Sedranki

Sedranki
Stary młyn w Sedrankach. Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia [12.11.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Olecko
Liczba ludności (2010)	353
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sedranki
Położenie na mapie Polski Sedranki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sedranki (niem. Seedranken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 353 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wacław Luberecki.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, w pobliżu północnego brzegu Jeziora Oleckiego Wielkiego i na wschód od Jeziora Sedraneckiego, 3 km na północ od Olecka; przebiega przez nią droga krajowa nr 65 w kierunku Gołdapi. Na północ od wsi położone jest niewielkie jeziorko Pełko. Rozciągające się w tej okolicy lasy – po obu stronach Legi – zwane są Lasami Sedraneckimi.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. Ze względu na brak źródeł trudno jest ustalić dokładną datę jej założenia. Z pewnością istniała już przed rokiem 1576. W 1640 roku odnotowano we wsi państwowy młyn wodny z dwoma kamieniami młyńskimi. W XVII i XVIII wieku była to wieś królewska, zarządzana przez władze skarbowe, które miały tu swoje powiatowe agendy. Później domena państwowa oddawana była w dzierżawę; pod koniec XIX wieku był to jeden z większych majątków w powiecie (700 ha), dzierżawił go wówczas niejaki von Lensky. Sedranki należały do parafii ewangelickiej w Olecku.

Szkoła we wsi powstała w 1875 roku. W 1935 roku obejmowała osiem klas, do których łącznie uczęszczało 65 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę reaktywowano w październiku 1945 roku.

W latach powojennych młyn wodny w Sedrankach był pierwszym w powiecie, który udało się ponownie uruchomić. W 1949 roku wieś zelektryfikowano. W pierwszej połowie lat 50. XX wieku założono tu dwie spółdzielnie produkcyjne (Sedranki I i Sedranki II).

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 253 osoby

• 1933 r. – 442 osoby

• 1939 r. – 386 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Olecku.

Zabytki

• młyn wodny (obecnie elektryczny) i dom młynarza, lata 20. XX wieku
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, z reliktami kaplicy grobowej, na północ od wsi
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny, nad Jeziorem Sedraneckim
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny
• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
• zespół budynków służby drogowej z początku XX wieku: dom i budynek gospodarczy
• dwa "czworaki" z początku XX wieku oraz kilka innych budynków mieszkalnych z tego samego okresu (domy nr 12 i 20), a także magazyn
• schron z 1939 roku, wzgórze przy rozjeździe Gołdap - Suwałki

Turystyka

W miejscowości znajduje się camping „Badziak”.

Bibliografia

Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Miasta i Gminy Olecko [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]