Tolkowiec: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki)
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Tolkowiec ''' (niem. ''Tolksdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Płoskinia|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Tolkowiec ''' (niem. ''Tolksdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Płoskinia (gmina wiejska)|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i [[Demity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Błądek]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i [[Demity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Błądek]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>.
Linia 36: Linia 36:
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], nad strumykiem [[Młynówka]], 17 km na południowy wschód od [[Braniewo|Braniewa]] i 4 km na północny wschód od [[Płoskinia|Płoskini]]; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - [[Pieniężno]] - [[Orneta]].  
+
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], nad [[Strumień Młynówka (powiat braniewski)|strumykiem Młynówka]], 17 km na południowy wschód od [[Braniewo|Braniewa]] i 4 km na północny wschód od [[Płoskinia|Płoskini]]; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - [[Pieniężno]] - [[Orneta]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 44: Linia 44:
 
Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna.  
 
Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna.  
  
Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji.
+
Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji.
  
  
Linia 60: Linia 60:
  
 
1939 - 476 osób, 117 gospodarstw
 
1939 - 476 osób, 117 gospodarstw
 +
<br/>
  
 +
==Religia==
 +
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Marcina w Tolkowcu |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Marcina]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[lkwim:Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu|Kościół pw. św. Marcina]]
+
*[[lkwim:Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu|Kościół pw. św. Marcina]].
*Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku
+
*Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku.
*Plebania z XVIII wieku
+
*Plebania z XVIII wieku.
*Dawna karczma z XVIII wieku
+
*Dawna karczma z XVIII wieku.
*Dawna szkoła z XIX wieku
+
*Dawna szkoła z XIX wieku.
 +
*Na terenie wsi znajduje się także konstrukcja przypominająca kształtem [[Groty |grotę]], która mogła pierwotnie pełnić rolę kaplicy.
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 85: Linia 89:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat braniewski]]  
 
+
[[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]]  
<br/>
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1201-1300]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Płoskinia]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Wersja z 07:09, 27 sie 2014

Tolkowiec

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Płoskinia
Liczba ludności (2010) 103
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Tolkowiec
Tolkowiec
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Tolkowiec
Tolkowiec
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Tolkowiec (niem. Tolksdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i Demity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Władysław Błądek[1].


Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, nad strumykiem Młynówka, 17 km na południowy wschód od Braniewa i 4 km na północny wschód od Płoskini; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - Pieniężno - Orneta.

Dzieje miejscowości

Jedna z najstarszych wsi na Warmii. Założona została prawdopodobnie pod koniec XIII wieku; zasadźcą był niejaki Bernhard, a areał wynosił 60 łanów. Kapituła katedralna przywilej lokacyjny wystawiła 10 listopada 1300 roku. Nazwa wsi wywodzi się od pruskiego słowa tolke - tłumacz, albowiem sołtys wsi, Henryk, był wieloletnim tłumaczem u boku biskupa Henryka Fleminga. Karczmę założono prawdopodobnie wraz ze wsią. W połowie XVII wieku Tolkowiec obejmował 52 łany czynszowe, a ponadto sześć łanów należało do kościoła, a jeden do szkoły. Pod koniec XVIII wieku była to wieś królewska.

Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna.

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji.


Liczba mieszkańców i gospodarstw

1783 - 40 gospodarstw

1820 - 284 osoby, 28 gospodarstw

1857 - 360 osób

1905 - 409 osób

1933 - 499 osób

1939 - 476 osób, 117 gospodarstw

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Marcina.

Zabytki

  • Kościół pw. św. Marcina.
  • Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku.
  • Plebania z XVIII wieku.
  • Dawna karczma z XVIII wieku.
  • Dawna szkoła z XIX wieku.
  • Na terenie wsi znajduje się także konstrukcja przypominająca kształtem grotę, która mogła pierwotnie pełnić rolę kaplicy.


Bibliografia

  1. Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
  5. Gminna ewidencja zabytków w: Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia [data dostępu: 12.11.2013]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  7. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy