Sucholaski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Sucholaski |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Pole-o...") |
|||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | |dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Sucholaski.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Sucholaski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]]. Początkowo wieś występowała jako ''Suchy Lassa'' (1554), ''Suchylassek'' (1558), a następnie ''Suchilaski'', później utrwaliła się forma ''Sucholasken''. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas [[I wojna światowa|działań wojennych]] spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do [[parafia ewangelicka w Wydminach|parafii ewangelickiej w Wydminach]]. | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]]. Początkowo wieś występowała jako ''Suchy Lassa'' (1554), ''Suchylassek'' (1558), a następnie ''Suchilaski'', później utrwaliła się forma ''Sucholasken''. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas [[I wojna światowa|działań wojennych]] spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do [[parafia ewangelicka w Wydminach|parafii ewangelickiej w Wydminach]]. | ||
| − | + | [[File:Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.jpg|thumb|300 px|left|Przedwojenna pocztówka z Sucholasek]] | |
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]], zatrudniając dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w Wydminach (1974). | Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]], zatrudniając dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w Wydminach (1974). | ||
W 1970 roku w Sucholaskach były 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe; działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa pegeery: [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Dudka|PGR Dudka]] i [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Grodkowo|PGR Grodkowo]]. W latach 1954-1972 Sucholaski należały do [[gromada Wydminy|gromada Wydminy]]. | W 1970 roku w Sucholaskach były 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe; działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa pegeery: [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Dudka|PGR Dudka]] i [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Grodkowo|PGR Grodkowo]]. W latach 1954-1972 Sucholaski należały do [[gromada Wydminy|gromada Wydminy]]. | ||
| + | |||
| + | We wsi od 2005 roku działa [[Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"]], którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości. | ||
| Linia 73: | Linia 75: | ||
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014] | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014] | ||
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014] | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014] | ||
| + | #[http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm| Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"] [data dostępu: 5.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Wydminy]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Wydminy]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | ||
Wersja z 01:27, 31 mar 2014
| Sucholaski | |
| | |
 Sucholaski
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Wydminy |
| Liczba ludności (2010) | 348[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sucholaski | |
| Położenie na mapie Polski  Sucholaski | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sucholaski (niem. Sucholasken, od 1935 r. Rauschenwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami Dudka i Grodkowo). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Frederik Novvicki[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachodnim brzegu Jeziora Wydmińskiego, 17 km na wschód od Giżycka i 4,5 km na północny zachód od Wydmin; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku Olecka.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1550 roku starosta Michał Eysack sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z Grajwa. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na prawie chełmińskim; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę. Początkowo wieś występowała jako Suchy Lassa (1554), Suchylassek (1558), a następnie Suchilaski, później utrwaliła się forma Sucholasken. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas działań wojennych spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do parafii ewangelickiej w Wydminach.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową, zatrudniając dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w Wydminach (1974).
W 1970 roku w Sucholaskach były 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe; działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa pegeery: PGR Dudka i PGR Grodkowo. W latach 1954-1972 Sucholaski należały do gromada Wydminy.
We wsi od 2005 roku działa Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski", którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości.
Liczba mieszkańców
1857 - 458 osób
1933 - 448 osób
1939 - 389 osób
1970 - 470 osób, 52 gospodarstwa
Zabytki
- Dawna karczma, obecnie dom mieszkalny, z początku XX wieku
- Dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), z początku XX wieku
- Cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- Domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7)
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Gminna ewidencja zabytków, w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [data dostępu: 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
- Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski" [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Sucholaski, Dudka, Grodkowo.
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]
