Grążel drobny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Rozmieszczenie i ekologia) |
(→Wartość użytkowa) |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
Roślina trująca. | Roślina trująca. | ||
− | Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Roślina zagrożona przez zanieczyszczenie i nadmierną gospodarczą i turystyczną eksploatację jezior i stawów, a także wskutek zarastania stawów przez szuwary. Grążel drobny został umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia | + | Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Roślina zagrożona przez zanieczyszczenie i nadmierną gospodarczą i turystyczną eksploatację jezior i stawów, a także wskutek zarastania stawów przez szuwary. Grążel drobny został umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). |
== Zobacz też == | == Zobacz też == |
Wersja z 13:06, 11 lip 2014
Grążel drobny | |
| |
Nuphar pumila | |
(Timm) DC. | |
Grążel drobny [2] | |
Systematyka | |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | dwuliścienne |
Rząd | grzybieniowce |
Rodzina | grzybieniowate |
Rodzaj | grążel |
Gatunek | grążel drobny |
Synonimy | |
Nuphar pumilum (Timm.) DC. |
Grążel drobny (Nuphar pumila (Timm) DC.) – gatunek rośliny wodnej z rodziny grzybieniowatych (Nymphaeaceae).
Morfologia
Roślina bardzo podobna do grążela żółtego, zwłaszcza zmarniałego, znacznie jednak rzadsza. Kłącze cieńsze niż u grążela żółtego (10–20 mm grubości i 20–70 cm długości). Liście pływające i podobne do liści grążela żółtego, ale mniejsze – osiągają 5–15 cm długości i 4–13 cm szerokości (poza tym nasada bardziej rozszerzona i rzadsze nerwy drugiego rzędu). Posiadają długi, sięgający do 2,5 m ogonek liściowy.
Liście podwodne są delikatne, okrągławe i mają zatokowaty brzeg (heterofilia). Kwiaty obupłciowe, o średnicy 2–3 cm, z licznymi płatkami korony i 5 żółtozielonymi działkami kielicha (3–5 razy dłuższymi od płatków). Płatków 11 małych, łopatkowatych. Słupek składa się z 8–12 zrośniętych owocolistków, a jego znamię jest tarczowate, płaskie, z 8–12 promieniami dochodzącymi do ząbkowanego brzegu.
Kwitnie od czerwca do września. Owocem jest torebka o gruszkowatym kształcie, 2 razy mniejsza niż u grążela żółtego.
Rozmieszczenie i ekologia
Zasiedla zbiorniki wód stojących o bardzo zróżnicowanej żyzności, ale preferuje podłoże torfowe. Wrażliwy na obecność wapnia w wodzie lub w podłożu. Tworzy swój własny zespół Nupharetum pumili, dla którego jest gatunkiem charakterystycznym.
Występuje w północnej, środkowej i zachodniej Europie, na Syberii, we wschodniej Azji oraz w środkowo-wschodniej części Ameryki Północnej, w stawach i jeziorach mezo- do oligotroficznych oraz dystroficznych, o wodzie chłodnej, na podłożu torfiasto-mulistym. Warunkiem jego występowania jest niska twardość wody oraz bezwapienne, organiczne podłoże.
W Polsce jest rzadkim reliktem glacjalnym, który osiąga tu południową granicę swojego zwartego europejskiego zasięgu. Rośnie przede wszystkim w pasie pojezierzy, głównie na Pojezierzu Suwalskim i Pomorskim. W Polsce północno-wschodniej wstępuje obecnie tylko na 5 znanych dotąd stanowiskach stwierdzonych na Pojezierzu Suwalskim. W 2010 r. potwierdzono nowe stanowisko grążela drobnego w okolicach wsi Nerwik w województwie warmińsko-mazurskim.
Wartość użytkowa
Roślina trująca.
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Roślina zagrożona przez zanieczyszczenie i nadmierną gospodarczą i turystyczną eksploatację jezior i stawów, a także wskutek zarastania stawów przez szuwary. Grążel drobny został umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V).
Zobacz też
jezioro.com.pl [21.05.2014]
pl.wikipedia.org, grążel drobny [21.05.2014]
Bibliografia
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.