Marksewo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | ''' Marksewo''' (dawniej ''Marksoby'', niem. ''Marxöwen'', od 1938 r. ''Markshöfen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 145 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Adrian Jabłonowski]]<ref> [http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013]</ref>. |
+ | <br/><br/> | ||
+ | == Położenie == | ||
+ | Wieś położona jest w makroregionie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży nad północnym brzegiem jeziora [[Jezioro Marksoby|Marksoby]], w odległości 14 km na północny wschód od [[Szczytno |Szczytna]], przy drodze krajowej nr 58 w kierunku [[Babięty|Babięt]] i dalej [[Mrągowo|Mrągowa]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Dzieje miejscowości == |
− | Wieś | + | Wieś założona została w 1548 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 24 łanach; zasadźcą był [[Roman Sepka]]. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 45 łanów. W 1876 roku miejscowość jeszcze powiększyła swój areał, bowiem włączono do niej osiedle [[Nowe Marksewo]] (powstało w 1788 roku), które w tym czasie zajmowało 8,5 łana. |
+ | Wieś zachowała charakter ulicówki. Aktualnie jest siedzibą sołectwa. | ||
+ | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | ||
− | 1782 – 19 gospodarstw | + | *1782 r. – 19 gospodarstw |
− | 1818 – 157 osób, 25 gospodarstw | + | *1818 r. – 157 osób, 25 gospodarstw |
− | 1939 – 261 osób | + | *1939 r. – 261 osób |
+ | ==Turystyka== | ||
+ | Nad jeziorem Marksoby znajduje się wiele domków letniskowych, a także [[Ośrodek Wypoczynkowy Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa S.A”]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Zabytki == |
− | + | *kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 4, 8, 9, 11, 12, 16) | |
+ | *budynek [[Szkoła podstawowa w Marksewie|szkoły]] z końca XIX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach | ||
+ | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Marksewie|cmentarz ewangelicki]] z początku XX wieku, na północ od wsi, na skraju lasu | ||
+ | ==Inne== | ||
+ | We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do [[Nadleśnictwo Korpele |Nadleśnictwa Korpele]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Bibliografia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | ||
− | #Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, | + | #Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37. |
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | #Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | ||
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
− | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [26.08.2013] |
− | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [26.08.2013] |
+ | #[http://www.e-bip.pl/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
[[Kategoria: Powiat szczycieński]] | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] |
Wersja z 17:40, 15 wrz 2014
Marksewo | |
| |
Pomnik wojenny w Marksewie Olsztyńska Strona Rowerowa [15.09.2014]
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Szczytno |
Liczba ludności (2010) | 145 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-100 |
Tablice rejestracyjne | NSZ |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Marksewo (dawniej Marksoby, niem. Marxöwen, od 1938 r. Markshöfen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 145 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Adrian Jabłonowski[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w makroregionie Pojezierza Mazurskiego na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży nad północnym brzegiem jeziora Marksoby, w odległości 14 km na północny wschód od Szczytna, przy drodze krajowej nr 58 w kierunku Babięt i dalej Mrągowa.
Dzieje miejscowości
Wieś założona została w 1548 roku na prawie chełmińskim na 24 łanach; zasadźcą był Roman Sepka. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 45 łanów. W 1876 roku miejscowość jeszcze powiększyła swój areał, bowiem włączono do niej osiedle Nowe Marksewo (powstało w 1788 roku), które w tym czasie zajmowało 8,5 łana. Wieś zachowała charakter ulicówki. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 19 gospodarstw
- 1818 r. – 157 osób, 25 gospodarstw
- 1939 r. – 261 osób
Turystyka
Nad jeziorem Marksoby znajduje się wiele domków letniskowych, a także Ośrodek Wypoczynkowy Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa S.A”.
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 4, 8, 9, 11, 12, 16)
- budynek szkoły z końca XIX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach
- dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na północ od wsi, na skraju lasu
Inne
We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Korpele.
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
- Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS [26.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [26.08.2013]
- Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]