurowej|kulturę ceramiki sznurowej]], można mówić o powstałych wówczas wyrobach z kamienia gładzonego, chociażby toporkach bojowych. Wyroby takie odnajdywano w powiecie giżyckim miedzy innymi w miejscowości Jeziorko. We wczesnej epoce żelaza w wyniku zmian grzebania zmarłych, zwłoki nadal były palone, lecz urny z prochami kilku, a nawet kilkudziesięciu zmarłych były składane wewnątrz jednego kurhanu, w jednym grobie. W ten sposób powstawały grobowce. Z tego okresu pochodzą również grodziska umocnione wałami. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 52: | Linia 52: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | + | ||
<br/> | <br/> |
Wersja z 14:47, 26 paź 2013
Jeziorko | |
| |
Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Giżycki |
Gmina | Ryn |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Tablice rejestracyjne | NGI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jeziorko (niem. Jesziorken, w latach 1928-1945 miejscowość nosiła nazwę Preußenburg) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Krajobraz powiatu giżyckiego powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny z okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza czołowej. Należą do nich wzniesienia w postaci wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo – morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Złożone są z licznych warstw różnorodnego materiału. Wyróżnić należy spośród nich ozy, które są osadami potoków polodowcowych. Inną formą, jaka powstała na skutek wody lodowca są kemy. Tworzyły się one na przedpolu lodowca. Liczne wzgórza morenowe, które można spotkać na północ od jeziora Śniardwy, należą do łańcucha moren. Rozpościerają się od strony południowej Warmii, dalej w kierunku na Mikołajki i Ełk. Od Rudzisk w kierunku Rynu ciągnie się linia moren, która na wschód od tej miejscowości tworzy kulminacje mierzącą 180 metrów n.p.m., tak jak Góra Zamkowa niedaleko wsi Jeziorko (193,1 m), zwana też Grodziskiem. W okresie, kiedy na Pojezierze Mazurskie przywędrowała ludność, przynosząc ze sobą kulturę ceramiki sznurowej, można mówić o powstałych wówczas wyrobach z kamienia gładzonego, chociażby toporkach bojowych. Wyroby takie odnajdywano w powiecie giżyckim miedzy innymi w miejscowości Jeziorko. We wczesnej epoce żelaza w wyniku zmian grzebania zmarłych, zwłoki nadal były palone, lecz urny z prochami kilku, a nawet kilkudziesięciu zmarłych były składane wewnątrz jednego kurhanu, w jednym grobie. W ten sposób powstawały grobowce. Z tego okresu pochodzą również grodziska umocnione wałami.
Dzieje miejscowości:
Monumentalne grodzisko położone w odległości 900 metrów w kierunku południowo – wschodnim od wsi Jeziorko. Ulokowane zostało na wysokim naturalnym wzniesieniu. Jego stoki liczą 25 metrów wysokości. Majdan o wymiarach 70x40 metrów, który w centrum został znacznie wybrzuszony, otoczony jest kamienno – ziemnym wałem. Od strony wschodniej, w miejscu bramy wjazdowej, widoczne jest jego obniżenie. Grodzisko było użytkowane w epoce żelaza oraz w okresie wczesnego średniowiecza. Spełniało funkcję refugium dla pobliskiego osiedla.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Bibliografia:
Jeziorko, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Darmochwał Tadeusz, Rumiński Marek Jacek, Warmia Mazury, przewodnik, Białystok 1996.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.