Tolkowiec: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Tolkowiec |
| − | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
| − | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = braniewski |
| − | |gmina = | + | |gmina = Płoskinia |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 103 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
|tablice rejestracyjne = | |tablice rejestracyjne = | ||
| − | |SIMC = | + | |SIMC = |
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 18 |sekundN = |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 19 |minutE = 59 |sekundE = |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' | + | ''' Tolkowiec ''' (niem. ''Tolksdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Płoskinia|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
| − | < | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i [[Demity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Błądek]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>. |
| − | == | + | <br/> |
| − | + | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], nad strumykiem [[Młynówka]], 17 km na południowy wschód od [[Braniewo|Braniewa]] i 4 km na północny wschód od [[Płoskinia|Płoskini]]; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - [[Pieniężno]] - [[Orneta]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Jedna z najstarszych wsi na [[Warmia|Warmii]]. Założona została prawdopodobnie pod koniec XIII wieku; zasadźcą był niejaki Bernhard, a areał wynosił 60 łanów. Kapituła katedralna przywilej lokacyjny wystawiła 10 listopada 1300 roku. Nazwa wsi wywodzi się od pruskiego słowa ''tolke'' - tłumacz, albowiem sołtys wsi, Henryk, był wieloletnim tłumaczem u boku biskupa [[Henryk Fleming|Henryka Fleminga]]. Karczmę założono prawdopodobnie wraz ze wsią. W połowie XVII wieku Tolkowiec obejmował 52 łany czynszowe, a ponadto sześć łanów należało do kościoła, a jeden do szkoły. Pod koniec XVIII wieku była to wieś królewska. | |
| − | + | ||
| − | + | Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna. | |
| + | |||
| + | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Liczba mieszkańców i gospodarstw | ||
| + | |||
| + | 1783 - 40 gospodarstw | ||
| + | 1820 - 284 osoby, 28 gospodarstw | ||
| − | + | 1857 - 360 osób | |
| + | |||
| + | 1905 - 409 osób | ||
| + | |||
| + | 1933 - 499 osób | ||
| + | |||
| + | 1939 - 476 osób, 117 gospodarstw | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | + | *[[Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu|Kościół pw. św. Marcina]] | |
| − | * | + | *Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku |
| − | + | *Plebania z XVIII wieku | |
| − | + | *Dawna karczma z XVIII wieku | |
| − | + | *Dawna szkoła z XIX wieku | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | # | + | #''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. |
| + | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| + | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| + | #Gminna ewidencja zabytków w: [http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=54655| Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Płoskinia]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 01:57, 4 sty 2014
| Tolkowiec | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Płoskinia |
| Liczba ludności (2010) | 103 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Tolkowiec | |
| Położenie na mapie Polski  Tolkowiec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Tolkowiec (niem. Tolksdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i Demity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Władysław Błądek[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, nad strumykiem Młynówka, 17 km na południowy wschód od Braniewa i 4 km na północny wschód od Płoskini; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - Pieniężno - Orneta.
Dzieje miejscowości
Jedna z najstarszych wsi na Warmii. Założona została prawdopodobnie pod koniec XIII wieku; zasadźcą był niejaki Bernhard, a areał wynosił 60 łanów. Kapituła katedralna przywilej lokacyjny wystawiła 10 listopada 1300 roku. Nazwa wsi wywodzi się od pruskiego słowa tolke - tłumacz, albowiem sołtys wsi, Henryk, był wieloletnim tłumaczem u boku biskupa Henryka Fleminga. Karczmę założono prawdopodobnie wraz ze wsią. W połowie XVII wieku Tolkowiec obejmował 52 łany czynszowe, a ponadto sześć łanów należało do kościoła, a jeden do szkoły. Pod koniec XVIII wieku była to wieś królewska.
Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw
1783 - 40 gospodarstw
1820 - 284 osoby, 28 gospodarstw
1857 - 360 osób
1905 - 409 osób
1933 - 499 osób
1939 - 476 osób, 117 gospodarstw
Zabytki
- Kościół pw. św. Marcina
- Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku
- Plebania z XVIII wieku
- Dawna karczma z XVIII wieku
- Dawna szkoła z XIX wieku
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
Zobacz też
