Osieka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
[[File:Staw w zespole pałacowym.jpg|thumb|250 px|left|Staw w zespole pałacowym.<br>Fot. Marek & Ewa Wojciechowscy.<br>Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Osieka www.pl.wikipedia.org] ]] | [[File:Staw w zespole pałacowym.jpg|thumb|250 px|left|Staw w zespole pałacowym.<br>Fot. Marek & Ewa Wojciechowscy.<br>Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Osieka www.pl.wikipedia.org] ]] | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Przywilej lokacyjny otrzymała w 1340 roku jako [[wieś czynszowa|wieś czynszowa]] na 52 łanach; zasadźcą był niejaki Herman. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku – zmarła wówczas większość mieszkańców. W XVI wieku wydzielono z obszaru wsi 37 łanów i założono majątek szlachecki, który w XVII wieku krótko był folwarkiem miejskim (1641–1643), a w wieku XIX również krótko (1821–1829) był własnością polskiej rodziny szlacheckiej Kurowskich. Majątek | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Przywilej lokacyjny otrzymała w 1340 roku jako [[wieś czynszowa|wieś czynszowa]] na 52 łanach; zasadźcą był niejaki Herman. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku – zmarła wówczas większość mieszkańców. W XVI wieku wydzielono z obszaru wsi 37 łanów i założono majątek szlachecki, który w XVII wieku krótko był folwarkiem miejskim (1641–1643), a w wieku XIX również krótko (1821–1829) był własnością polskiej rodziny szlacheckiej Kurowskich. Majątek pod koniec XIX wieku zajmował 742 ha (łącznie z folwarkami [[Bukowo]] i [[Ceglarki]]). W 1905 roku należał do hrabiego Wiliama Schoulz von Ascheradena, a następnie do rodziny Richterów i Wegelów. W okresie międzywojennym poddano go parcelacji. Wieś wchodziła w skład [[parafia ewangelicka w Bartoszycach|parafii ewangelickiej w Bartoszycach]]. Budowę [[lkwim:pałac w Osiece|pałacu]] ukończono w 1861 roku. |
Po II wojnie światowej Osiekę zasiedlono już w latach 1945–1946. W latach 1954–1959 znajdowała się tu siedziba gromady. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z 41 budynków mieszkalnych, należało do niej 47 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie obejmowały obszar 571 ha. We wsi były wówczas: klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 70 miejsc, sklep wielobranżowy i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie). | Po II wojnie światowej Osiekę zasiedlono już w latach 1945–1946. W latach 1954–1959 znajdowała się tu siedziba gromady. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z 41 budynków mieszkalnych, należało do niej 47 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie obejmowały obszar 571 ha. We wsi były wówczas: klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 70 miejsc, sklep wielobranżowy i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie). | ||
Wersja z 16:16, 5 sty 2015
| Osieka | |
| | |
 Pałac w Osiece.
Źródło: www.ostpreussen.net | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Liczba ludności (2010) | 205[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Osieka | |
| Położenie na mapie Polski  Osieka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Osieka (niem. Hermenhagen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 205 mieszkańców (łącznie z Lipiną). W skład sołectwa wchodzą wsie: Osieka, Lipina i Bukowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Renata Kozieł[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, przy strumyku Suszyca, 6 km na południowy zachód od Bartoszyc.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Przywilej lokacyjny otrzymała w 1340 roku jako wieś czynszowa na 52 łanach; zasadźcą był niejaki Herman. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku – zmarła wówczas większość mieszkańców. W XVI wieku wydzielono z obszaru wsi 37 łanów i założono majątek szlachecki, który w XVII wieku krótko był folwarkiem miejskim (1641–1643), a w wieku XIX również krótko (1821–1829) był własnością polskiej rodziny szlacheckiej Kurowskich. Majątek pod koniec XIX wieku zajmował 742 ha (łącznie z folwarkami Bukowo i Ceglarki). W 1905 roku należał do hrabiego Wiliama Schoulz von Ascheradena, a następnie do rodziny Richterów i Wegelów. W okresie międzywojennym poddano go parcelacji. Wieś wchodziła w skład parafii ewangelickiej w Bartoszycach. Budowę pałacu ukończono w 1861 roku.
Po II wojnie światowej Osiekę zasiedlono już w latach 1945–1946. W latach 1954–1959 znajdowała się tu siedziba gromady. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z 41 budynków mieszkalnych, należało do niej 47 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie obejmowały obszar 571 ha. We wsi były wówczas: klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 70 miejsc, sklep wielobranżowy i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie).
Po 1945 roku pałac długo stanowił własność Urzędu Gminy w Bartoszycach i był użytkowany przez gminę. Krótko mieściła się w nim szkoła podstawowa, następnie świetlica, mieszkania. Długo nie podlegał remontom. W 1993 roku kupił go prywatny przedsiębiorca z Bartoszyc, poddał pałac gruntownemu remontowi, a park rewaloryzacji. Obecnie znajduje się tu pensjonat "Biały Książę" wraz z restauracją.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 232 osoby
- 1933 – 350 osób
- 1939 – 340 osób
- 1983 – 227 osób
Ludzie związani z miejscowością
- Wincenty Aleksiejczuk (ur. 1922) – gospodarz z Osieki, radny powiatowy, w latach 1961–1969 poseł do Sejmu[3]
Zabytki
- pałac w Osiece z połowy XIX wieku
- park pałacowy
- dobrze zachowana zabudowa murowana z pierwszej ćwierci XX wieku: liczne domy mieszkalne i budynki gospodarcze
- kilka przykładów zabudowy drewnianej z pierwszej ćwierci XX wieku: domy nr 20 i 21, budynki gospodarcze w zagrodach nr 5, 6, 7, 19, 23, 25 i 32
Przypisy
- ↑ Łącznie Osieka i Lipina.
- ↑ gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]
- ↑ Biblioteka Sejmowa [05.03.2014].
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
[w.polskaniezwykla.pl/web/place/search,1,-1,-1,-1,-1,-1,osieka.html| polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
