Zawidy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Zawidy
 
  |nazwa                = Zawidy
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Zawid  
 
  |dopełniacz wsi        = Zawid  
  |zdjęcie              = Kaplica Zawidy.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Kaplica w Zawidach,<br/>źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/kapliczki_jacekjaw/1/K%C4%99trzy%C5%84ski/ Ciekawe Mazury], dostęp 26 września 2013 
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = kętrzyński
 
  |powiat                = kętrzyński
 
  |gmina                = Reszel
 
  |gmina                = Reszel
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =   
+
  |liczba ludności      =  166
  |rok                  =   
+
  |rok                  =  2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          = 11-440
 
  |kod pocztowy          = 11-440
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Zawidy''' (niem. ''Soweiden'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Andrzej Alberski]].
+
'''Zawidy''' (niem. ''Soweiden'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r. liczyła 166 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest [[Andrzej Alberski]]<ref>[http://www.reszel.pl/Pierwszy_piknik,28,1666.html/ Strona Reszla] [12.11.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Falisty krajobraz ziemi kętrzyńskiej powstał w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec powracał, następnie zatrzymywał się, potem cofał na północ pozostawiając w swej wędrówce wały [[morena czołowa|moren czołowych]], które obecnie tworzą dość duże wzgórza. Główne pasmo moren czołowych biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Ciągnie się od [[Święta Lipka|Świętej Lipki]], którą od północy otacza łukiem na [[Bezławki]], [[Wilknowo]], [[Pręgowo]]. Z topniejących lodów powstały jeziora zastoiskowe, od których liczne strumienie znosiły drobny materiał skalny, wymyty z moren, osadzając na dnie jezior grube, czasem kilkumetrowe warstwy iłów. O istnieniu tych jezior świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste wypełniające środek dawnego jeziora, oraz gliny margliste, które osadzały się na brzegach zbiornika.  
 
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest przy rozwidleniu dróg wojewódzkich nr 593 i 596, w odległości ok. 4 km od [[Reszel| Reszla]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Położenie==
Wieś Zawidy została założona przed 1346 rokiem. Nazwa wsi pochodzi od pruskiego imienia Sowide, Prusa zasadźcy Zawid. W roku 1346 sołtys [[Konrad Ekardi]] wystosował prośbę do biskupa warmińskiego w celu odnowienia przywileju lokacyjnego dla wsi na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nowy przywilej wydano 10 lipca 1346 roku. W ramach wsi wyodrębniony został obszar trzech włók na [[prawo pruskie|prawie pruskim]] dla wolnych [[Prusowie|Prusów]]. Wolni mieli obowiązek wystawienia służb rycerskich, uczestniczących w wojnach, w ramach wojska biskupów warmińskich. Później obszar wsi powiększono o obszar lasu przyznany przez biskupa [[Henryk III Sorbom|Henryka Sorboma]].  
+
Wieś Zawidy została założona przed 1346 rokiem. Nazwa pochodzi od [[Prusowie| pruskiego]] imienia Sowide, zasadźcy Zawid. W roku 1346 sołtys [[Konrad Ekardi]] wystosował prośbę do biskupa warmińskiego w celu odnowienia przywileju lokacyjnego na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nowy przywilej wydano 10 lipca 1346 roku. W ramach wsi wyodrębniony został obszar trzech [[Włóka |włók]] na [[Prawo pruskie|prawie pruskim]] dla wolnych Prusów. Wolni mieli obowiązek wystawienia służb rycerskich w ramach wojska biskupów warmińskich. Później areał wsi powiększono o obszar lasu przyznany przez biskupa [[Henryk III Sorbom|Henryka Sorboma]].  
  
Zawidy nie ucierpiały w czasie [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny 1519–1521]], kiedy to zniszczone zostały inne wsie w okolicy [[Reszel|Reszla]]. W roku 1608 biskup [[Szymon Rudnicki]] wydał przywilej na budowę karczmy w Zawidach [[Hipolit Dittloff|Hipolitowi Dittloffowi]] z Reszla.  
+
Zawidy nie ucierpiały w czasie [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny 1519–1521]], kiedy to zniszczone zostały inne wsie w okolicy Reszla. W roku 1608 biskup [[Szymon Rudnicki]] wydał przywilej na budowę karczmy w Zawidach [[Hipolit Dittloff|Hipolitowi Dittloffowi]] z Reszla.  
  
W 1783 roku we wsi były 43 domy, natomiast w roku 1820 odnotowano w Zawidach 253 mieszkańców. [[Szkoła Podstawowa w Zawidach]] wymieniona była w roku 1783, a pięć lat później nauczycielem został tu [[Jerzy Kuhn]]. Jako wynagrodzenie roczne otrzymywał 60 talarów rocznie i drewno opałowe. Ponadto od gospodarzy z dwóch wsi dostawał dwanaście fur siana, dziewięć korcy żyta i dwanaście wiązek słomy.  
+
W 1783 roku we wsi były 43 domy, natomiast w roku 1820 odnotowano w Zawidach 253 mieszkańców. [[Szkoła Podstawowa w Zawidach|Szkoła]] wymieniona była w roku 1783, a pięć lat później nauczycielem został [[Jerzy Kuhn]]. Jako wynagrodzenie roczne otrzymywał 60 talarów rocznie i drewno opałowe. Ponadto od gospodarzy z dwóch wsi dostawał dwanaście fur siana, dziewięć [[Korzec| korców]] żyta i dwanaście wiązek słomy.  
  
 
Po II wojnie światowej w Zawidach uruchomiono szkołę podstawową. W roku 1976 było to szkoła czteroklasowa.  
 
Po II wojnie światowej w Zawidach uruchomiono szkołę podstawową. W roku 1976 było to szkoła czteroklasowa.  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością ===
+
== Bibliografia ==
*[[Konrad Ekardi]]
+
#Licharewa Zofia, ''Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.
*[[Jerzy Kuhn]]
+
#Małecki Andrzej, ''Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny'', 1990.
 +
#Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.
 +
#Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.
 +
#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
  
<br/>
+
{{Przypisy}}
=== Bibliografia ===
+
<references/>
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
Licharewa Zofia, ''Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/>
 
Małecki Andrzej, ''Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny'', 1990.
 
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]

Wersja z 19:24, 30 lis 2014

Zawidy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Reszel
Liczba ludności (2010) 166
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 11-440
Tablice rejestracyjne NKE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Zawidy
Zawidy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Zawidy
Zawidy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Zawidy (niem. Soweiden) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 166 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Andrzej Alberski[1].

Położenie

Miejscowość położona jest przy rozwidleniu dróg wojewódzkich nr 593 i 596, w odległości ok. 4 km od Reszla.

Położenie

Wieś Zawidy została założona przed 1346 rokiem. Nazwa pochodzi od pruskiego imienia Sowide, zasadźcy Zawid. W roku 1346 sołtys Konrad Ekardi wystosował prośbę do biskupa warmińskiego w celu odnowienia przywileju lokacyjnego na prawie chełmińskim. Nowy przywilej wydano 10 lipca 1346 roku. W ramach wsi wyodrębniony został obszar trzech włók na prawie pruskim dla wolnych Prusów. Wolni mieli obowiązek wystawienia służb rycerskich w ramach wojska biskupów warmińskich. Później areał wsi powiększono o obszar lasu przyznany przez biskupa Henryka Sorboma.

Zawidy nie ucierpiały w czasie wojny 1519–1521, kiedy to zniszczone zostały inne wsie w okolicy Reszla. W roku 1608 biskup Szymon Rudnicki wydał przywilej na budowę karczmy w Zawidach Hipolitowi Dittloffowi z Reszla.

W 1783 roku we wsi były 43 domy, natomiast w roku 1820 odnotowano w Zawidach 253 mieszkańców. Szkoła wymieniona była w roku 1783, a pięć lat później nauczycielem został Jerzy Kuhn. Jako wynagrodzenie roczne otrzymywał 60 talarów rocznie i drewno opałowe. Ponadto od gospodarzy z dwóch wsi dostawał dwanaście fur siana, dziewięć korców żyta i dwanaście wiązek słomy.

Po II wojnie światowej w Zawidach uruchomiono szkołę podstawową. W roku 1976 było to szkoła czteroklasowa.

Bibliografia

  1. Licharewa Zofia, Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
  2. Małecki Andrzej, Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny, 1990.
  3. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
  4. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]

Przypisy

  1. Strona Reszla [12.11.2013]