Ostrowite: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Dzieje miejscowości)
Linia 43: Linia 43:
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
  
Najprawdopodobniej wieś została lokowana przez biskupa Chrystiana z ziem podarowanych mu przez Konrada Mazowieckiego w 1222 r. przywilejem łowieckim. Podaje się jednak, że informacja o założeniu miejscowości może dotyczyć wsi Ostrowite w powiecie radzyńskim. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Ostrowite istniało już w I poł. XV w. Wymieniane jest pośród miejscowości, które ucierpiały w wyniku wojen głodowych. Dobra ostrowickie należały w XV w. do [[komturstwo brodnickie |komturstwa brodnickiego]], następnie do [[komturstwo pokrzywińskie |komturstwa pokrzywieńskiego]] (1423-1424 r.),a później radzyńskiego (1431 r.). W czasach polskich znalazły się w powiecie michałowskim. W I poł. XV w. wieś została nadania na [[prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] przez Wielkiego Mistrza Pawła von Russdorf, Kondradowi Gruenberg . Z władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Ponadto Gruenberg miał obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funda wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korzenia żyta i 1 korzenia pszenicy od pługa. Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny . W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Spośród właścicieli można wymienić: Stanisława Chełmickiego, Kuczakowskiego, Stanisława Murzynowskiego, Rogowskiego, Stanisławskich, Mateusza Szelskiego i MaciejaWapczyńskiego. Po wojnach napoleońskich otrzymał Ostrowite od rządu pruskiego feldmarszałek [[Gebhard Leberecht von Blucher]] - za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo w 1815 roku. Ponadto w 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 dymy . Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, piec wapienny i cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.  
+
w 1222 r. wieś lokował biskupa Chrystiana z ziem podarowanych przez Konrada Mazowieckiego. Dobra ostrowickie należały w XV w. do [[komturstwo brodnickie |komturstwa brodnickiego]], następnie do [[komturstwo pokrzywińskie |komturstwa pokrzywieńskiego]] (1423-1424), a później [[komturstwo radzyńskie| radzyńskiego]] (1431 r.).  
 +
 
 +
W I poł. XV w. wielki mistrz Pawła von Russdorf nadał Kondradowi Gruenberg wieś na [[prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Spod władzy Gruenberga wyłączono [[włóka| włóki]] Kacpra Cypriana. Na Gruenberga został nałożony obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funta wosku i 1 [[fenig koloński |feniga kolońskiego]], dostarczenia 1 [[korzeń |korzeni]]a żyta i 1 [[korzeń |korzenia]] pszenicy - od pługa.  
 +
 
 +
Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny. W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Wśród właścicieli byli: Stanisław Chełmicki, Kuczakowski, Stanisław Murzynowski, Rogowski, Stanisławscy, Mateusz Szelski i Maciej Wapczyński. W XVIII w. Ostrowite znalazły się w rękach feldmarszałka [[Gebhard Leberecht von Blucher|Gebharda Leberecht von Blucher]], które otrzymał za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo. W 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 [dym |dymy]. Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób, w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, działał piec wapienny i funkcjonowała cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec.  
  
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 11:56, 13 lis 2013

Ostrowite

Dworek w Ostrowitych, źródło: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
Dworek w Ostrowitych, źródło: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Biskupiec Pomorski
Sołectwo Ostrowite
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ostrowite
Ostrowite
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ostrowite
Ostrowite
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ostrowite (niem. Schilthern, Schildren) – [[wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec Pomorski. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.




Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Ostrowite. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny "Jezioro Karaś", torfowiskowy "Kociołek", "Łabędź", "Uroczysko Piotrowice" oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.

Dzieje miejscowości

w 1222 r. wieś lokował biskupa Chrystiana z ziem podarowanych przez Konrada Mazowieckiego. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423-1424), a później radzyńskiego (1431 r.).

W I poł. XV w. wielki mistrz Pawła von Russdorf nadał Kondradowi Gruenberg wieś na prawie magdeburskim. Spod władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Na Gruenberga został nałożony obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funta wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korzenia żyta i 1 korzenia pszenicy - od pługa.

Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny. W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Wśród właścicieli byli: Stanisław Chełmicki, Kuczakowski, Stanisław Murzynowski, Rogowski, Stanisławscy, Mateusz Szelski i Maciej Wapczyński. W XVIII w. Ostrowite znalazły się w rękach feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher, które otrzymał za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo. W 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 [dym |dymy]. Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób, w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, działał piec wapienny i funkcjonowała cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec.


Gospodarka

Działają tutaj gospodarstwa agroturystyczne.


Kultura

We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa.


Ludzie związani z miejscowością

Z miejscowością wiąże się postać feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher. Sołtysem wsi w kadencji 2011-2015 jest Mariola Zdunkowska.


Zabytki

Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: dworek, cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX w., rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki.

Kościół w Ostrowitych, źródło: Gmina Biskupiec,12.09.2013.


Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.



Kinlis (dyskusja) 11:40, 11 wrz 2013 (CEST)