Łąkorek: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | + | Pierwsze osadnictwo na tym terenie wzmiankowanie jest już w czasach wczesnośredniowiecznych. W XIX w. na wschodnim brzegu [[Jezioro Łąkorz |Jeziora Łąkorz]] odnaleziono pozostałości po osadzie. Najprawdopodobniej są to ślady rezydencji krzyżackiej wzmiankowanej w 1340 r. jako Parthaczyn. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1414 r. dokumenty krzyżackie mówią o startach poniesionych w wyniku wojen polsko – krzyżackich przez Janusza z Łąkorek . W poł. XV w. miejscowość stanowiła własność rycerską z folwarkiem. Administracyjnie przynależała wówczas do komturii radzyńskiej a w XVI w. do powiatu michałowskiego jako własność królewska [[starostwo radzyńskie |starostwa radzyńskiego]]. Pod koniec XVIII w. majątek stał się własnością skarbu państwa pruskiego. Do Traktatu Wersalskiego wieś była oddawana w dzierżawę, kolejno dla: Cathariny Beier, Friedricha Freitag, J. Neurnarn. A. Jaśkiewicza, B. Dernbka, Eduarta Lenge. Na przełomie XIX/XX w. wieś obejmowała 561 ha: w tym 287 użytków gospodarczych, 56 łąk, 35 pastwisk, 10 nieużytków i 175 wody . Znajdowały się tutaj, wówczas 23 budynki i 9 dymów . Mieszkało w tym okresie 86 katolików i 69 ewangelików . Ponadto w tym czasie istniała we wsi gorzelnia oraz handlowano tuczonym bydłem i owcami.W poł. XX w. Łąkorek trafia w zarząd starostwa [[Nowe Miasto Lubawskie]]. Po II wojnie światowej majątek przeszedł w ręce Skarbu Państwa. Ponadto nieopodal miejscowości znajduje się góra zwana Wielogrobem, na której odkryto wiele pochówków. Według legendy miano tam chować zmarłych z okresu wczesnośredniowiecznych, wojen polsko – szwedzkich i czasów napoleońskich. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej. | |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 18:40, 11 lis 2013
| Łąkorek | |
| | |
 Dworek Friedricha Lange, źródło: http://wwww.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Biskupiec Pomorski |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Łąkorek | |
| Położenie na mapie Polski  Łąkorek | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łąkorek (w XV w. Cleyne Linker, Lonker, Linkhorn, Mały Łąkorek, w końcu XVII w. Łąkorek, niem. Lonkorrek, Lonkorreck) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec Pomorski. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Pierwsze osadnictwo na tym terenie wzmiankowanie jest już w czasach wczesnośredniowiecznych. W XIX w. na wschodnim brzegu Jeziora Łąkorz odnaleziono pozostałości po osadzie. Najprawdopodobniej są to ślady rezydencji krzyżackiej wzmiankowanej w 1340 r. jako Parthaczyn. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1414 r. dokumenty krzyżackie mówią o startach poniesionych w wyniku wojen polsko – krzyżackich przez Janusza z Łąkorek . W poł. XV w. miejscowość stanowiła własność rycerską z folwarkiem. Administracyjnie przynależała wówczas do komturii radzyńskiej a w XVI w. do powiatu michałowskiego jako własność królewska starostwa radzyńskiego. Pod koniec XVIII w. majątek stał się własnością skarbu państwa pruskiego. Do Traktatu Wersalskiego wieś była oddawana w dzierżawę, kolejno dla: Cathariny Beier, Friedricha Freitag, J. Neurnarn. A. Jaśkiewicza, B. Dernbka, Eduarta Lenge. Na przełomie XIX/XX w. wieś obejmowała 561 ha: w tym 287 użytków gospodarczych, 56 łąk, 35 pastwisk, 10 nieużytków i 175 wody . Znajdowały się tutaj, wówczas 23 budynki i 9 dymów . Mieszkało w tym okresie 86 katolików i 69 ewangelików . Ponadto w tym czasie istniała we wsi gorzelnia oraz handlowano tuczonym bydłem i owcami.W poł. XX w. Łąkorek trafia w zarząd starostwa Nowe Miasto Lubawskie. Po II wojnie światowej majątek przeszedł w ręce Skarbu Państwa. Ponadto nieopodal miejscowości znajduje się góra zwana Wielogrobem, na której odkryto wiele pochówków. Według legendy miano tam chować zmarłych z okresu wczesnośredniowiecznych, wojen polsko – szwedzkich i czasów napoleońskich. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej.
Ludzie związani z miejscowością
Z Łąkorkiem związana jest postać Fredricha Lange - dr medycyny, fundatora szpitala w Nowym Mieście Lubawskim oraz właściciela majątku Łąkorek. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Jarosław Karski.
Zabytki
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: zespół pałacowo-parkowy, cmentarz ewangelicki, krzyż nad Jeziorem Łąkorz.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t.V, Warszawa 1884, 960 ss.
