Olszyny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| Linia 78: | Linia 78: | ||
*kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 14, 16, 26, 32, 49, 62) | *kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 14, 16, 26, 32, 49, 62) | ||
*dobrze zachowane budynki murowane z 1911 roku, z czerwonej cegły, jeden z nich z drewnianym gankiem | *dobrze zachowane budynki murowane z 1911 roku, z czerwonej cegły, jeden z nich z drewnianym gankiem | ||
| − | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Olszynach|cmentarz ewangelicki]], obecnie katolicki; | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Olszynach|cmentarz ewangelicki]], obecnie katolicki; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej: zawiera jedną zbiorową mogiłę, w której pochowany jest jeden żołnierz armii niemieckiej i ośmiu żołnierzy armii rosyjskiej poległych 30 sierpnia 1914 roku; napisy na grobach zatarte, słabo czytelne |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Wersja z 07:22, 8 wrz 2015
| Olszyny | |
| | |
 Fot. Mieczysław Kalski
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Szczytno |
| Liczba ludności (2010) | 898 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-100 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Olszyny | |
| Położenie na mapie Polski  Olszyny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Olszyny (niem. Olschienen, od 1938 r. Ebendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 898 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zygmunt Rząp[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 8 km na wschód od Szczytna, przy drodze krajowej nr 53 w kierunku Rozogów; stacja kolejowa na linii Olsztyn - Ełk.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1687 roku na prawie chełmińskim na 45 łanach; zasadźcą wsi był Fryderyk Speka (zob. Piasutno). Wieś dość szybko stała się jedną z największych w okolicy (i taką pozostaje do dziś). W połowie XIX wieku obejmowała 161 łanów. Na przełomie XIX i XX wieku wieś była ośrodkiem handlu runem leśnym. Została częściowo zniszczona podczas I wojny światowej (17 domów i 22 zabudowania gospodarcze).
Szkoła we wsi – dwuklasowa – funkcjonowała już od 1709 r. [3]
Olszyny były jednym z największych ośrodków gromadkarskich na terenie powiatu szczycieńskiego. Wieś zachowała charakter ulicówki.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- ok. 1700 r. – 30 gospodarstw
- 1782 r. – 52 gospodarstwa
- 1818 r. – 463 osoby, 65 gospodarstw
- 1858 r. – 644 osoby, 92 gospodarstw
- 1939 r. – 861 osób
Bezpieczeństwo
W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Kultura
W miejscowości znajduje się Muzeum Rolnicze.
Sport
Działał tutaj klub piłkarski "Weteran".
Szkolnictwo
W miejscowości funkcjonuje zespół szkół[4] i oddział przedszkolny.
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 14, 16, 26, 32, 49, 62)
- dobrze zachowane budynki murowane z 1911 roku, z czerwonej cegły, jeden z nich z drewnianym gankiem
- dawny cmentarz ewangelicki, obecnie katolicki; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej: zawiera jedną zbiorową mogiłę, w której pochowany jest jeden żołnierz armii niemieckiej i ośmiu żołnierzy armii rosyjskiej poległych 30 sierpnia 1914 roku; napisy na grobach zatarte, słabo czytelne
Bibliografia
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [23.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [23.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Olszyny i Wikno
- ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]
- ↑ http://olszyny105.blogspot.com/2010/10/budynek-szkoy-w-olszynach.html
- ↑ Strona Zespołu Szkół w Olszynach [10.09.2013]
