Pranie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Pranie''' (niem. ''Seehorst'', od 1938 r. ''Eichenborn'') – [[osada]] w Polsce położona w [[ | + | <big>'''Pranie''' (niem. ''Seehorst'', od 1938 r. ''Eichenborn'') – [[osada]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane-Nida]]. |
| − | W latach 1975-1998 miejscowość [[ | + | W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany . Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był [[Hugo Schmidt]], natomiast pierwszym polskim – [[Stanisław Popowski]]. | + | Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był [[Hugo Schmidt]], natomiast pierwszym polskim – [[Stanisław Popowski]]. |
| − | Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia [[lkwim: Konstanty Ildefons Gałczyński|Konstanty Ildefons Gałczyński]] , który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał | + | Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia [[lkwim: Konstanty Ildefons Gałczyński|Konstanty Ildefons Gałczyński]], który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. [[lkwim:Kronika Olsztyńska|''Kronikę Olsztyńską'']], [[Niobe|''Niobe'']], [[Wit Stwosz|''Wita Stwosza'']], [[''Podróż do Ciemnogrodu'']]. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu. W 1980 roku powstało [[lkwim: Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu|muzeum]], którym przez 17 lat opiekowała się córka poety [[lkwim:Kira Gałczyńska|Kira]] wraz z mężem [[Janusz Kiliański|Januszem Kiliańskim]]. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje [[lkwim: Wojciech Kass| Wojciech Kass]]. |
| − | Z Praniem związana jest również postać [[Jerzy Markuszewski|Jerzego Markuszewskiego]] | + | Z Praniem związana jest również postać [[Jerzy Markuszewski|Jerzego Markuszewskiego]] (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz [[Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”]]. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, [[Zofia Góralczyk]]. |
W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn. | W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn. | ||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
*Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy | *Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy | ||
*Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków | *Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków | ||
| − | [[File: K.I.Gałczyński w Praniu. Rok 1951.jpg|thumb| | + | [[File: K.I.Gałczyński w Praniu. Rok 1951.jpg|thumb|right|300px|K.I.Gałczyński w Praniu. Rok 1950]] |
<br/> | <br/> | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
*Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego | *Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego | ||
| + | <br/> | ||
| − | |||
=== Turystyka === | === Turystyka === | ||
| − | W miejscowości ma swój koniec [[Szlak im. Karola Małłka: Krutyń - Pranie]] | + | W miejscowości ma swój koniec [[Szlak im. Karola Małłka: Krutyń - Pranie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
#Drawicz Andrzej, ''Gałczyński na Mazurach'', Olsztyn 1971. | #Drawicz Andrzej, ''Gałczyński na Mazurach'', Olsztyn 1971. | ||
| Linia 72: | Linia 73: | ||
#Leśniczówka Pranie: http://www.lesniczowkapranie.art.pl/ [data dostępu:23.08.2013] | #Leśniczówka Pranie: http://www.lesniczowkapranie.art.pl/ [data dostępu:23.08.2013] | ||
#Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:23.08.2013] | #Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:23.08.2013] | ||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] |
| − | + | [[Kategoria: 1801-1918]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
| − | |||
Wersja z 13:30, 18 sie 2014
| Pranie | |
| | |
 Leśniczówka Pranie
| |
| Rodzaj miejscowości | osada |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Liczba ludności (2010) | 97 (łącznie Krzyże, Pranie, Zdrużno) |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-220 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pranie | |
| Położenie na mapie Polski  Pranie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pranie (niem. Seehorst, od 1938 r. Eichenborn) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona we wschodniej części Równiny Mazurskiej, na obszarze Puszczy Piskiej i nad Jeziorem Nidzkim.
Dzieje miejscowości
Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był Hugo Schmidt, natomiast pierwszym polskim – Stanisław Popowski. Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia Konstanty Ildefons Gałczyński, który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. Kronikę Olsztyńską, Niobe, Wita Stwosza, ''Podróż do Ciemnogrodu''. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu. W 1980 roku powstało muzeum, którym przez 17 lat opiekowała się córka poety Kira wraz z mężem Januszem Kiliańskim. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje Wojciech Kass. Z Praniem związana jest również postać Jerzego Markuszewskiego (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, Zofia Góralczyk. W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn.
Ludzie związani z miejscowością:
- Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy
- Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków
Plik:K.I.Gałczyński w Praniu. Rok 1951.jpg
K.I.Gałczyński w Praniu. Rok 1950
Zabytki:
- Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
Turystyka
W miejscowości ma swój koniec Szlak im. Karola Małłka: Krutyń - Pranie.
Bibliografia:
- Drawicz Andrzej, Gałczyński na Mazurach, Olsztyn 1971.
- Gałczyńska Kira, "Czas swe wzory układa" : dziennik z Prania, Warszawa 1984.
- Gałczyńska Kira, Leśniczówka Pranie : Muzeum K. I. Gałczyńskiego,Warszawa 1989.
- Gałczyńska Kira, Mazurskie szlaki Gałczyńskiego, Warszawa 1984.
- Maciejewski Stefan,Gałczyńskiego... Pranie i okolice, Suwałki 2003.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:23.08.2013]
- Leśniczówka Pranie: http://www.lesniczowkapranie.art.pl/ [data dostępu:23.08.2013]
- Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:23.08.2013]
