Pisanica: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Pisanica | |nazwa = Pisanica | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Pisanicy |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pisanica. Cmentarz wojenny.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pisanica. Cmentarz wojenny [http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/05/07/pisanica-cmentarz-wojenny-przy-kosciele/ Strona poświęcona cmentarzom wojennym] [25.07.2013] |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 1 133 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 87 | |strefa numeracyjna = (+48) 87 | ||
|kod pocztowy =19-314 | |kod pocztowy =19-314 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Pisanica''' (niem. ''Pissanitzen'', ''Ebenfelde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[Kalinowo (gmina wiejska)|gminie Kalinowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 1 133 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Liszewski ]]<ref> [http://kalinowo-ug.bip-wm.pl/public/?id=98580/ Strona Urzędu Gminy Kalinowo] [29.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Miejscowość jest położona w odległości 17 km na wschód od [[Ełk|Ełku]], nad rzeką [[Rzeka Pietraska|Pietraską]] – odpływem jeziora [[Jezioro Skomętno|Skomętno]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | Miejscowość | + | Przywilej lokacyjny został nadany w roku 1504 niejakiemu Janowi Konewce. Od komtura [[Rudolf von Tippelskirchen|Rudolfa von Tippelskirchen]] otrzymał wtedy 30 łanów ziemi, na której miała zostać założona nowa [[Wieś czynszowa| wieś czynszowa]] na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Miejscowość została wymieniona w wykazie osad [[Prokuratoria ełcka|prokuratorii ełckiej]] z lat 1510–1511. |
| + | Około 1565 roku postawiono w Pisanicy kościół i założono [[Parafia ewangelicka w Pisanicy|parafię]]. Pierwszym proboszczem był [[Hieronim Malecki]] (ok. 1527–1583/1584). W 1600 roku Pisanica była zamieszkana wyłącznie przez Polaków. | ||
| + | Podobnie jak większość miejscowości na tym obszarze wieś dotkliwie odczuła skutki najazdu tatarskiego w roku 1565. Pisanica łącznie z kościołem została spalona. | ||
| + | Kolejnym ciosem dla mieszkańców była epidemia dżumy, która wybuchła w początkach XVIII wieku. | ||
| + | |||
| + | W latach 1740–1742, jak podają źródła, w miejscowości działała szkoła. W roku 1821 wieś zamieszkiwało 348 osób. W 1895 roku liczba mieszkańców wzrosła do 516. W 1926 roku nazwę miejscowości zamieniono na ''Ebenfelde''. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] Pisanica liczyła 562 mieszkańców. Podczas wojny zarówno plebania, jak i większa część wsi zostały spalone. Po 1945 roku na terenie wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]], cegielnia, szkoła i osiedle mieszkaniowe. | ||
| + | Po 1945 roku w Pisanicy działała [[Stacja Hodowli Roślin w Pisanicy|Stacja Hodowli Roślin]]. | ||
| + | |||
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
| + | [[File: Kościół w Pisanicy współcześnie.jpg|thumb|290px|Kościół w Pisanicy współcześnie [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pisanica_(gmina_Kalinowo)/ Wikipedia] [22.10.2014]]] | ||
| + | |||
| + | ==Religia== | ||
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Pisanicy |parafii rzymskokatolickiej]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | + | *[[Hieronim Malecki]] – pierwszy proboszcz w Pisanicy, tłumacz na język polski licznych utworów o tematyce religijnej i ludowej, syn drukarza i wydawcy [[Jan Malecki|Jana Maleckiego]] | |
| − | + | ||
| − | + | ==Zabytki == | |
| − | + | *[[lkwim:Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Pisanicy|kościół]] wzniesiony w 1864 roku | |
| − | + | *na cmentarzu usytuowanym przy kościele w Pisanicy 9 mogił niemieckich żołnierzy oraz zbiorowa mogiła żołnierzy rosyjskich z okresu [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] | |
| − | + | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | #Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | |
| − | + | #Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970. | |
| − | + | #Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | *[[Hieronim Malecki]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | *[[lkwim:Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Pisanicy| | ||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | #Grzegorz | ||
| − | #Jan | ||
| − | #Andreas | ||
#''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008. | #''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008. | ||
| − | #Mieczysław | + | #Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. |
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=5801&p_token=0.1702456751161705/ Bank Danych Lokalnych GUS] [25.07.2013] |
| − | # | + | #[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/pisanica/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.07.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/lyck.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [25.07.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [25.07.2013] |
| − | # | + | #[http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/05/07/pisanica-cmentarz-wojenny-przy-kosciele/ Strona poświęcona cmentarzom wojennym] [25.07.2013] |
| + | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
Wersja z 13:54, 22 paź 2014
| Pisanica | |
| | |
![Pisanica. Cmentarz wojenny Strona poświęcona cmentarzom wojennym [25.07.2013]](/index.php/Plik:Pisanica._Cmentarz_wojenny.jpg) Pisanica. Cmentarz wojenny Strona poświęcona cmentarzom wojennym [25.07.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ełcki |
| Gmina | Kalinowo |
| Liczba ludności (2010) | 1 133 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 19-314 |
| Tablice rejestracyjne | NEL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pisanica | |
| Położenie na mapie Polski  Pisanica | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pisanica (niem. Pissanitzen, Ebenfelde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 133 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Liszewski [1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w odległości 17 km na wschód od Ełku, nad rzeką Pietraską – odpływem jeziora Skomętno.
Dzieje miejscowości
Przywilej lokacyjny został nadany w roku 1504 niejakiemu Janowi Konewce. Od komtura Rudolfa von Tippelskirchen otrzymał wtedy 30 łanów ziemi, na której miała zostać założona nowa wieś czynszowa na prawie chełmińskim. Miejscowość została wymieniona w wykazie osad prokuratorii ełckiej z lat 1510–1511. Około 1565 roku postawiono w Pisanicy kościół i założono parafię. Pierwszym proboszczem był Hieronim Malecki (ok. 1527–1583/1584). W 1600 roku Pisanica była zamieszkana wyłącznie przez Polaków. Podobnie jak większość miejscowości na tym obszarze wieś dotkliwie odczuła skutki najazdu tatarskiego w roku 1565. Pisanica łącznie z kościołem została spalona. Kolejnym ciosem dla mieszkańców była epidemia dżumy, która wybuchła w początkach XVIII wieku.
W latach 1740–1742, jak podają źródła, w miejscowości działała szkoła. W roku 1821 wieś zamieszkiwało 348 osób. W 1895 roku liczba mieszkańców wzrosła do 516. W 1926 roku nazwę miejscowości zamieniono na Ebenfelde. U progu II wojny światowej Pisanica liczyła 562 mieszkańców. Podczas wojny zarówno plebania, jak i większa część wsi zostały spalone. Po 1945 roku na terenie wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, cegielnia, szkoła i osiedle mieszkaniowe. Po 1945 roku w Pisanicy działała Stacja Hodowli Roślin.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Kościół w Pisanicy współcześnie Wikipedia [22.10.2014]
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Ludzie związani z miejscowością
- Hieronim Malecki – pierwszy proboszcz w Pisanicy, tłumacz na język polski licznych utworów o tematyce religijnej i ludowej, syn drukarza i wydawcy Jana Maleckiego
Zabytki
- kościół wzniesiony w 1864 roku
- na cmentarzu usytuowanym przy kościele w Pisanicy 9 mogił niemieckich żołnierzy oraz zbiorowa mogiła żołnierzy rosyjskich z okresu I wojny światowej
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [25.07.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [05.07.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [25.07.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [25.07.2013]
- Strona poświęcona cmentarzom wojennym [25.07.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Kalinowo [29.08.2013]
