Ostre Bardo

Ostre Bardo
Cerkiew w Ostrym Bardzie. Fot. Mieczyslaw Kalski
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Sępopol
Liczba ludności (2010)	83
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ostre Bardo
Położenie na mapie Polski Ostre Bardo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ostre Bardo (niem. Klingenberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 83 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Romuald Drzewicki.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, na zachód od Łyny, 18 km na północny wschód od Bartoszyc i 10 km na północ od Sępopola, przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w XV lub XVI wieku jako majątek szlachecki oraz wieś szlachecka. U schyłku XIX wieku tutejszy majątek obejmował obszar 420 ha (stan na 1889 rok).

W XVI wieku wzniesiono we wsi kościół. Do 1945 roku była to siedziba parafii ewangelickiej, następnie kościół przejęli katolicy. Ze względu na duży odsetek ludności ukraińskiej w tej okolicy od końca lat 50. zaczęto tu odprawiać nabożeństwa w obrządku greckokatolickim. W 1991 roku kościół został ostatecznie przekazany parafii greckokatolickiej.

Po 1737 roku szkołę założoną przy kościele zreorganizowano i poddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 90 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli.

Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą sołectwa. Według spisu powszechnego z 1983 roku Ostre Bardo składało się z 15 budynków mieszkalnych, a we wsi znajdowały się: punkt biblioteczny, świetlica, sala kinowa na 70 miejsc. Do wsi należały wówczas 34 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 409 ha.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

• 1857 – 200 osób (wieś i dwór łącznie)
• 1925 – 189 osób
• 1933 – 336 osób
• 1939 – 336 osób
• 1983 – 124 osoby

Turystyka

• Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Pogranicza": Sępopol – Stopki – Ostre Bardo – Szczurkowo – Park – Judyty – Liski – Smolanka – Sępopol.

Ludzie związani z miejscowością

• Miron Sycz (ur. 1960) – polityk, samorządowiec, działacz Związku Ukraińców w Polsce, poseł na Sejm VI i VII kadencji; urodzony w Ostrym Bardzie

Zabytki

• cerkiew pw. Narodzenia NMP z początku XVI wieku (ołtarz, ambona, stalle i organy z XVIII wieku) wraz z cmentarzem przykościelnym
• dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-zachodnia wsi) z przełomu XIX i XX wieku, z oficynami; park dworski (0,5 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni roboczych, stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wiata, stodoła, obora oraz kolonia mieszkalna robotników folwarcznych z zabudowaniami gospodarczymi
• dwór w Ostrym Bardzie (część południowo-wschodnia wsi) z przełomu XIX i XX wieku, z ogrodem (0,1 ha); zabudowania folwarku: stajnia koni wyjazdowych, chlewnia, wozownia, stodoła, obora, kolonia domów robotniczych z zabudowaniami gospodarczymi

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]