Jan Abezier: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|miejsce urodzenia = Toruń | |miejsce urodzenia = Toruń | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 11 | + | |data śmierci = 11 lutego 1424 r. |
|miejsce śmierci = Lidzbark Warmiński | |miejsce śmierci = Lidzbark Warmiński | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = katedra we Fromborku |
| − | |urząd = | + | |urząd = biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Jan Abezier ''' (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 | + | ''' Jan Abezier ''' (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1415-1424. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej | + | Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej, studiował w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał stopień licencjata, a w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów. |
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność === | === Działalność === | ||
| − | Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był [[ | + | Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był [[Prepozyt|prepozytem]] [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego w 1415 r., po śmierci biskupa [[Henryk IV Vogelsang|Henryka Vogelsanga]], kiedy Jan przebywał na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode. |
<br/> | <br/> | ||
Za rządów Jana odbył się w [[Archidiecezja warmińska|biskupstwie warmińskim]] synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki [[Jan Wiklef| Jana Wiklefa]] w [[Prusy |Prusach]]. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych. | Za rządów Jana odbył się w [[Archidiecezja warmińska|biskupstwie warmińskim]] synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki [[Jan Wiklef| Jana Wiklefa]] w [[Prusy |Prusach]]. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych. | ||
Wersja z 22:58, 1 maj 2014
| Jan Abezier | |
| | |
 Jan Abezier
| |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1370 r. Toruń |
| Data i miejsce śmierci | 11 lutego 1424 r. Lidzbark Warmiński |
| Miejsce spoczynku | katedra we Fromborku |
Jan Abezier (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1415-1424.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej, studiował w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał stopień licencjata, a w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów.
Działalność
Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był prepozytem kapituły warmińskiej. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego w 1415 r., po śmierci biskupa Henryka Vogelsanga, kiedy Jan przebywał na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode.
Za rządów Jana odbył się w biskupstwie warmińskim synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki Jana Wiklefa w Prusach. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych.
Jan interesował się utworami Seneki, Florusa, Hegesippusa, Witruwiusza Frontinusa. Był jednym z pierwszych sympatyków humanizmu na Warmii. Wzbogacił księgozbiór diecezjalny.
Swoje działania polityczne podporządkował zakonowi krzyżackiemu. Zakon jednak nie uszanował tego i wyrządził wiele szkód w dominium warmińskim. Z tego powodu biskup postanowił poprosić o pomoc papieża. W tym celu udał się do Rzymu. Dotarł tylko do Torunia. Dogoniło go poselstwo wielkiego mistrza z zapewnieniami o poprawie stosunków.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
