Skarlin: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna)
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Skarlin'''</big> (Skerl, Skalen, Skerlin, Scharlen, Czschirlyn, Czelin) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[ gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Andrzej Godziński]].
+
<big>'''Skarlin'''</big> (Skerl, Skalen, Skerlin, Scharlen, Czschirlyn, Czelin) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Andrzej Godziński]].
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Skarlin znajduje się nad [[Jezioro Skarlińskie |Jeziorem Skarlińskim]]. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę rzeki [[rzeka Drwęca |Drwęcy]]. Na terenie gminy występują ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka [[rzeka Drwęca|Drwęca]]. Znaczną powierzchnię, zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
+
Skarlin znajduje się nad [[Jezioro Skarlińskie |Jeziorem Skarlińskim]]. Miejscowość położona jest na terenie [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę [[Rzeka Drwęca |rzeki Drwęcy]]. Na terenie gminy występują ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię, zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Za czasów krzyżackich Skarlin należał do [[komturstwo bratiańskie |komturstwa bratiańskiego]]. W tym okresie wieś obejmowała 62 [[włoka |włóki]]. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku wojen polsko–krzyżackich, wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 [[włóka |włók]]. W 1748 r. przy kościele powstało [[Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Skarlinie|Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny]].  
+
Za czasów krzyżackich Skarlin należał do [[komturstwo bratiańskie |komturstwa bratiańskiego]]. W tym okresie wieś obejmowała 62 [[włoka |włóki]]. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku wojen polsko–krzyżackich, wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 włók. W 1748 r. przy kościele powstało [[Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Skarlinie|Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny]].  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
Pod koniec XIX w. teren wsi zajmował, wraz z Dębnem i obszarem leśnym, 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 [[dym |dymy]]. W tym samym roku we wsi mieszkało 1070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: 2–klasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci oraz 1–klasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci.  
 
Pod koniec XIX w. teren wsi zajmował, wraz z Dębnem i obszarem leśnym, 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 [[dym |dymy]]. W tym samym roku we wsi mieszkało 1070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: 2–klasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci oraz 1–klasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci.  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
===Edukacja===
 
===Edukacja===
 
 
Na terenie wsi znajduje się [[Szkoła Podstawowa w Skarlinie|Szkoła Podstawowa]] oraz świetlica wiejska.
 
Na terenie wsi znajduje się [[Szkoła Podstawowa w Skarlinie|Szkoła Podstawowa]] oraz świetlica wiejska.
 +
<br/>
  
 +
===Kultura===
 +
Jest tutaj [[Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach Filia w Skarlinie|biblioteka publiczna, będąca filią]] [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach|Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Bezpieczeństwo===
+
===Religia===
 +
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Bartłomieja w Skarlinie |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Bartłomieja]].
 +
<br/>
  
We wsi działa [[Ochotnicza Straż Pożarna w Skarlinie| Ochotnicza Straż Pożarna]] wraz z orkiestrą dętą.  
+
===Turystyka===
 +
*[[Szlak pieszy Samborowo - Łąkorek]].
 +
<br/>
  
 +
===Bezpieczeństwo===
 +
We wsi działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Skarlinie| Ochotniczej Straży Pożarnej]] wraz z orkiestrą dętą.
 +
[[File:Cmentarz Skarlin.jpg|300 px |thumb|Cmentarz ewangelicki w Skarlinie, źródło:http://wwww.schulzbratian.pl]]
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Zabytki===
 
=== Zabytki===
Na terenie miejscowości znajduje się krzyż upamiętniający pomordowanych na wchodzie, [[Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja w Skarlinie|Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja]], cmentarz ewangelicki z XX w. oraz zabudowa z XIX w. i XX w.  
+
Na terenie miejscowości znajduje się krzyż upamiętniający pomordowanych na wschodzie, [[Kościół pw. św. Bartłomieja w Skarlinie|kościół pw. św. Bartłomieja]], cmentarz ewangelicki z XX w. oraz zabudowa z XIX w. i XX w.  
[[File:Cmentarz Skarlin.jpg|300 px |thumb|Cmentarz ewangelicki w Skarlinie, źródło:http://wwww.schulzbratian.pl]]
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Bibliografia===
 
=== Bibliografia===
 
 
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.  
 
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.  
  
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889 960 ss.  
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889 960 ss.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 80: Linia 82:
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nowomiejski]][[Kategoria:Gmina Nowe Miasto Lubawskie]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:21, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500]]

Wersja z 12:28, 23 sie 2014


Skarlin

Wieś Skarlin, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Wieś Skarlin, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Nowe Miasto Lubawskie
Sołectwo Skarlin
Liczba ludności (2012, źródło: Gmina Nowe Miasto Lubawskie.) 655
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Skarlin
Skarlin
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Skarlin
Skarlin
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Skarlin (Skerl, Skalen, Skerlin, Scharlen, Czschirlyn, Czelin) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Andrzej Godziński.


Charakterystyka fizjograficzna

Skarlin znajduje się nad Jeziorem Skarlińskim. Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinę rzeki Drwęcy. Na terenie gminy występują ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię, zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.

Dzieje miejscowości

Za czasów krzyżackich Skarlin należał do komturstwa bratiańskiego. W tym okresie wieś obejmowała 62 włóki. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku wojen polsko–krzyżackich, wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 włók. W 1748 r. przy kościele powstało Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Pod koniec XIX w. teren wsi zajmował, wraz z Dębnem i obszarem leśnym, 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 dymy. W tym samym roku we wsi mieszkało 1070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: 2–klasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci oraz 1–klasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci.

Edukacja

Na terenie wsi znajduje się Szkoła Podstawowa oraz świetlica wiejska.

Kultura

Jest tutaj biblioteka publiczna, będąca filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Bartłomieja.

Turystyka


Bezpieczeństwo

We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej wraz z orkiestrą dętą.

Plik:Cmentarz Skarlin.jpg
Cmentarz ewangelicki w Skarlinie, źródło:http://wwww.schulzbratian.pl


Zabytki

Na terenie miejscowości znajduje się krzyż upamiętniający pomordowanych na wschodzie, kościół pw. św. Bartłomieja, cmentarz ewangelicki z XX w. oraz zabudowa z XIX w. i XX w.

Bibliografia

Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889 960 ss.

Zobacz też

http://gminanml.pl