Kraplewo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kraplewo | |nazwa = Kraplewo | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Kraplewa |
|zdjęcie = Dwór w Kraplewie. Stan obecny.jpg | |zdjęcie = Dwór w Kraplewie. Stan obecny.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Dwór w Kraplewie. Stan obecny | + | |opis zdjęcia = Dwór w Kraplewie. Stan obecny [http://rygielpisz.eu/sercemazur/viewtopic.php?t=841/ Forum historii Warmii i okolic] [09.09.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 321 | + | |liczba ludności = 321 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kraplewo''' (niem. ''Kraplau'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki| powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku miejscowość liczyła 321 mieszkańców<ref>łącznie Kraplewo i [[Prusowo]]</ref>. |
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| − | == | + | == Położenie == |
| − | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w odległości 7 km na południe od [[Ostróda|Ostródy]]. | + | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w odległości 7 km na południe od [[Ostróda|Ostródy]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Wieś | + | Wieś lokowano w 1351 roku. Wówczas 4 łany ziemi od Jodaka z Kraplewa nabył niejaki Henryk. W 1577 roku do parafii w Kraplewie należały wsie: [[Brzydowo]], [[Lichtajny]], [[Szyldak]]. W 1612 roku majątek w Kraplewie przekazano [[Zygmunt Birckhan|Zygmuntowi Birckhanowi]], [[Starostwo działdowskie |staroście działdowskiemu]]. Następnie Kraplewo przeszło pod opiekę książęcą. Pod koniec XIX i na początku XX wieku dobra były własnością rodziny [[Rodzina von Wien |von Wien]] i obejmowały ponad 700 ha. W 1539 roku Kraplewo było wsią książęcą składającą się z 21 gospodarstw. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwy strumyka [[Strumień Krapel |Krapel]]. |
| − | W latach 1650-1675 majątek w Kraplewie należał do Jerzego i Krzysztofa [[Finck von Finckenstein|Fincków]]. W 1714 roku właścicielem dóbr był | + | W latach 1650-1675 majątek w Kraplewie należał do Jerzego i Krzysztofa [[Rodzina Finck von Finckenstein|Fincków]]. W 1714 roku właścicielem dóbr był niejaki Pentzig. W 1739 roku w miejscowości zbudowano nową szkołę. W 1897 roku na 3400 parafian przypadało 2200 Polaków. |
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1820 – 147 | + | *1820 r. – 147 |
| − | 1861 – 242 | + | *1861 r. – 242 |
| − | 1925 – 425 | + | *1925 r. – 425 |
| − | 1939 – 349 | + | *1939 r. – 349 |
| − | |||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | *[[Dawid Braun]] (1664–1737) - urodzony w Kraplewie historyk, numizmatyk, uważany za pierwszego badacza numizmatyki polskiej i jednego z pierwszych historyków polskiego parlamentaryzmu | + | *[[Dawid Braun]] (1664–1737) - urodzony w Kraplewie historyk, numizmatyk, uważany za pierwszego badacza numizmatyki polskiej i jednego z pierwszych historyków polskiego parlamentaryzmu |
| − | |||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *[[Dwór w Kraplewie |dwór]] wybudowany w 2. połowie XIX wieku, rozbudowany w początkach XX wieku; znajdował się pod zarządem [[Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w Olsztynie| Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa]] (obecnie własność prywatna, przekształcony w pensjonat<ref>[http://www.dworkraplewo.pl/ Strona Dworu w Kraplewie] [20.08.2013]</ref> |
| − | * | + | *zabytkowy [[Kościół ewangelicko-metodystyczny w Kraplewie|kościół ewangelicko-metodystyczny]] (dawniej luterański), wybudowany w 1848 roku, utrzymany w stylu neogotyku angielskiego; obok kościoła [[Pastorówka w Kraplewie |pastorówka]] z końca XIX w, dwór z 1919 roku |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki. |
| − | * | + | *w zbiorach [[lkwim:Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie|Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]] znajdują portrety miejscowych pastorów: [[lkwim:Portret pastora Jakuba Radzkiego z kościoła ewangelickiego w Kraplewie|Jakuba Radzkiego]], [[lkwim:Portret pastora Jana Popławskiego z kościoła ewangelickiego w Kraplewie|Jana Samuela Popławskiego]]. |
| − | |||
| − | + | == Turystyka == | |
| − | * | + | *przez wieś prowadzi czerwony szlak turystyczny ([[Pętla na Dylewską Górę |"Pętla na Dylewską Górę"]]) - przebieg trasy: Brzydowo – Kraplewo – [[Dziadyk]] – [[Ryn]] – [[Bednarka]] – [[Miejska Wola]] – [[Dylewska Góra]] – [[Wysoka Wieś]] – [[Pietrzwałd]] – [[Rudno]] – Brzydowo |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia == | |
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | #Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | ||
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | #Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | ||
| Linia 74: | Linia 68: | ||
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976. | #''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976. | ||
#Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992. | #Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [07.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [07.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/?do=search&id=kraplewo/Olsztyńska Strona Rowerowa] [07.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [07.08.2013] |
| + | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 19:49, 9 wrz 2014
| Kraplewo | |
| | |
![Dwór w Kraplewie. Stan obecny Forum historii Warmii i okolic [09.09.2014]](/index.php/Plik:Dw%C3%B3r_w_Kraplewie._Stan_obecny.jpg) Dwór w Kraplewie. Stan obecny Forum historii Warmii i okolic [09.09.2014]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Ostróda |
| Liczba ludności (2010) | 321 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-100 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kraplewo | |
| Położenie na mapie Polski  Kraplewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kraplewo (niem. Kraplau) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku miejscowość liczyła 321 mieszkańców[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w odległości 7 km na południe od Ostródy.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano w 1351 roku. Wówczas 4 łany ziemi od Jodaka z Kraplewa nabył niejaki Henryk. W 1577 roku do parafii w Kraplewie należały wsie: Brzydowo, Lichtajny, Szyldak. W 1612 roku majątek w Kraplewie przekazano Zygmuntowi Birckhanowi, staroście działdowskiemu. Następnie Kraplewo przeszło pod opiekę książęcą. Pod koniec XIX i na początku XX wieku dobra były własnością rodziny von Wien i obejmowały ponad 700 ha. W 1539 roku Kraplewo było wsią książęcą składającą się z 21 gospodarstw. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwy strumyka Krapel. W latach 1650-1675 majątek w Kraplewie należał do Jerzego i Krzysztofa Fincków. W 1714 roku właścicielem dóbr był niejaki Pentzig. W 1739 roku w miejscowości zbudowano nową szkołę. W 1897 roku na 3400 parafian przypadało 2200 Polaków.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 147
- 1861 r. – 242
- 1925 r. – 425
- 1939 r. – 349
Ludzie związani z miejscowością
- Dawid Braun (1664–1737) - urodzony w Kraplewie historyk, numizmatyk, uważany za pierwszego badacza numizmatyki polskiej i jednego z pierwszych historyków polskiego parlamentaryzmu
Zabytki
- dwór wybudowany w 2. połowie XIX wieku, rozbudowany w początkach XX wieku; znajdował się pod zarządem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (obecnie własność prywatna, przekształcony w pensjonat[2]
- zabytkowy kościół ewangelicko-metodystyczny (dawniej luterański), wybudowany w 1848 roku, utrzymany w stylu neogotyku angielskiego; obok kościoła pastorówka z końca XIX w, dwór z 1919 roku
- dawny cmentarz ewangelicki.
- w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajdują portrety miejscowych pastorów: Jakuba Radzkiego, Jana Samuela Popławskiego.
Turystyka
- przez wieś prowadzi czerwony szlak turystyczny ("Pętla na Dylewską Górę") - przebieg trasy: Brzydowo – Kraplewo – Dziadyk – Ryn – Bednarka – Miejska Wola – Dylewska Góra – Wysoka Wieś – Pietrzwałd – Rudno – Brzydowo
Bibliografia
- Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
- Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
- Bank Danych Lokalnych GUS [07.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [07.08.2013]
- Strona Rowerowa [07.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [07.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Kraplewo i Prusowo
- ↑ Strona Dworu w Kraplewie [20.08.2013]
