Bogumił Labusz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) (→Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna) |
||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
Labusz wkroczył na arenę życia politycznego w 1896 r. Był współzałożycielem Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszej tego typu organizacji polskiej w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. Partia ta upominała się o "język ojczysty". Założenie partii poprzedziła akcja propagandowa wydawanej w [[Ełk|Ełku]] przez Karola Bahrkego "Gazety Ludowej", której Labusz był współpracownikiem. | Labusz wkroczył na arenę życia politycznego w 1896 r. Był współzałożycielem Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszej tego typu organizacji polskiej w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. Partia ta upominała się o "język ojczysty". Założenie partii poprzedziła akcja propagandowa wydawanej w [[Ełk|Ełku]] przez Karola Bahrkego "Gazety Ludowej", której Labusz był współpracownikiem. | ||
| − | Labusz był też przewodniczącym [[ | + | Labusz był też przewodniczącym [[Związek Wyborczy Mazurskiej Partii Ludowej | Związku Wyborczego Mazurskiej Partii Ludowej]] w 1898 r. i agitował za kandydaturą Zenona Lewandowskiego na posła do parlamentu niemieckiego. Sam też kandydował dwukrotnie do parlamentu Rzeszy (1903 r., 1908 r.) z ramienia ludności polskiej na [[Mazury|Mazurach]]. Wybory przegrał. Labusz był w 1910 r. współzałożycielem i członkiem zarządu [[Bank Ludowy w Szczytnie | Banku Ludowego w Szczytnie]]. Stał też na czele Komitetu Wyborczego (1911 r.), zakładał kółka rolnicze. |
Zajmował się biblioteką Towarzystw Ludowych. W swoim domu miał skład wydawniczy serii Czytelnika Mazurskiego Lewandowskiego. Mazurzy aktywnie uczestnicząc w budowie nowej polskiej rzeczywistości w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]] w 1945 r. utworzyli Radę Kościoła Ewangelickiego, którą tworzył miedzy innymi Bogumił Labusz. Zadaniem rady było organizowanie życia religijnego ludności ewangelickiej. Labusz pełnił też w 1917 r. funkcję członka kierownictwa tajnego Komitetu Obywatelskiego w [[Nidzica|Nidzicy]]. W Poznaniu w 1918 r. reprezentował Mazurów w Naczelnej Radzie Ludowej i w Sejmie Dzielnicowym. Był bliskim współpracownikiem [[Bogumił Leyk|Bogumiła Leyka]] (ojca), [[Michał Kajka|Michała Kajki]], [[Teofil Rzepnikowski|Teofila Rzepnikowskiego]], [[Kazimierz Jaroszyk|Kazimierza Jaroszyka]]. | Zajmował się biblioteką Towarzystw Ludowych. W swoim domu miał skład wydawniczy serii Czytelnika Mazurskiego Lewandowskiego. Mazurzy aktywnie uczestnicząc w budowie nowej polskiej rzeczywistości w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]] w 1945 r. utworzyli Radę Kościoła Ewangelickiego, którą tworzył miedzy innymi Bogumił Labusz. Zadaniem rady było organizowanie życia religijnego ludności ewangelickiej. Labusz pełnił też w 1917 r. funkcję członka kierownictwa tajnego Komitetu Obywatelskiego w [[Nidzica|Nidzicy]]. W Poznaniu w 1918 r. reprezentował Mazurów w Naczelnej Radzie Ludowej i w Sejmie Dzielnicowym. Był bliskim współpracownikiem [[Bogumił Leyk|Bogumiła Leyka]] (ojca), [[Michał Kajka|Michała Kajki]], [[Teofil Rzepnikowski|Teofila Rzepnikowskiego]], [[Kazimierz Jaroszyk|Kazimierza Jaroszyka]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
Labusz zmarł w drodze do domu ze szpitala po długiej chorobie. Pochowano go w rodzinnym [[Hozębark|Hozębarku]]. Wieś nazwano Labuszewem w uznaniu jego zasług. Jego prawnuczką jest Urszula Pasławska, była wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego. Obecnie pełni funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa | Labusz zmarł w drodze do domu ze szpitala po długiej chorobie. Pochowano go w rodzinnym [[Hozębark|Hozębarku]]. Wieś nazwano Labuszewem w uznaniu jego zasług. Jego prawnuczką jest Urszula Pasławska, była wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego. Obecnie pełni funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa | ||
Wersja z 19:46, 1 maj 2014
| Bogumił Labusz | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 24 sierpnia 1860 r. Rumy |
| Data i miejsce śmierci | 13 marca 1919 r. Jeziorany |
| Miejsce spoczynku | Hozębark |
Bogumił Labusz (ur. 24 sierpnia 1860 r. w Rumach, zm. 13 marca 1919 r. w Jezioranach) – rolnik, przywódca ruchu społeczno-politycznego na Mazurach.
Spis treści
Życiorys
Najprawdopodobniej rodzina Bogumiła pochodziła z francuskich hugenotów, którzy schronili się w Prusach pod koniec XVII wieku, obawiając się prześladowań religijnych. Był synem Jakuba (zm. 1901 r., w wieku 81 lat), średniozamożnego rolnika. Bogumił był żonaty z Wilhelminą z Piętków. Zamieszkał we wsi Hozębark, w pięknym, mazurskim, stylowym domu.
Szkoła i wykształcenie
Rodzina Labuszów mówiła po polsku. W tym języku Bogumił również się kształcił. W nauce języka niemieckiego Labusz nie zrobił dużych postępów. Także podczas obowiązującej służby wojskowej w Królewcu nauczył się tylko potrzebnych zwrotów dla żołnierskiej służby.
Praca
Labusz odbywał obowiązkową służbę wojskową w Królewcu. Po zrzuceniu znienawidzonego munduru pruskiego, ożenił się i osiadł na gospodarstwie w Hozębarku, w powiecie szczycieńskim.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Labusz wkroczył na arenę życia politycznego w 1896 r. Był współzałożycielem Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszej tego typu organizacji polskiej w Prusach Wschodnich. Partia ta upominała się o "język ojczysty". Założenie partii poprzedziła akcja propagandowa wydawanej w Ełku przez Karola Bahrkego "Gazety Ludowej", której Labusz był współpracownikiem.
Labusz był też przewodniczącym Związku Wyborczego Mazurskiej Partii Ludowej w 1898 r. i agitował za kandydaturą Zenona Lewandowskiego na posła do parlamentu niemieckiego. Sam też kandydował dwukrotnie do parlamentu Rzeszy (1903 r., 1908 r.) z ramienia ludności polskiej na Mazurach. Wybory przegrał. Labusz był w 1910 r. współzałożycielem i członkiem zarządu Banku Ludowego w Szczytnie. Stał też na czele Komitetu Wyborczego (1911 r.), zakładał kółka rolnicze.
Zajmował się biblioteką Towarzystw Ludowych. W swoim domu miał skład wydawniczy serii Czytelnika Mazurskiego Lewandowskiego. Mazurzy aktywnie uczestnicząc w budowie nowej polskiej rzeczywistości w powiecie olsztyńskim w 1945 r. utworzyli Radę Kościoła Ewangelickiego, którą tworzył miedzy innymi Bogumił Labusz. Zadaniem rady było organizowanie życia religijnego ludności ewangelickiej. Labusz pełnił też w 1917 r. funkcję członka kierownictwa tajnego Komitetu Obywatelskiego w Nidzicy. W Poznaniu w 1918 r. reprezentował Mazurów w Naczelnej Radzie Ludowej i w Sejmie Dzielnicowym. Był bliskim współpracownikiem Bogumiła Leyka (ojca), Michała Kajki, Teofila Rzepnikowskiego, Kazimierza Jaroszyka.
Ciekawostki
Labusz zmarł w drodze do domu ze szpitala po długiej chorobie. Pochowano go w rodzinnym Hozębarku. Wieś nazwano Labuszewem w uznaniu jego zasług. Jego prawnuczką jest Urszula Pasławska, była wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego. Obecnie pełni funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa
i wiceprezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Bibliografia
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.
Leksykon Historii Polski, red. Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz, Warszawa 1995.
Olsztyn 1353–2003, red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński, Olsztyn 2003.
