Ławki (gmina Wilczęta): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
''' Ławki ''' (niem. ''Lauck'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Wilczęta|gminie Wilczęta]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. | ''' Ławki ''' (niem. ''Lauck'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Wilczęta|gminie Wilczęta]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. | ||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 225 mieszkańców (łącznie z [[Chmielówka|Chmielówką]] i [[Sośnica|Sośnicą]]). | Miejscowość w 2010 roku liczyła 225 mieszkańców (łącznie z [[Chmielówka|Chmielówką]] i [[Sośnica|Sośnicą]]). | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | + | {{Galeria|Nazwa=Ławki (gmina Wilczęta)|wielkość=290|pozycja=right |
| − | + | |File: Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej.jpg|Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej | |
| + | }} | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 5 km na północ od [[Wilczęta|Wilcząt]]. | Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 5 km na północ od [[Wilczęta|Wilcząt]]. | ||
| Linia 45: | Linia 46: | ||
Kościół w Ławkach został wybudowany w połowie XIV wieku w stylu gotyckim. Od czasów [[Reformacja|Reformacji]] podlegał kościołom w [[Nowica|Nowicy]] i [[Wilczęta|Wilczętach]]. W kolejnych latach, aż do 1945 roku świątynia była filią kościoła w [[Stare Siedlisko|Starym Siedlisku]]. W północnej części nawy kościoła znajdowała się krypta, w której chowano członków rodu Dohnów. Ozdobą świątyni był barokowy ołtarz z 1686 roku wykonany w Królewcu. Po prawej stronie ołtarza znajdowała się tablica z nazwiskami poległych w czasie [[I Wojna Światowa|I wojny światowej]]. Ostatnim pastorem w Ławkach przed 1945 rokiem był Alfred Hübner. W czasie działań wojennych na przełomie 1944/1945 roku świątynia uległa częściowemu zniszczeniu. Część wyposażenia została wywieziona do Niemiec, los pozostałych okrywa mgła tajemnicy. Ruiny kościoła istnieją do dziś. Obecni mieszkańcy ustawili przed nimi symboliczną małą kapliczkę, w której odbywają się nabożeństwa. W przyszłości planują odbudowę kościoła. | Kościół w Ławkach został wybudowany w połowie XIV wieku w stylu gotyckim. Od czasów [[Reformacja|Reformacji]] podlegał kościołom w [[Nowica|Nowicy]] i [[Wilczęta|Wilczętach]]. W kolejnych latach, aż do 1945 roku świątynia była filią kościoła w [[Stare Siedlisko|Starym Siedlisku]]. W północnej części nawy kościoła znajdowała się krypta, w której chowano członków rodu Dohnów. Ozdobą świątyni był barokowy ołtarz z 1686 roku wykonany w Królewcu. Po prawej stronie ołtarza znajdowała się tablica z nazwiskami poległych w czasie [[I Wojna Światowa|I wojny światowej]]. Ostatnim pastorem w Ławkach przed 1945 rokiem był Alfred Hübner. W czasie działań wojennych na przełomie 1944/1945 roku świątynia uległa częściowemu zniszczeniu. Część wyposażenia została wywieziona do Niemiec, los pozostałych okrywa mgła tajemnicy. Ruiny kościoła istnieją do dziś. Obecni mieszkańcy ustawili przed nimi symboliczną małą kapliczkę, w której odbywają się nabożeństwa. W przyszłości planują odbudowę kościoła. | ||
| − | |||
Na początku XVIII wieku w Ławkach wybudowany został pałac Dohnów. Barokową budowlę wzniósł Christoph Friedrich zu Dohna. W połowie XIX wieku dobudowana została mała wieża. Pałac przebudowano w roku 1896. Po 1878 roku Dohnowie przenieśli się do [[Markowo|Markowa]]. Początkowo dobra były dzierżawione, a ostatecznie doszło do ich sprzedaży. Pałac zaczął popadać w tym czasie w ruinę. W latach 30. XX wieku został rozebrany. Meble, archiwum i bibliotekę przeniesiono do Markowa. W dawnym założeniu parkowym zlokalizowana była oranżeria, bażantarnia oraz amfiteatr, którego ślady zachowały się do czasów obecnych. Budynek zarządu majątku, wybudowany w XVIII wieku został zaadoptowany na szkołę. Po zakończeniu [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] do 1979 roku w budynku mieściła się polska szkoła. Na początku XX stulecia założono we wsi placówkę pocztową. W Ławkach działała również mleczarnia należąca do Alwina Drößlera. W 1875 roku miejscowość była zamieszkana przez 480 osób. W 1925 roku wieś składała się z 25 budynków mieszkalnych i liczyła 352 mieszkańców. Wśród nich 341 było ewangelikami, a 11 katolikami. W tym czasie w Ławkach działał sklep kolonialny oraz karczma. W 1939 roku miejscowość liczyła 402 mieszkańców. Po zakończeniu wojny pierwsi polscy mieszkańcy byli głównie przesiedleńcami z południowo–wschodniej Polski. Pierwszym sołtysem wsi był [[Jan Jacek]]. | Na początku XVIII wieku w Ławkach wybudowany został pałac Dohnów. Barokową budowlę wzniósł Christoph Friedrich zu Dohna. W połowie XIX wieku dobudowana została mała wieża. Pałac przebudowano w roku 1896. Po 1878 roku Dohnowie przenieśli się do [[Markowo|Markowa]]. Początkowo dobra były dzierżawione, a ostatecznie doszło do ich sprzedaży. Pałac zaczął popadać w tym czasie w ruinę. W latach 30. XX wieku został rozebrany. Meble, archiwum i bibliotekę przeniesiono do Markowa. W dawnym założeniu parkowym zlokalizowana była oranżeria, bażantarnia oraz amfiteatr, którego ślady zachowały się do czasów obecnych. Budynek zarządu majątku, wybudowany w XVIII wieku został zaadoptowany na szkołę. Po zakończeniu [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] do 1979 roku w budynku mieściła się polska szkoła. Na początku XX stulecia założono we wsi placówkę pocztową. W Ławkach działała również mleczarnia należąca do Alwina Drößlera. W 1875 roku miejscowość była zamieszkana przez 480 osób. W 1925 roku wieś składała się z 25 budynków mieszkalnych i liczyła 352 mieszkańców. Wśród nich 341 było ewangelikami, a 11 katolikami. W tym czasie w Ławkach działał sklep kolonialny oraz karczma. W 1939 roku miejscowość liczyła 402 mieszkańców. Po zakończeniu wojny pierwsi polscy mieszkańcy byli głównie przesiedleńcami z południowo–wschodniej Polski. Pierwszym sołtysem wsi był [[Jan Jacek]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
==Religia== | ==Religia== | ||
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach|parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach]]. | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach|parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*Dawna plebania z drugiej połowy XVIII wieku - obecnie własność prywatna | *Dawna plebania z drugiej połowy XVIII wieku - obecnie własność prywatna | ||
| Linia 58: | Linia 56: | ||
*Granitowy pomnik ku czci poległych w okresie I wojny światowej - zrekonstruowany współcześnie | *Granitowy pomnik ku czci poległych w okresie I wojny światowej - zrekonstruowany współcześnie | ||
*XVIII-wieczny budynek dawnego zarządu majątku, a następnie niemieckiej i polskiej szkoły - obecnie zaadoptowany na mieszkania prywatne | *XVIII-wieczny budynek dawnego zarządu majątku, a następnie niemieckiej i polskiej szkoły - obecnie zaadoptowany na mieszkania prywatne | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | [http://ugwilczeta.bip.doc.pl/index.php?dz=4&id=32602| Plan odnowy miejscowości Ławki] [05.05.2014]<br/> | |
| − | + | [http://ugwilczeta.bip.doc.pl/index.php?wiad=73373| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wilczęta] [05.05.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.05.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.glospasleka.pl/index.php?id=news&idd=16436| Lech Słodownik, Ławki] [05.05.2014] | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | *[[Ławki|Ławki ( | + | *[[Ławki (gmina Ryn)|Ławki (gmina Ryn)]] |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Wilczęta]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Wilczęta]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
Wersja z 12:23, 10 wrz 2014
| Ławki | |
| | |
 Ruiny kościoła w Ławkach
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Wilczęta |
| Liczba ludności (2010) | 225[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ławki | |
| Położenie na mapie Polski  Ławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ławki (niem. Lauck) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Wilczęta. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 225 mieszkańców (łącznie z Chmielówką i Sośnicą).
Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 5 km na północ od Wilcząt.
Dzieje miejscowości
Ławki były dawną pruską osadę, lokowaną następnie przez przybyłych na ten teren niemieckich osadników. Nazwa wsi ma staropurskie korzenie, a na przestrzeni stuleci ulegała przeobrażeniom: Lauck, Lauckis, Laucke. Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1289 roku. Pierwszy przywilej lokacyjny Ławek zaginął. Kolejny dokument został wystawiony w roku 1376. W latach 1402-1408 Ławki obejmowały obszar 54 łanów. We wsi działała w tym czasie karczma. 26 lutego 1527 roku miejscowość została zapisana na prawie lennym Piotrowi zu Dohna. W zapisie pojawiła się także wzmianka dotycząca miejscowego kościoła. W 1578 roku w Ławkach mieszkało 12 chłopów, karczmarz, kowal, krawiec, zagrodnik i pasterz. Folwark szlachecki obejmował 19 łanów ziemi.
Kościół w Ławkach został wybudowany w połowie XIV wieku w stylu gotyckim. Od czasów Reformacji podlegał kościołom w Nowicy i Wilczętach. W kolejnych latach, aż do 1945 roku świątynia była filią kościoła w Starym Siedlisku. W północnej części nawy kościoła znajdowała się krypta, w której chowano członków rodu Dohnów. Ozdobą świątyni był barokowy ołtarz z 1686 roku wykonany w Królewcu. Po prawej stronie ołtarza znajdowała się tablica z nazwiskami poległych w czasie I wojny światowej. Ostatnim pastorem w Ławkach przed 1945 rokiem był Alfred Hübner. W czasie działań wojennych na przełomie 1944/1945 roku świątynia uległa częściowemu zniszczeniu. Część wyposażenia została wywieziona do Niemiec, los pozostałych okrywa mgła tajemnicy. Ruiny kościoła istnieją do dziś. Obecni mieszkańcy ustawili przed nimi symboliczną małą kapliczkę, w której odbywają się nabożeństwa. W przyszłości planują odbudowę kościoła.
Na początku XVIII wieku w Ławkach wybudowany został pałac Dohnów. Barokową budowlę wzniósł Christoph Friedrich zu Dohna. W połowie XIX wieku dobudowana została mała wieża. Pałac przebudowano w roku 1896. Po 1878 roku Dohnowie przenieśli się do Markowa. Początkowo dobra były dzierżawione, a ostatecznie doszło do ich sprzedaży. Pałac zaczął popadać w tym czasie w ruinę. W latach 30. XX wieku został rozebrany. Meble, archiwum i bibliotekę przeniesiono do Markowa. W dawnym założeniu parkowym zlokalizowana była oranżeria, bażantarnia oraz amfiteatr, którego ślady zachowały się do czasów obecnych. Budynek zarządu majątku, wybudowany w XVIII wieku został zaadoptowany na szkołę. Po zakończeniu II wojny światowej do 1979 roku w budynku mieściła się polska szkoła. Na początku XX stulecia założono we wsi placówkę pocztową. W Ławkach działała również mleczarnia należąca do Alwina Drößlera. W 1875 roku miejscowość była zamieszkana przez 480 osób. W 1925 roku wieś składała się z 25 budynków mieszkalnych i liczyła 352 mieszkańców. Wśród nich 341 było ewangelikami, a 11 katolikami. W tym czasie w Ławkach działał sklep kolonialny oraz karczma. W 1939 roku miejscowość liczyła 402 mieszkańców. Po zakończeniu wojny pierwsi polscy mieszkańcy byli głównie przesiedleńcami z południowo–wschodniej Polski. Pierwszym sołtysem wsi był Jan Jacek.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach.
Zabytki
- Dawna plebania z drugiej połowy XVIII wieku - obecnie własność prywatna
- Dawny cmentarz wiejski - zaniedbany i zdewastowany
- Granitowy pomnik ku czci poległych w okresie I wojny światowej - zrekonstruowany współcześnie
- XVIII-wieczny budynek dawnego zarządu majątku, a następnie niemieckiej i polskiej szkoły - obecnie zaadoptowany na mieszkania prywatne
Bibliografia
Plan odnowy miejscowości Ławki [05.05.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wilczęta [05.05.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.05.2014]
Lech Słodownik, Ławki [05.05.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie: Ławki, Chmielówka i Sośnica.
Zobacz też
