Sambród: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Sambród''' (niem. ''Gross Samrodt'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[ | + | <big>''' Sambród''' (niem. ''Gross Samrodt'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
Miejscowość położona nad [[Jezioro Sambród|Jeziorem Sambród]], na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] na [[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie|Pojezierzu Iławsko-Ostródzkim]]. | Miejscowość położona nad [[Jezioro Sambród|Jeziorem Sambród]], na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] na [[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie|Pojezierzu Iławsko-Ostródzkim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś była wzmiankowana w 1250 roku, jako pruska osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319, jako [[wieś pruska]] licząca 15 włók. Pierwotna nazwa Sambrad, która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej | + | Wieś była wzmiankowana w 1250 roku, jako pruska osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319, jako [[wieś pruska]] licząca 15 włók. Pierwotna nazwa Sambrad, która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej od nazwy pobliskiego jeziora. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli się pojawiać po roku 1466. W roku 1782 Sambród liczył 54 domów. Pod koniec XVIII wieku dobra w Sambrodzie wraz z [[Leśnica|Leśnicą]] weszły w skład majątku Domhardtów, właścicieli [[Dobrocin|Dobrocina]]. W roku 1858 w 25 gospodarstwach domowych mieszkały 302 osoby. W okresie budowy Kanału Elbląskiego w latach 1845-1860, obniżono poziom wody w Jeziorze Sambród o 5.35 m. W latach 1937-1939 miejscowość zamieszkiwały 822 osoby. Po II wojnie światowej w Sambrodzie uruchomiono [[Zakład Oczyszczania Nasion w Sambrodzie|Zakład Oczyszczania Nasion]]. W roku 1973 wieś należała do [[Powiat morąski|powiatu morąskiego]]. Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jerzy Makos]]<ref> http://www.bip.maldyty.pl/index.php?strona=dokument&podstrona=5&id=1110&bip_sid=e3DRsZo4CIm9blcLPbJWoQBlLARkrt [data dostępu: 29.08.2013]</ref>. |
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ===Gospodarka=== | ||
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Leśnictwo Sambród|leśnictwa]], należącego do [[Nadleśnictwo Dobrocin| Nadleśnictwa Dobrocin]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | === Religia === | ||
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Chojniku |parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Chojniku]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *Barokowy [[kościół]], ufundowany przez [[Fryderyk Ludwik Dohna|Fryderyka Ludwika Dohnę]]. Powstał latach 1739-1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu. | + | *Barokowy [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sambrodzie |kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]], ufundowany przez [[Fryderyk Ludwik Dohna|Fryderyka Ludwika Dohnę]]. Powstał latach 1739-1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu. |
| − | *Obok kościoła znajduje się dawna barokowa [[oficyna pałacowa]] pochodząca z XVIII wieku. | + | *Obok kościoła znajduje się dawna barokowa [[Pałac w Sambrodzie|oficyna pałacowa]] pochodząca z XVIII wieku. |
| − | * | + | *Budynek szkoły, wpisany do [[Wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]] |
| − | *[[Chałupa mazurska]], | + | *[[Chałupa mazurska w Sambrodzie|Chałupa mazurska]], wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków |
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ===Turystyka=== | ||
| + | *Czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – [[Marzewo]] – [[Drulity]] – [[Buczyniec|Pochylnia Buczyniec]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ===Przyroda=== | ||
| + | W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa znajduje się pomnik przyrody - [[Głaz narzutowy w leśnictwie Sambród |głaz narzutowy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | #Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | ||
| Linia 51: | Linia 70: | ||
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 30.08.2013] | #Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 30.08.2013] | ||
| − | + | ===Przypisy=== | |
| − | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] |
| − | + | [[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1201-1300]] |
| − | [[ | ||
Wersja z 16:52, 22 sie 2014
| Pole-obowiązkowe | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Małdyty |
| Liczba ludności (2010) | 277 (łącznie Sambród, Sambród Mały, Sarna) |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-330 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pole-obowiązkowe | |
| Położenie na mapie Polski  Pole-obowiązkowe | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sambród (niem. Gross Samrodt) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona nad Jeziorem Sambród, na Mazurach Zachodnich na Pojezierzu Iławsko-Ostródzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś była wzmiankowana w 1250 roku, jako pruska osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319, jako wieś pruska licząca 15 włók. Pierwotna nazwa Sambrad, która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej od nazwy pobliskiego jeziora. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli się pojawiać po roku 1466. W roku 1782 Sambród liczył 54 domów. Pod koniec XVIII wieku dobra w Sambrodzie wraz z Leśnicą weszły w skład majątku Domhardtów, właścicieli Dobrocina. W roku 1858 w 25 gospodarstwach domowych mieszkały 302 osoby. W okresie budowy Kanału Elbląskiego w latach 1845-1860, obniżono poziom wody w Jeziorze Sambród o 5.35 m. W latach 1937-1939 miejscowość zamieszkiwały 822 osoby. Po II wojnie światowej w Sambrodzie uruchomiono Zakład Oczyszczania Nasion. W roku 1973 wieś należała do powiatu morąskiego. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jerzy Makos[1].
Gospodarka
We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Dobrocin.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Chojniku.
Zabytki:
- Barokowy kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ufundowany przez Fryderyka Ludwika Dohnę. Powstał latach 1739-1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu.
- Obok kościoła znajduje się dawna barokowa oficyna pałacowa pochodząca z XVIII wieku.
- Budynek szkoły, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
- Chałupa mazurska, wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków
Turystyka
- Czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – Marzewo – Drulity – Pochylnia Buczyniec.
Przyroda
W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.
Bibliografia:
- Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 30.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 30.08.2013]
Przypisy
