Natura 2000 Lasy Skaliskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 12: Linia 12:
 
|sekundE      = 6
 
|sekundE      = 6
 
}}<br />
 
}}<br />
''' Lasy Skaliskie ''' - .......
+
 
 +
''' Lasy Skaliskie '''
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Obszar Natura 2000 ==
 
== Obszar Natura 2000 ==
Obszar obejmuje Lasy Skaliskie oraz doliny rzek Gołdapi i Węgorapy. Na terenach leśnych dominują bory świerkowe i sosnowe,
+
W skład chronionego obszaru wchodzą Lasy Skaliskie oraz doliny rzek: [[Węgorapa]] i [[Gołdap]]. Ostoja ta leży w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim. Dojechać tam można od strony [[Węgorzewo|Węgorzewa]] drogą 650 (trasa [[Węgorzewo]]-[[Gołdap]]. Obszar ten ma nie tylko ogromne znaczenie przyrodnicze (miejsce gniazdowania wielu gatunków chronionych ptaków, a także ostoja [[bóbr|bobrów]]), ale również historyczne.  
na znacznym obszarze rosnące na podłoŜu torfowym. Niewielkie enklawy z brzozą, olchą i dębem mają marginalne znaczenie
+
Teren jest bardzo urozmaicony - od zabagnionych dolin rzecznych, torfowisk, poprzez duże kompleksy leśne do łąk i pól uprawnych.
lasotwórcze. Wewnątrz Lasów Skaliskich występuje "Bagno Minta", w latach 1980/1990 poddane znacznej sukcesji roślinności,
 
jednak ostatnio dzięki spiętrzeniu wody przez bobry, teren ten znowu odzyskuje charakter otwartego torfowiska. W dolinach
 
rzecznych otaczających kompleks leśny występuje cała gama otwartych siedlisk, od naturalnych, zabagnionych dolin rzecznych,
 
przez ekstensywnie uŜytkowane łąki, do wielkoobszarowych terenów o intensywnym tempie uprawy. W wyniku prac
 
melioracyjnych na początku XX w. powstał Kanał BroŜajcki, który spowodował odwodnienie doliny Gołdapi w okolicach Budr.
 
  
 
<br />
 
<br />
Linia 29: Linia 25:
 
[[Grafika:Lasy Skaliskie_1.jpg|thumb|right|400px|Lasy Skaliskie - mapa (www.olsztyn.rdos.gov.pl)]]
 
[[Grafika:Lasy Skaliskie_1.jpg|thumb|right|400px|Lasy Skaliskie - mapa (www.olsztyn.rdos.gov.pl)]]
 
lub
 
lub
[[Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|300px|ramka|right|dowolny opis obrazka]]
+
[[Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|300px|ramka|right|Lasy Skaliskie - okolice miejscowości Rapa (www.wikimedia.pl)]]
  
 
<br />
 
<br />
  
 
== Przeznaczenie i zagrożenia ==
 
== Przeznaczenie i zagrożenia ==
...
+
 
 +
Najpoważniejszym zagrożeniem jest nieekologiczna gospodarka leśna, w tym zręby zupełne, szczególnie wycinanie starych drzewostanów, zabudowa hydrotechniczna rzek i jezior, zabudowa letniskowa polan śródleśnych w pobliżu ostoi, składowiska odpadów i intensywna gospodarka rolna, choć niewskazane byłoby również jej zaniechanie.
 +
 
 
<br />
 
<br />
  
Linia 40: Linia 38:
 
''Charakterem Lasy Skaliskie przypominają północne, naturalne, borealne lasy skandynawskie na podłożu torfowym. Różnią się jednak od nich  mnogością występujących tu gatunków. Moczary, bagna, liczne cieki wodne czynią ten obszar niedostępnym dla ludzi, ale za to jest to matecznik wszelakich zwierząt. Łosie, wilki, rysie, żurawie, bobry, wszystkie odmiany dzięciołów i liczne ptactwo czynią z tego miejsca wyjątkowy obszar
 
''Charakterem Lasy Skaliskie przypominają północne, naturalne, borealne lasy skandynawskie na podłożu torfowym. Różnią się jednak od nich  mnogością występujących tu gatunków. Moczary, bagna, liczne cieki wodne czynią ten obszar niedostępnym dla ludzi, ale za to jest to matecznik wszelakich zwierząt. Łosie, wilki, rysie, żurawie, bobry, wszystkie odmiany dzięciołów i liczne ptactwo czynią z tego miejsca wyjątkowy obszar
 
przyrodniczy.''
 
przyrodniczy.''
 +
Na terenach leśnych dominują bory świerkowe i sosnowe,
 +
na znacznym obszarze rosnące na podłoŜu torfowym. Niewielkie enklawy z brzozą, olchą i dębem mają marginalne znaczenie
 +
lasotwórcze.Obszar obejmuje kompleks leśny (43% powierzchni ostoi) porastający tereny wytopiskowej niecki Skaliskiej otoczonej wzgórzami moren czołowych z okresu ostatniego zlodowacenia (Góry Klewińskie o wysokości względnej 100m). Obszar odwadniany jest przez Węgorapę i Gołdapę, które zostaly połączone Kanałem Brożajeckim biegnącym przez środek lasu. Pozostałością jezior w części centralnej obszaru jest Bagno Minta. Lasy Skaliskie reprezentują typ kontynentalnego boru mieszanego charakteryzujący się dużą różnorodnością. Na obszarze 1ha można spotkać do 10 typów siedliskowych lasu. Dominują siedliska borowe i lasu mieszanego. Dominującymi gatunkami są sztucznie wprowadzona sosna i naturalne: świerk i brzoza. Najcenniejszym zbiorowiskiem jest borealna świerczyna na torfach. W dolinach rzek występują łąki (12% obszaru) a na obrzeżach lasu pola uprawne (43% powierzchni ostoi). W lasach występuje bogata fauna. W ostatnich latach zarejestrowano spadek liczebności łosi. W lasach stale bytuje ponad 10 wilków. Pojawia się też ryś. Pospolite są kuny, lisy, jenoty i borsuki. W rzekach występują wydry i bobry. Na terenach bagiennych gniazdują żurawie (jedna z ważniejszych ostoi - do 3000 osobników), a w lesie 1 para bielika. Ostoja to równie istotne miejsce występowania orlika krzykliwego, jarząbka, dzięcioła średniego i białogrzbietego i derkacza. Spotyka się też bociany czarne i rybołowy. Stwierdzono tu występowanie 27 gatunków ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej (w tym 12 lęgowych) i 11 gatunków ptaków cennych i zagrożonych.
 +
 +
 +
bąk    [ptak ]
 +
bielik    [ptak ]
 +
błotniak łąkowy    [ptak ]
 +
błotniak stawowy    [ptak ]
 +
błotniak zbożowy    [ptak ]
 +
bocian biały      [ptak ]
 +
bocian czarny      [ptak ]
 +
brodziec leśny    [ptak ]
 +
derkacz    [ptak ]
 +
dzięcioł białogrzbiety      [ptak ]
 +
dzięcioł czarny    [ptak ]
 +
dzięcioł średni    [ptak ]
 +
dzięcioł zielonosiwy      [ptak ]
 +
gąsiorek    [ptak ]
 +
jarząbek      [ptak ]
 +
kania ruda      [ptak ]
 +
kobczyk    [ptak ]
 +
lelek    [ptak ]
 +
lerka    [ptak ]
 +
muchołówka mała      [ptak ]
 +
orlik krzykliwy      [ptak ]
 +
siewka złota    [ptak ]
 +
sowa błotna    [ptak ]
 +
trzmielojad    [ptak ]
 +
włochatka    [ptak ]
 +
zimorodek    [ptak ]
 +
żuraw    [ptak ]
 
<br />
 
<br />
 
[[Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|500px|ramka | center | dowolny opis obrazka]]
 
[[Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|500px|ramka | center | dowolny opis obrazka]]
Linia 50: Linia 80:
 
*Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska [[Paweł Skalich|Pawła Skalicha]], dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna te stracił posadę na dworze w [[Królewiec|Królewcu]] za swój dość porywczy charakter. Właśnie po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w rzeczonych okolicach.
 
*Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska [[Paweł Skalich|Pawła Skalicha]], dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna te stracił posadę na dworze w [[Królewiec|Królewcu]] za swój dość porywczy charakter. Właśnie po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w rzeczonych okolicach.
  
*Na północy tego obszaru rzeka [[Węgorapa]] meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Starorzecze tego zbiornika to wyjątkowej urody miejsce i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von [[Altenstadt]], który należał do majątku [[Mieduniszki Wielkie]].
+
*Na północy tego obszaru rzeka [[Węgorapa]] meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Starorzecze tego zbiornika to wyjątkowej urody miejsce i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von [[Altenstadt]], który należał do majątku [[Mieduniszki Wielkie]] z XVIII wieku .
  
*Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 roku [[Kanał Brożajcki]], który idealnie nadaje się do spływów kajakowych.
+
*Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 roku [[Kanał Brożajcki]], który idealnie nadaje się do spływów kajakowych. W latach 1844-1850 przeprowadzane tu były prace melioracyjne, wykopano m.in. kanał dopływowy, przy pomocy którego osuszono jez. [[Miryt]], obecnie [[bagno Minta]]. Na kanale spotkać mozna wiele urządzeń hydrotechnicznych: stopnie wodne, śluzy oraz wodną elektrownię w miejscowości [[Brożajcie]].
  
 
*To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują liczne watahy [[wilk|wilków]]. Przyczynkiem do tego może być specyficzne położenie - odseparowane od człowieka i jego cywilizacji.
 
*To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują liczne watahy [[wilk|wilków]]. Przyczynkiem do tego może być specyficzne położenie - odseparowane od człowieka i jego cywilizacji.
 +
 +
*Na terenach tych znajduje się wiele architektonicznych perełek [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]]. Do najważniejszych należą: piramida w [[Rapa|Rapie]] (XIX-wieczny grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von [[Fahrenheid]]), grobowiec w [[Zakałcz|Zakałczu]], dwory i pałace, kościoły z z XVI-XVII wieku, przykłady architektury wiejskiej, cmentarze sprzed 1945 roku. 
  
 
== Źródła ==
 
== Źródła ==

Wersja z 19:54, 25 lis 2013

Lasy Skaliskie

rodzaj OSO (dyrektywa ptasia)
data listopad 2008
powierzchnia 12.644,7
kod obszaru PLB280002
Koordynaty: 54°16′59″
21°57′6″


Lasy Skaliskie


Obszar Natura 2000

W skład chronionego obszaru wchodzą Lasy Skaliskie oraz doliny rzek: Węgorapa i Gołdap. Ostoja ta leży w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim. Dojechać tam można od strony Węgorzewa drogą 650 (trasa Węgorzewo-Gołdap. Obszar ten ma nie tylko ogromne znaczenie przyrodnicze (miejsce gniazdowania wielu gatunków chronionych ptaków, a także ostoja bobrów), ale również historyczne. Teren jest bardzo urozmaicony - od zabagnionych dolin rzecznych, torfowisk, poprzez duże kompleksy leśne do łąk i pól uprawnych.


Lasy Skaliskie - mapa (www.olsztyn.rdos.gov.pl)

lub

Lasy Skaliskie - okolice miejscowości Rapa (www.wikimedia.pl)


Przeznaczenie i zagrożenia

Najpoważniejszym zagrożeniem jest nieekologiczna gospodarka leśna, w tym zręby zupełne, szczególnie wycinanie starych drzewostanów, zabudowa hydrotechniczna rzek i jezior, zabudowa letniskowa polan śródleśnych w pobliżu ostoi, składowiska odpadów i intensywna gospodarka rolna, choć niewskazane byłoby również jej zaniechanie.


Fauna i flora

Charakterem Lasy Skaliskie przypominają północne, naturalne, borealne lasy skandynawskie na podłożu torfowym. Różnią się jednak od nich mnogością występujących tu gatunków. Moczary, bagna, liczne cieki wodne czynią ten obszar niedostępnym dla ludzi, ale za to jest to matecznik wszelakich zwierząt. Łosie, wilki, rysie, żurawie, bobry, wszystkie odmiany dzięciołów i liczne ptactwo czynią z tego miejsca wyjątkowy obszar przyrodniczy. Na terenach leśnych dominują bory świerkowe i sosnowe, na znacznym obszarze rosnące na podłoŜu torfowym. Niewielkie enklawy z brzozą, olchą i dębem mają marginalne znaczenie lasotwórcze.Obszar obejmuje kompleks leśny (43% powierzchni ostoi) porastający tereny wytopiskowej niecki Skaliskiej otoczonej wzgórzami moren czołowych z okresu ostatniego zlodowacenia (Góry Klewińskie o wysokości względnej 100m). Obszar odwadniany jest przez Węgorapę i Gołdapę, które zostaly połączone Kanałem Brożajeckim biegnącym przez środek lasu. Pozostałością jezior w części centralnej obszaru jest Bagno Minta. Lasy Skaliskie reprezentują typ kontynentalnego boru mieszanego charakteryzujący się dużą różnorodnością. Na obszarze 1ha można spotkać do 10 typów siedliskowych lasu. Dominują siedliska borowe i lasu mieszanego. Dominującymi gatunkami są sztucznie wprowadzona sosna i naturalne: świerk i brzoza. Najcenniejszym zbiorowiskiem jest borealna świerczyna na torfach. W dolinach rzek występują łąki (12% obszaru) a na obrzeżach lasu pola uprawne (43% powierzchni ostoi). W lasach występuje bogata fauna. W ostatnich latach zarejestrowano spadek liczebności łosi. W lasach stale bytuje ponad 10 wilków. Pojawia się też ryś. Pospolite są kuny, lisy, jenoty i borsuki. W rzekach występują wydry i bobry. Na terenach bagiennych gniazdują żurawie (jedna z ważniejszych ostoi - do 3000 osobników), a w lesie 1 para bielika. Ostoja to równie istotne miejsce występowania orlika krzykliwego, jarząbka, dzięcioła średniego i białogrzbietego i derkacza. Spotyka się też bociany czarne i rybołowy. Stwierdzono tu występowanie 27 gatunków ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej (w tym 12 lęgowych) i 11 gatunków ptaków cennych i zagrożonych.


bąk [ptak ] bielik [ptak ] błotniak łąkowy [ptak ] błotniak stawowy [ptak ] błotniak zbożowy [ptak ] bocian biały [ptak ] bocian czarny [ptak ] brodziec leśny [ptak ] derkacz [ptak ] dzięcioł białogrzbiety [ptak ] dzięcioł czarny [ptak ] dzięcioł średni [ptak ] dzięcioł zielonosiwy [ptak ] gąsiorek [ptak ] jarząbek [ptak ] kania ruda [ptak ] kobczyk [ptak ] lelek [ptak ] lerka [ptak ] muchołówka mała [ptak ] orlik krzykliwy [ptak ] siewka złota [ptak ] sowa błotna [ptak ] trzmielojad [ptak ] włochatka [ptak ] zimorodek [ptak ] żuraw [ptak ]

dowolny opis obrazka

lub

dowolny opis obrazka


Ciekawostki

  • Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska Pawła Skalicha, dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna te stracił posadę na dworze w Królewcu za swój dość porywczy charakter. Właśnie po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w rzeczonych okolicach.
  • Na północy tego obszaru rzeka Węgorapa meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Starorzecze tego zbiornika to wyjątkowej urody miejsce i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von Altenstadt, który należał do majątku Mieduniszki Wielkie z XVIII wieku .
  • Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 roku Kanał Brożajcki, który idealnie nadaje się do spływów kajakowych. W latach 1844-1850 przeprowadzane tu były prace melioracyjne, wykopano m.in. kanał dopływowy, przy pomocy którego osuszono jez. Miryt, obecnie bagno Minta. Na kanale spotkać mozna wiele urządzeń hydrotechnicznych: stopnie wodne, śluzy oraz wodną elektrownię w miejscowości Brożajcie.
  • To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują liczne watahy wilków. Przyczynkiem do tego może być specyficzne położenie - odseparowane od człowieka i jego cywilizacji.
  • Na terenach tych znajduje się wiele architektonicznych perełek Warmii i Mazur. Do najważniejszych należą: piramida w Rapie (XIX-wieczny grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von Fahrenheid), grobowiec w Zakałczu, dwory i pałace, kościoły z z XVI-XVII wieku, przykłady architektury wiejskiej, cmentarze sprzed 1945 roku.

Źródła

  • Instytut na rzecz Ekorozwoju: www.ine.eko.org.pl; 25.11.2013
  • Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: www.olsztyn.rdos.gov.pl; 25.11.2013
  • Dzikie Mazury (www.dzikie-mazury.pl); 25.11.2013
  • Natura 2000 a rozwój lokalny; dr inż. P. Dynowski, Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna
  • Natura 2000. Naturalnie się opłaca; M. Czerwińska, M. Leda, Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, 2010
  • Wikimedia