Burdąg: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Burdąg''' (niem. ''Burdungen'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. | + | <big>''' Burdąg''' (niem. ''Burdungen'') – |
| − | + | [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Jedwabno |gminie Jedwabno]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, między jeziorami [[Jezioro Małszewskie|Małszewskim]] i [[Jezioro Burdąg|Burdąg]] (Burdądzkie), 20 km na zachód od Szczytna i 5 km od Jedwabna, 4 km na północ od drogi krajowej nr 58. | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, między jeziorami [[Jezioro Małszewskie|Małszewskim]] i [[Jezioro Burdąg|Burdąg]] (Burdądzkie), 20 km na zachód od [[Szczytno|Szczytna]] i 5 km od [[Jedwabno|Jedwabna]], 4 km na północ od drogi krajowej nr 58. |
| − | [[File:Jezioro Burdąg.jpg|thumb| | + | [[File:Jezioro Burdąg.jpg|thumb|300px|Jezioro Burdąg]] |
| − | [[File: Jezioro Małszewskie.jpg|thumb|left| | + | [[File: Jezioro Małszewskie.jpg|thumb|left|300px|Jezioro Małszewskie]] |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Okolice te przed przybyciem Krzyżaków zamieszkiwało plemię Galindów. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś założona w 1383 roku na prawie chełmińskim na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób. | + | Okolice te przed przybyciem [[Krzyżacy|Krzyżaków]] zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś założona w 1383 roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób. |
| − | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało tu koło Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. W 1939 roku Burdąg liczył 589 mieszkańców. | + | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w [[okres międzywojenny|okresie międzywojnia]] działało tu koło [[Związek Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich |Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich]]. W 1939 roku Burdąg liczył 589 mieszkańców. |
| − | W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, która w dalszym ciągu tu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również szkoła podstawowa, ale została zlikwidowana w połowie lat 90. | + | W wyniku działań wojennych podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę [[Ochotnicza Straż Pożarna|Ochotniczej Straży Pożarnej]], która w dalszym ciągu tu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również [[szkoła podstawowa w Burdągu|szkoła podstawowa]], ale została zlikwidowana w połowie lat 90. |
| − | Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. | + | Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa [[turystyka]]; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magdalena Gąsiorowska]]<ref> http://www.jedwabno.pl/solectwa [data dostępu: 10.09.2013]</ref>. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 61: | Linia 56: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[File:Grób popielnicowy.jpg|thumb|300px|Grób popielnicowy]] | |
| − | [[File:Grób popielnicowy.jpg|thumb| | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *Za wsią zlokalizowany jest dawny cmentarz ewangelicki. | + | *Za wsią zlokalizowany jest dawny [[cmentarz ewangelicki w Burdągu|cmentarz ewangelicki]]. |
| − | *Kilka zabytkowych drewnianych chałup, wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków. | + | *Kilka zabytkowych drewnianych chałup, wpisanych do [[wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]]. |
*Budynek szkoły z początku XX wieku, przebudowany. | *Budynek szkoły z początku XX wieku, przebudowany. | ||
| − | *Cmentarzysko ciałopalne z VI-VII wieku, na którym zlokalizowano kilkadziesiąt grobów. Stanowisko zostało odkryte w roku 1881, a w wyniku przeprowadzonych prac udało się odnaleźć 69 grobów. W roku 2011 cmentarzysko zostało ponownie "odkryte" przez dr Mirosława Rudnickiego. Wstępne badania zostały przeprowadzone latem 2012 roku. Odkryto 26 stanowisk ciałopalnych oraz liczne ozdoby. | + | *[[Cmentarzysko ciałopalne]] z VI-VII wieku, na którym zlokalizowano kilkadziesiąt grobów. Stanowisko zostało odkryte w roku 1881, a w wyniku przeprowadzonych prac udało się odnaleźć 69 grobów. W roku 2011 cmentarzysko zostało ponownie "odkryte" przez dr [[Mirosłąw Rudnicki|Mirosława Rudnickiego]]. Wstępne badania zostały przeprowadzone latem 2012 roku. Odkryto 26 stanowisk ciałopalnych oraz liczne ozdoby. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 84: | Linia 78: | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| + | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 22:08, 27 paź 2013 (CET) | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:53, 20 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:53, 20 wrz 2013 (CEST) | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat szczycieński]] [[Kategoria: gmina Jedwabno]] |
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:06, 20 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 19:06, 20 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 23:08, 27 paź 2013
| Burdąg | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 382 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Burdąg | |
| Położenie na mapie Polski  Burdąg | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Burdąg (niem. Burdungen) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, między jeziorami Małszewskim i Burdąg (Burdądzkie), 20 km na zachód od Szczytna i 5 km od Jedwabna, 4 km na północ od drogi krajowej nr 58.
Dzieje miejscowości
Okolice te przed przybyciem Krzyżaków zamieszkiwało plemię Galindów. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – Burgelin. Wieś założona w 1383 roku na prawie chełmińskim na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób. W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało tu koło Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. W 1939 roku Burdąg liczył 589 mieszkańców. W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, która w dalszym ciągu tu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również szkoła podstawowa, ale została zlikwidowana w połowie lat 90. Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Gąsiorowska[1].
Ludzie związani z miejscowością:
- Wilhelm Małaszewski (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski.
Zabytki:
- Za wsią zlokalizowany jest dawny cmentarz ewangelicki.
- Kilka zabytkowych drewnianych chałup, wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków.
- Budynek szkoły z początku XX wieku, przebudowany.
- Cmentarzysko ciałopalne z VI-VII wieku, na którym zlokalizowano kilkadziesiąt grobów. Stanowisko zostało odkryte w roku 1881, a w wyniku przeprowadzonych prac udało się odnaleźć 69 grobów. W roku 2011 cmentarzysko zostało ponownie "odkryte" przez dr Mirosława Rudnickiego. Wstępne badania zostały przeprowadzone latem 2012 roku. Odkryto 26 stanowisk ciałopalnych oraz liczne ozdoby.
Bibliografia:
- Stanisław Achremczyk, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
- Sławomir Ambroziak, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, s. 3-30.
- Sławomir Ambroziak, Historia gminy Jedwabno, http://www.jedwabno.pl/historia [ data dostępu: 22.08.2013]
- Sławomir Ambroziak, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 7-15.
- Iwona Liżewska Iwona, Wiktor Knercer, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Badania archeologiczne w Burdągu: http://www.archeo-burdag.pl/ [data dostępu: 17.09.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 18.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 18.08.2013]
Przypisy
- ↑ http://www.jedwabno.pl/solectwa [data dostępu: 10.09.2013]
Zobacz też
Emes (dyskusja) 22:08, 27 paź 2013 (CET) Emes (dyskusja) 19:53, 20 wrz 2013 (CEST) Emes (dyskusja) 19:06, 20 wrz 2013 (CEST)
