Kiwajny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Górowo Iławeckie|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład [[powiat górowski|powiatu górowskiego]].
+
''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa olsztyńskiego. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z [[Garbniki|Garbnikami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, [[Galiny Iławeckie]] i [[Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Stempowski]]<ref>http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 +
Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z [[Garbniki|Garbnikami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, [[Galiny Iławeckie]] i [[Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Stempowski]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
 +
{{Galeria|Nazwa=Kiwajny|wielkość=290|pozycja=right
 +
|File:Widok na Kiwajny od strony Augam.jpg|Widok na Kiwajny od strony Augam
 +
}}
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 40 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 15 km na północny zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. Na południowy wschód od wsi wznosi się [[Ramza]], góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.
 
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 40 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 15 km na północny zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. Na południowy wschód od wsi wznosi się [[Ramza]], góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Dzieje miejscowości ==
 +
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła i ponownie zaludniono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach należała ona do skarbu państwa (wieś książęca, później królewska). Kiwajny należały do 1945 roku do [[parafia ewangelicka w Kandytach|parafii ewangelickiej w Kandytach]].
  
== Dzieje miejscowości ==
 
[[File:Widok na Kiwajny od strony Augam.jpg|thumb|250 px|left|Widok na Kiwajny od strony Augam]]Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła i ponownie zaludniono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach należała ona do skarbu państwa (wieś książęca, później królewska). Kiwajny należały do 1945 roku do [[parafia ewangelicka w Kandytach|parafii ewangelickiej w Kandytach]].
 
[[File:Kiwajny. Kapliczka.jpg|thumb|250 px|left|Kiwajny. Kapliczka]]
 
 
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc.  
 
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc.  
 
  
 
Liczba mieszkańców
 
Liczba mieszkańców
Linia 54: Linia 53:
  
 
1983 - 108 osób
 
1983 - 108 osób
 
<br/>
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
*Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
 
*Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
 
*Cmentarz, położony na południe od wsi
 
*Cmentarz, położony na południe od wsi
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
+
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/>
<br/>
 
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Gmina Górowo Iławeckie]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]

Wersja z 14:09, 1 gru 2014

Kiwajny

Kiwajny. Wjazd do wsi
Kiwajny. Wjazd do wsi
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Górowo Iławeckie
Liczba ludności (2010) 53[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kiwajny
Kiwajny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kiwajny
Kiwajny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kiwajny (niem. Quehnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z Garbnikami). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, Galiny Iławeckie i Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Stempowski[2].

Kiwajny
Widok na Kiwajny od strony Augam
Widok na Kiwajny od strony Augam
 

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 40 km na północny zachód od Bartoszyc i 15 km na północny zachód od Górowa Iławeckiego, w pobliżu granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim. Na południowy wschód od wsi wznosi się Ramza, góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła i ponownie zaludniono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach należała ona do skarbu państwa (wieś książęca, później królewska). Kiwajny należały do 1945 roku do parafii ewangelickiej w Kandytach.

Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc.

Liczba mieszkańców

1857 - 186 osób

1933 - 215 osób

1939 - 206 osób

1983 - 108 osób

Zabytki

  • Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
  • Cmentarz, położony na południe od wsi

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]

Przypisy

  1. Łącznie Kiwajny i Garbniki.
  2. gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]