Wawrochy: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wawrochy | |nazwa = Wawrochy | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Wawrochów | |dopełniacz wsi = Wawrochów | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Wawrochy''' (niem. ''Wawrochen'', od 1938 r. ''Deutschheide'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Kaczmarczyk]]<ref> [http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od [[Szczytno|Szczytna]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | Wieś | + | Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany. |
| − | + | Wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
| − | |||
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1782 – 44 gospodarstw | + | *1782 r. – 44 gospodarstw |
| − | 1818 – 232 osoby, 45 gospodarstw | + | *1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw |
| − | 1858 – 46 gospodarstw | + | *1858 r. – 46 gospodarstw |
| − | 1939 – 335 osób | + | *1939 r. – 335 osób |
| − | |||
| − | == | + | ==Szkolnictwo== |
| − | W Wawrochach funkcjonuje [[Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wawrochach|oddział przedszkolny]] i [[Szkoła Podstawowa w Wawrochach| szkoła podstawowa]]<ref> http://spwawrochy.edupage.org/ [ | + | W Wawrochach funkcjonuje [[Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wawrochach|oddział przedszkolny]] i [[Szkoła Podstawowa w Wawrochach| szkoła podstawowa]]<ref> [http://spwawrochy.edupage.org/ Strona Szkoły w Wawrochach] [10.09.2013]</ref>. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Sport== | |
| − | + | W miejscowości istnieje drużyna piłkarska [[WKS Wawrochy]], biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej. | |
| − | W miejscowości istnieje drużyna piłkarska [[WKS Wawrochy]] biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | * | + | *kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku |
| − | * | + | *budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Wawrochach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, 3 km na północ od wsi |
| − | |||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością== | |
| − | *[[Bogumił Linka]] ( | + | *[[Bogumił Linka]] (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia== | |
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011. | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011. | ||
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. | #Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. | ||
| − | #Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, | + | #Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37. |
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | #Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. | ||
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [10.09.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 09:59, 29 lis 2014
| Wawrochy | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Szczytno |
| Liczba ludności (2010) | 419 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-100 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wawrochy | |
| Położenie na mapie Polski  Wawrochy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wawrochy (niem. Wawrochen, od 1938 r. Deutschheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Kaczmarczyk[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od Szczytna.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany.
Wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 44 gospodarstw
- 1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw
- 1858 r. – 46 gospodarstw
- 1939 r. – 335 osób
Szkolnictwo
W Wawrochach funkcjonuje oddział przedszkolny i szkoła podstawowa[2].
Sport
W miejscowości istnieje drużyna piłkarska WKS Wawrochy, biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej.
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku
- budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, 3 km na północ od wsi
Ludzie związani z miejscowością
- Bogumił Linka (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]
- ↑ Strona Szkoły w Wawrochach [10.09.2013]
