Nawra

Nawra
Pomnik pomordowanym w II wojnie światowej, źródło: www.fotopolska.eu, 12.09.2013. Pomnik pomordowanym w II wojnie światowej, źródło: www.fotopolska.eu, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko - mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Nowe Miasto Lubawskie
Sołectwo	Nawra
Liczba ludności (2012, źródło:http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-nawra.html.)	445
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Tablice rejestracyjne	NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Nawra
Położenie na mapie Polski Nawra
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Nawra (niem. Neber) - wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinę Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o Narze pojawiają się w 1404 r. Nie jest znana dokładna data lokacji. Trudno jest nakreślić etymologię nazwy miejscowości. W 1414 r. wieś poniosła stratę w wojnie polsko – krzyżackiej. Spaliło się wówczas 25 gburstw a szkody wyniosły 1000 grzywien. Od 1557 r. Nawra stała się własnością królewską. W XVII w. we wsi istniał kościół. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 2912,5 ha z 84 budynkami, 38 domami. Mieszkało tutaj wówczas 368 osób: 320 katolików i 48 ewangelików. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.

Kultura

We wsi działa świetlica wiejska.

Ludzie związani z miejscowością

• Wojciech Kętrzyński (1838-1918) – działacz mazurski, historyk, polityk, kustosz, etnograf, publicysta i poeta, wieloletni dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, pracował w Nawrze jako bibliotekarz

W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Dariusz Grabowski

Zabytki:

W Nawrze znajdują się dwie kapliczki i pomnik poświęcony pomordowanym w II wojnie światowej.

Turystyka

Przez miejscowość przebiega Szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno - przebieg trasy: Nowe Miasto Lubawskie – Nawra – Chrośle – Radomno (PKS)

Bibliografia:

Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VI, Warszawa 1885, 960 ss.

Zobacz też

gminanml.pl