Nerwiki

Nerwiki
Pałac w Nerwikach
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Górowo Iławeckie
Sołectwo	Pieszkowo
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Nerwiki
Położenie na mapie Polski Nerwiki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Nerwiki (niem. Nerfken) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iłąweckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Pieszkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Andrzej Piędziak.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, na południowy zachód od Bartoszyc i 10 km na południe od Górowa Iławeckiego.

Dzieje miejscowości

Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Została założona jako majątek szlachecki na 26 łanach. Początkowo zwany on był Parpelauken, a następnie Nerfken - obie nazwy wywodzą się z języka pruskiego. Tutejszy majątek długo należał do rodu von Heydenów. W 1857 roku liczył on 101 mieszkańców. U schyłku XIX wieku obejmował on obszar 366 ha (stan na rok 1889). Prowadzono tu głównie hodowlę bydła, działał młyn wodny. Tutejszy pałac został wzniesiony w 1864 roku. Nerwiki do 1945 roku należały do parafii ewangelickiej w Pieszkowie.

Po II wojnie światowej Nerwiki weszły w skład sołectwa Pieszkowo. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu państwowe gospodarstwo rolne. Według spisu powszechnego z 1983 roku Nerwiki składały się z siedmiu budynków mieszkalnych, a ponadto znajdowały się tu: przedszkole, punkt biblioteczny, klub, świetlica, sala kinowa na 80 miejsc i zakład ślusarsko-kowalski. Wieś liczyła wówczas 146 mieszkańców.

Zabytki

• Pałac w Nerwikach z 1864 roku
• Park pałacowy z XIX wieku (2 ha)
• Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, na wzgórzu na południe od założenia pałacowo-parkowego, otoczony młodym lasem; teren zdewastowany

Bibliografia

1. Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
2. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
4. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
5. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [data dostępu: 5.03.2014]
6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
7. Polska Niezwykła [data dostępu: 5.03.2014]
8. Ciekawe Mazury.pl [data dostępu: 5.03.2014]