Nory: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ludzie związani z miejscowością) |
|||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Nory. Cmentarz wojenny.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Nory. Cmentarz wojenny |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 53 |minutN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 56 |sekundN = 01 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 22 |minutE = 32 |sekundE = 58 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 63: | Linia 63: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[Dwór w Norach|Zespół dworsko-parkowy]] z przełomu XIX i XX wieku | *[[Dwór w Norach|Zespół dworsko-parkowy]] z przełomu XIX i XX wieku | ||
− | *Cmentarz wojenny z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] | + | *Cmentarz wojenny z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] |
<br/> | <br/> |
Wersja z 03:27, 3 sty 2014
Nory | |
| |
Nory. Cmentarz wojenny
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olecki |
Gmina | Wieliczki |
Liczba ludności (2010) | 265[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Nory (niem. Nordenthal, od 1938 r. Nordental) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Nory i Norki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wojciech Borowski[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, nad rzeką Legą, 13 km na południe od Olecka i 5,5 km na południe od Wieliczek, na wschód od drogi krajowej nr 65.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W starszych opracowaniach podawano, iż Nory istniały już w 1553 roku, a przywilej lokacyjny otrzymały od starosty Krzysztofa Glaubitza w 1560 roku. Jednak znawca zagadnień związanych z kolonizacją mazurskich miejscowości, Grzegorz Białuński podkreślał, iż tego rodzaju twierdzenia nie mają podstaw źródłowych. Według niego pierwsze wzmianki o Norach pochodzą dopiero z XVIII wieku[3].
Był to niewielki (cztery łany) majątek, który w XVIII wieku posiadali lub dzierżawili Ciesielscy i Okołowiczowie, polskie rodziny szlacheckie. W następnym stuleciu dobra się powiększyły. W połowie XIX wieku Nory liczyły 137 mieszkańców, a w roku 1888 obejmowały 621 hektarów i zaliczały się największych majątków na terenie powiatu (należały wówczas do niejakiego Hillmanna). Wieś wchodziła w skład parafii ewangelickiej w Wieliczkach.
Po II wojnie światowej na bazie majątku utworzono we wsi Państwowe Gospodarstwo Rolne Nory. Do 1970 roku było to przedsiębiorstwo jednozakładowe o powierzchni 942 hektarów. Na początku lat 70. przekształcono je w przedsiębiorstwo wielozakładowe, włączając do niego PGR Nowy Młyn i PGR Gąsiorówko (łącznie obejmowało ono odtąd ponad 2,4 tys. hektarów).
Liczba mieszkańców
1857 - 137 osób
1988 - 270 osób[4]
Ludzie związani z miejscowością
- Stanisława Karna (ur. 1946) - zootechnik, absolwentka WSR w Olsztynie, pracownik PGR Nory, posłanka na Sejm VI kadencji
Zabytki
- Zespół dworsko-parkowy z przełomu XIX i XX wieku
- Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie: Nory, Bartki, Bartkowski Młyn i Norki.
- ↑ http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]
- ↑ G. Białuński, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002, s. 154, przypis 329.
- ↑ Łącznie: Nory, Bartki, Bartkowski Młyn i Norki.
Zobacz też