Abraham Kulwieć: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|opis grafiki = | |opis grafiki = | ||
|podpis = | |podpis = | ||
− | |data urodzenia = ok. 1509 | + | |data urodzenia = ok. 1509 r. |
|miejsce urodzenia = Kulwie | |miejsce urodzenia = Kulwie | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
− | |data śmierci = | + | |data śmierci = 19 lipca 1545 r. |
|miejsce śmierci = Kulwie | |miejsce śmierci = Kulwie | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = |
Wersja z 15:38, 11 sty 2015
Abraham Kulwieć | |
| |
Data i miejsce urodzenia | ok. 1509 r. Kulwie |
Data i miejsce śmierci | 19 lipca 1545 r. Kulwie |
Zawód | prawnik, teolog, działacz reformacji |
Abraham Kulwieć (Culvensis) (ur. ok. 1509 r. w Kulwie, zm. tamże 19 lipca 1546 r.) – prawnik, teolog, działacz reformacji.
Życiorys
Urodził się w litewskiej rodzinie szlacheckiej.
Szkoła i wykształcenie
Studiował na Uniwersytecie Krakowskim w latach 1528–1537, a studia w Krakowie utrwaliły w nim zamiłowanie do języków klasycznych, przede wszystkim do greki i języka hebrajskiego. Z Krakowa przeniósł się na Uniwersytet w Lowanium, gdzie przebywał od 1530 roku. Zdobył tytuł magistra nauk wyzwolonych. W 1535 roku wrócił na Litwę.
Na młodego absolwenta dwóch uczelni uwagę zwrócił wojewoda wileński i kanclerz wielki litewski Olbracht Gasztołd, ktory zaproponował Kulwieciowi dalsze studia we Włoszech, ten jednak na miejsce dalszej edukacji obrał centrum reformacji – Uniwersytet w Wittenberdze. W 1536 roku immatrykulował się, był pierwszym Litwinem, który studiował na tej uczelni. Studia w Wittenberdze ukształtowały jego postawę religijną.
Następną podróż odbył do Lipska i Sieny, gdzie podjął trzyletnie studia prawnicze i ukończył doktorat.
Działalność
W latach 1540–1542 (okres wileński) Kulwieć zapoczątkował działalność, która była związana z propagowaniem reformacji na Litwie. Krytykował nadużycia w Kościele; wiadomo, że wystąpił w niemieckim kościele św. Anny. Utworzenie Szkoły Wyższej stało się przejawem kulturalnej i dydaktycznej działalności Kulwiecia. W okresie wileńskim nawiązał rzekome kontakty z królową Boną.
Do Prus Książęcych wrócił w kwietniu 1544 roku. Na nowo powstałym Uniwersytecie w Królewcu objął jako pierwszy profesor katedrę greki i wykładał język hebrajski. Podobno wówczas zaprzyjaźnił się z Janem Seklucjanem. Następnie opuścił Królewiec i za namową Jerzego Zabłockiego wyjechał na Litwę. Odwiedził rodzinny dom i spotkał się z chorą matką. W Wilnie przez kilka tygodni głosił kazania.
Chorował na płuca. Pod koniec kwietnia 1545 roku jego stan zdrowia pogorszył się. Zmarł 6 czerwca 1545 roku i został pochowany w pobliżu ojczystego domu. Poświęcono mu epitafium w katedrze w Królewcu, którego autorami byli Johann Hoppe i Christoph Jonas.
Bibliografia
Wybitni Polacy w Królewcu XVI–XX wiek, red. S. Augusiewicz, J. Jasiński, T. Oracki, Olsztyn 2005, s. 51 -57.