Towarzystwo św. Wojciecha: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 3: | Linia 3: | ||
|Grafika = | |Grafika = | ||
|Opis_grafiki = | |Opis_grafiki = | ||
| − | |Rodzaj_organizacji = | + | |Rodzaj_organizacji = Stowarzyszenie religijne |
| − | |Profil_dzialalnosci = | + | |Profil_dzialalnosci = religijna i duchowa opieka nad katolikami w Prusach Wschodnich |
| − | |Rok_zalozenia = | + | |Rok_zalozenia = 1851 |
}} | }} | ||
| − | ''' Towarzystwo św. Wojciecha '''... | + | ''' Towarzystwo św. Wojciecha '''- (''Adalbertusverein'') - zostało założone 3 grudnia 1851 roku przy seminarium duchownym w [[Braniewo|Braniewie]]. Prezesem Towarzystwa wybrano ks. prof. [[Józef Carolus|Józefa Carolusa]] (1812-1891). |
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
| − | + | Towarzystwo św.Wojciecha miało wspierać zarówno religijnie jak i materialnie (za pomocą jałmużny) katolików żyjących w diasporach na obszarze Prus Wschodnich. Koła Towarzystwa powstały w [[Szalmia|Szalmi]], [[Dzierzgoń|Dzierzgoniu]], [[Tolkmicko|Tolkmicku]],[[Lubomino|Lubominie]], [[Kiwity|Kiwitach]], [[Lutry|Lutrach]] i w [[Święta Lipka|Świętej Lipce]]. Wkrótce koła zaczęły funkcjonować niemalże w każdej parafii. Członkowie świeccy byli zobowiązani do uiszczania comiesięcznych, kwartalnych lub półrocznych składek. Natomiast duchowni corocznie mieli przeznaczyć kolektę na rzecz Towarzystwa. W 1909 roku została wprowadzona druga kolekta w Dzień Wszystkich Świętcyh.3 czerwca 1852 roku ówczesny biskup warmiński [[Józef Geritz]] zatwierdził statut Towarzystwa św. Wojciecha. | |
| − | |||
| − | |||
| − | Towarzystwo św.Wojciecha miało wspierać zarówno religijnie jak i materialnie (za pomocą jałmużny) katolików żyjących w diasporach na obszarze Prus Wschodnich. Koła Towarzystwa powstały w [[Szalmia|Szalmi]], [[Dzierzgoń|Dzierzgoniu]], [[Tolkmicko|Tolkmicku]],[[Lubomino|Lubominie]], [[Kiwity|Kiwitach]], [[Lutry|Lutrach]] i w [[Święta Lipka|Świętej Lipce]]. Wkrótce koła zaczęły funkcjonować niemalże w każdej parafii. Członkowie świeccy byli zobowiązani do uiszczania comiesięcznych, kwartalnych lub półrocznych składek. Natomiast duchowni corocznie mieli przeznaczyć kolektę na rzecz Towarzystwa. W 1909 roku została wprowadzona druga kolekta w Dzień Wszystkich Świętcyh. | ||
| − | |||
| − | 3 czerwca 1852 roku ówczesny biskup warmiński [[Józef Geritz]] zatwierdził statut Towarzystwa św. Wojciecha. | ||
| − | Protektorami Towarzystwa św.Wojciecha byli kolejni biskupi warmińscy. Dzięki działaniom podjętym przez | + | Protektorami Towarzystwa św.Wojciecha byli kolejni biskupi warmińscy. Dzięki działaniom podjętym przez biskup [Filip Krementz|Filipa Krementza]], 20 maja 1870 roku Towarzystwo zostało połączone z identycznym towarzystwem (Bonifatiusverein), działającym w zachodnich Niemczech. Od 1870 funkcjonowała nowa nazwa - Bonifatius-Adalbertusverein. |
W latach 1852-1939 z pomocą Towarzystwa, powstało około 50 kościołów parafialnych i świątyń filialnych na obszarze [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich).Pierwsze zostały wzniesione pod [[Szczytno|Szczytnem]], w [[Klon|Klonie]], [[Lesiny Wielkie|Lesinach Wielkich]], [[Wielbark|Wielbarku]], [[Opaleniec|Opaleńcu]], [[Dźwierzuty|Dźwierzutach]], [[Ełk|Ełku]], [[Szczytno|Szczytnie]], [[Kętrzyn|Kętrzynie]], [[Mrągowo|Mrągowie]],[[Prawdziska|Prawdziskach]],[[Giżycko|Giżycku]] i w [[Pasym|Pasymiu]]. Natomiast na [[Mazury|Mazurach]] utworzone zostały stacje nauczania religii katolickiej. | W latach 1852-1939 z pomocą Towarzystwa, powstało około 50 kościołów parafialnych i świątyń filialnych na obszarze [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich).Pierwsze zostały wzniesione pod [[Szczytno|Szczytnem]], w [[Klon|Klonie]], [[Lesiny Wielkie|Lesinach Wielkich]], [[Wielbark|Wielbarku]], [[Opaleniec|Opaleńcu]], [[Dźwierzuty|Dźwierzutach]], [[Ełk|Ełku]], [[Szczytno|Szczytnie]], [[Kętrzyn|Kętrzynie]], [[Mrągowo|Mrągowie]],[[Prawdziska|Prawdziskach]],[[Giżycko|Giżycku]] i w [[Pasym|Pasymiu]]. Natomiast na [[Mazury|Mazurach]] utworzone zostały stacje nauczania religii katolickiej. | ||
| Linia 24: | Linia 20: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | > | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Osoby związane z organizacją == | == Osoby związane z organizacją == | ||
Na Warmii działalnością Towarzystwa kierowali [[Jan Matern]] i [[Paweł Romahn]] | Na Warmii działalnością Towarzystwa kierowali [[Jan Matern]] i [[Paweł Romahn]] | ||
Wersja z 21:57, 13 sie 2014
| Towarzystwo św. Wojciecha | |
| | |
| Rodzaj organizacji | Stowarzyszenie religijne |
| Profil działalności | religijna i duchowa opieka nad katolikami w Prusach Wschodnich |
| Rok założenia | 1851 |
Towarzystwo św. Wojciecha - (Adalbertusverein) - zostało założone 3 grudnia 1851 roku przy seminarium duchownym w Braniewie. Prezesem Towarzystwa wybrano ks. prof. Józefa Carolusa (1812-1891).
Historia
Towarzystwo św.Wojciecha miało wspierać zarówno religijnie jak i materialnie (za pomocą jałmużny) katolików żyjących w diasporach na obszarze Prus Wschodnich. Koła Towarzystwa powstały w Szalmi, Dzierzgoniu, Tolkmicku,Lubominie, Kiwitach, Lutrach i w Świętej Lipce. Wkrótce koła zaczęły funkcjonować niemalże w każdej parafii. Członkowie świeccy byli zobowiązani do uiszczania comiesięcznych, kwartalnych lub półrocznych składek. Natomiast duchowni corocznie mieli przeznaczyć kolektę na rzecz Towarzystwa. W 1909 roku została wprowadzona druga kolekta w Dzień Wszystkich Świętcyh.3 czerwca 1852 roku ówczesny biskup warmiński Józef Geritz zatwierdził statut Towarzystwa św. Wojciecha.
Protektorami Towarzystwa św.Wojciecha byli kolejni biskupi warmińscy. Dzięki działaniom podjętym przez biskup [Filip Krementz|Filipa Krementza]], 20 maja 1870 roku Towarzystwo zostało połączone z identycznym towarzystwem (Bonifatiusverein), działającym w zachodnich Niemczech. Od 1870 funkcjonowała nowa nazwa - Bonifatius-Adalbertusverein.
W latach 1852-1939 z pomocą Towarzystwa, powstało około 50 kościołów parafialnych i świątyń filialnych na obszarze [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich).Pierwsze zostały wzniesione pod Szczytnem, w Klonie, Lesinach Wielkich, Wielbarku, Opaleńcu, Dźwierzutach, Ełku, Szczytnie, Kętrzynie, Mrągowie,Prawdziskach,Giżycku i w Pasymiu. Natomiast na Mazurach utworzone zostały stacje nauczania religii katolickiej.
>
Osoby związane z organizacją
Na Warmii działalnością Towarzystwa kierowali Jan Matern i Paweł Romahn
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
- Chłosta Jan, Słownik Warmi, Olsztyn 2002.
- Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
- Obłąk Jan,Kult św. Wojciecha w diecezji warmińskiej, Studia Warmińskie, t. III, 1996, s. 7-44.
