Kowalik: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kowalik | |nazwa = Kowalik | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Kowalika |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = szczycieński | |powiat = szczycieński | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 180 | + | |liczba ludności = 180 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kowalik''' (niem. ''Kowallik'', od 1938 r. ''Müllershof'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]], w [[Rozogi (gmina wiejska)|gminie Rozogi]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa ostrołęckiego. W 2010 roku wieś liczyła 180 mieszkańców<ref>łącznie Kowalik, Kwiatuszki Małe, Możdżenie</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Czesław Warmiak]]<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=11/ Strona Gminy Rozogi] [30.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu mazursko-kurpiowskim. Miejscowość leży na południowo–wschodnim krańcu [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], w odległości 7 km na wschód od [[Rozogi|Rozóg]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | + | Wieś została założona w 1787 roku na 7 łanach jako [[Osada szkatułowa |osada szkatułowa]]. Wkrótce potem powiększyła się o 11,5 łana oraz dalsze 17 łanów osiedli leśnych [[Brogowo]], [[Cembrzucha]], [[Kociołki]] i [[Trzeciak]]. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 25 łanów. W 1869 roku z Kowalikiem połączono wieś [[Kwiatuszki Małe]] (założona w 1811 roku), która w tym okresie liczyła 19 łanów i 8 gospodarstw. Wieś została częściowo zniszczona podczas [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]]. W 1928 roku Kowalik wszedł w skład gminy sołeckiej [[Możdżenie]] (Waldenau). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Wieś została założona w 1787 roku na 7 łanach jako osada szkatułowa. Wkrótce potem powiększyła się o 11,5 | ||
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] zaczęli napływać tu nowi osadnicy, z kolei w latach 1952-1977 z Kowalika wyjechało do Niemiec (NRD i RFN) ogółem 38 osób. | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] zaczęli napływać tu nowi osadnicy, z kolei w latach 1952-1977 z Kowalika wyjechało do Niemiec (NRD i RFN) ogółem 38 osób. | ||
| − | Aktualnie wieś jest siedzibą | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. |
| − | Liczba mieszkańców i gospodarstw | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach: |
| − | 1818 – 107 osób, 22 gospodarstwa | + | *1818 r. – 107 osób, 22 gospodarstwa |
| − | 1939 – 287 osób, 47 gospodarstw | + | *1939 r. – 287 osób, 47 gospodarstw |
| − | + | == Zabytki == | |
| − | + | *kilka przykładów budownictwa drewnianego, z charakterystycznymi zdobieniami (nr 14, 16, 17, 20, 24, 25, 26, 27, 30) | |
| − | + | *drewniany budynek szkoły z 1921 roku – jeden z ostatnich w regionie | |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, rodowy |
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | #Kudrzycki Zbigniew, ''Rozogi – wieś mazurska a Kurpie'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 10, 1996, | + | #Kudrzycki Zbigniew, ''Rozogi – wieś mazurska a Kurpie'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 10, 1996, ss. 129–141. |
| − | #Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów gminy Rozogi, Rocznik Mazurski'', t. 10, 2006, | + | #Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów gminy Rozogi, Rocznik Mazurski'', t. 10, 2006, ss. 21–29. |
| − | #Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach'', Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, | + | #Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach'', Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, ss. 3–35. |
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | #Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | ||
| − | #Nowotka Marek, ''Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi)'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, | + | #Nowotka Marek, ''Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi)'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, ss. 55–64. |
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/ Strona Gminy Rozogi] [10.09.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 11:25, 23 lip 2014
| Kowalik | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Rozogi |
| Liczba ludności (2010) | 180 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-114 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kowalik | |
| Położenie na mapie Polski  Kowalik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kowalik (niem. Kowallik, od 1938 r. Müllershof) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego. W 2010 roku wieś liczyła 180 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Czesław Warmiak[2].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu mazursko-kurpiowskim. Miejscowość leży na południowo–wschodnim krańcu Puszczy Piskiej, w odległości 7 km na wschód od Rozóg.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1787 roku na 7 łanach jako osada szkatułowa. Wkrótce potem powiększyła się o 11,5 łana oraz dalsze 17 łanów osiedli leśnych Brogowo, Cembrzucha, Kociołki i Trzeciak. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 25 łanów. W 1869 roku z Kowalikiem połączono wieś Kwiatuszki Małe (założona w 1811 roku), która w tym okresie liczyła 19 łanów i 8 gospodarstw. Wieś została częściowo zniszczona podczas I wojny światowej. W 1928 roku Kowalik wszedł w skład gminy sołeckiej Możdżenie (Waldenau). Po II wojnie światowej zaczęli napływać tu nowi osadnicy, z kolei w latach 1952-1977 z Kowalika wyjechało do Niemiec (NRD i RFN) ogółem 38 osób.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:
- 1818 r. – 107 osób, 22 gospodarstwa
- 1939 r. – 287 osób, 47 gospodarstw
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa drewnianego, z charakterystycznymi zdobieniami (nr 14, 16, 17, 20, 24, 25, 26, 27, 30)
- drewniany budynek szkoły z 1921 roku – jeden z ostatnich w regionie
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
- dawny cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, rodowy
Bibliografia
- Kudrzycki Zbigniew, Rozogi – wieś mazurska a Kurpie, Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 10, 1996, ss. 129–141.
- Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów gminy Rozogi, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 21–29.
- Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach, Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, ss. 3–35.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Nowotka Marek, Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi), Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, ss. 55–64.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
- Strona Gminy Rozogi [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Kowalik, Kwiatuszki Małe, Możdżenie
- ↑ Strona Gminy Rozogi [30.08.2013]
<references>
