Krzywe (gmina Mrągowo): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Arom przeniósł stronę Krzywe p. mrągowski na Krzywe (gmina Mrągowo), bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
|||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Krzywe'''</big> (Kromienica, niem. Krummendor, Kromenitze) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina | + | <big>'''Krzywe'''</big> (Kromienica, niem. Krummendor, Kromenitze) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)|gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[ | + | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[Powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo (gmina Mikołajki)|Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | W 1437 r. mieszkańcy Krzywych świadczyli 6 służb. Wówczas wieś nazywała się Kromienica. Przez następne 100 lat w źródłach nie wymieniano miejscowości. Prawdopodobnie została zniszczona w wojnie trzynastoletniej. Pierwsza nazwa miejscowości pochodzi od pruskiego „krumo” lub litewskiego „krumai” – krzaki. Obecna nazwa pochodzi od [[Jezioro Krzywe |Jeziora Krzywe]] nad, którym leży wieś. W 1549 r. starosta sześcieński Jerzy von Rechenberg wystawił przywilej na założenie nowej wsi na 60 włókach. 6 włók sołeckich ofiarowano Mikołajowi i Pedynskiemu. Sołtysi otrzymali prawo założenia karczmy. Wieś od 1565 r. należała do rodu von der Groeben. Jej właścicielem był także Otto von der Groeben. W 1698 r. we wsi byli sami Polacy. W XVII i XVIII w. wieś została dotknięta różnymi klęskami, co spowodowało, że 45 łanów należało obsadzić na nowo. W 1785 r. było tu 31 dymów, w 1815 r. – 32, w 1838 r. – 25 . W 1815 r. mieszkało tu 220 osób, w 1838 r. - 282, w 1939 r. – 348. Zabudowa wsi przyjęła kształt rozwlekłej ulicówki. Pierwsza szkoła powstała tutaj w latach 1737 – 1740. W 1818 r. nauczał w niej w języku polskim [[Krystian Liba]]. Krzywe należało do [[ | + | W 1437 r. mieszkańcy Krzywych świadczyli 6 służb. Wówczas wieś nazywała się Kromienica. Przez następne 100 lat w źródłach nie wymieniano miejscowości. Prawdopodobnie została zniszczona w wojnie trzynastoletniej. Pierwsza nazwa miejscowości pochodzi od pruskiego „krumo” lub litewskiego „krumai” – krzaki. Obecna nazwa pochodzi od [[Jezioro Krzywe |Jeziora Krzywe]] nad, którym leży wieś. W 1549 r. starosta sześcieński Jerzy von Rechenberg wystawił przywilej na założenie nowej wsi na 60 włókach. 6 włók sołeckich ofiarowano Mikołajowi i Pedynskiemu. Sołtysi otrzymali prawo założenia karczmy. Wieś od 1565 r. należała do rodu von der Groeben. Jej właścicielem był także Otto von der Groeben. W 1698 r. we wsi byli sami Polacy. W XVII i XVIII w. wieś została dotknięta różnymi klęskami, co spowodowało, że 45 łanów należało obsadzić na nowo. W 1785 r. było tu 31 dymów, w 1815 r. – 32, w 1838 r. – 25 . W 1815 r. mieszkało tu 220 osób, w 1838 r. - 282, w 1939 r. – 348. Zabudowa wsi przyjęła kształt rozwlekłej ulicówki. Pierwsza szkoła powstała tutaj w latach 1737 – 1740. W 1818 r. nauczał w niej w języku polskim [[Krystian Liba]]. Krzywe należało do [[Parafia w Mrągowie |parafii w Mrągowie]]. |
<br/> | <br/> | ||
===Gospodarka=== | ===Gospodarka=== | ||
| − | + | We wsi działają gospodarstwa agroturystyczne. | |
| − | We wsi działają gospodarstwa | ||
<br/> | <br/> | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
| − | |||
W Krzywym wybudowano boisko z placem zabaw. Działa tu także świetlica. | W Krzywym wybudowano boisko z placem zabaw. Działa tu także świetlica. | ||
| Linia 56: | Linia 54: | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| − | |||
Na kartach historii wsi zapisał się ród von der Groeben. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Władysław Mazur]]. | Na kartach historii wsi zapisał się ród von der Groeben. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Władysław Mazur]]. | ||
| Linia 62: | Linia 59: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | |||
We wsi zachowały się dwa cmentarze ewangelickie. | We wsi zachowały się dwa cmentarze ewangelickie. | ||
| Linia 80: | Linia 76: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Wersja z 10:04, 17 lip 2014
| Krzywe | |
| | |
 Cmentarz ewangelicki, źródło: www.it.mragowo.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mrągowo |
| Sołectwo | Krzywe |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krzywe | |
| Położenie na mapie Polski  Krzywe | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krzywe (Kromienica, niem. Krummendor, Kromenitze) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).
Dzieje miejscowości
W 1437 r. mieszkańcy Krzywych świadczyli 6 służb. Wówczas wieś nazywała się Kromienica. Przez następne 100 lat w źródłach nie wymieniano miejscowości. Prawdopodobnie została zniszczona w wojnie trzynastoletniej. Pierwsza nazwa miejscowości pochodzi od pruskiego „krumo” lub litewskiego „krumai” – krzaki. Obecna nazwa pochodzi od Jeziora Krzywe nad, którym leży wieś. W 1549 r. starosta sześcieński Jerzy von Rechenberg wystawił przywilej na założenie nowej wsi na 60 włókach. 6 włók sołeckich ofiarowano Mikołajowi i Pedynskiemu. Sołtysi otrzymali prawo założenia karczmy. Wieś od 1565 r. należała do rodu von der Groeben. Jej właścicielem był także Otto von der Groeben. W 1698 r. we wsi byli sami Polacy. W XVII i XVIII w. wieś została dotknięta różnymi klęskami, co spowodowało, że 45 łanów należało obsadzić na nowo. W 1785 r. było tu 31 dymów, w 1815 r. – 32, w 1838 r. – 25 . W 1815 r. mieszkało tu 220 osób, w 1838 r. - 282, w 1939 r. – 348. Zabudowa wsi przyjęła kształt rozwlekłej ulicówki. Pierwsza szkoła powstała tutaj w latach 1737 – 1740. W 1818 r. nauczał w niej w języku polskim Krystian Liba. Krzywe należało do parafii w Mrągowie.
Gospodarka
We wsi działają gospodarstwa agroturystyczne.
Kultura
W Krzywym wybudowano boisko z placem zabaw. Działa tu także świetlica.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się ród von der Groeben. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest Władysław Mazur.
Zabytki:
We wsi zachowały się dwa cmentarze ewangelickie.
Bibliografia:
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss.
Zobacz też
