Liski (gmina Stare Juchy)

Liski
Pozostałość pomnika poległych przy drodze do Starych Juch Olsztyńska Strona Rowerowa [24.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Stare Juchy
Liczba ludności (2009)	123
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	19-330
Tablice rejestracyjne	NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Liski
Położenie na mapie Polski Liski
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Liski (niem. Lysken, od 1938 r. Lisken) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest między jeziorami Garbas i Rekąty, w północno-zachodniej części Pojezierza Ełckiego, około 10 km na północny zachód od Ełku, w pobliżu granicy z powiatem giżyckim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych i wschodnich obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1481 roku komtur brandenburski Jan von Tieffen wystawił przywilej dla dóbr położonych między jeziorami Garbas i Rękąty oraz dobrami Liski (Liscke). Dokument został wydany dla niejakich Jana, Stanisława i Marcina, którzy byli zobowiązani do wystawienia jednej służby zbrojnej, a nowe dobra miały zwać się Knotelbork (Knottelberge) i obejmować 15 łanów na prawie magdeburskim. W tym samym roku lub rok później komtur von Tieffen nadał w tej samej okolicy kolejnych 15 łanów na prawie magdeburskim dla niejakich: Jana, Stanisława, Pawła, Tomasza, Marcina i Mikołaja, którzy również mieli obowiązek wystawienia jednej służby. Na początku XVI wieku Liski weszły w skład Knotelborka, zaś od 1519 roku całość dóbr zwana była Liskami (Liesske, Lyssckenn). Jeszcze w pierwszej połowie XVI wieku wieś powiększyła się o kolejne dwa łany. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Nowych Juchach. Szkoła we wsi powstała w 1843 roku. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mirosław Dąbrowski.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

1857 - 204 osoby

1933 - 318 osób

1939 - 277 osób

1988 - 127 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Przenajświętszej w Starych Juchach.

Zabytki:

• Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; znajduje się na nim mogiła żołnierza armii rosyjskiej poległego podczas I wojny światowej
• Przy drodze do Starych Juch zachował się cokół pomnika poświęconego poległym podczas I wojny światowej

Bibliografia:

1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
2. Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
4. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/lyck.html [data dostępu: 7.09.2013]
5. Bank Danych Lokalnych GUS: www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 7.09.2013]
6. Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/liski2?s [data dostępu: 7.09.2013]

Przypisy