Otwornica półkulista: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 16: | Linia 16: | ||
|Gatunek = otwornica półkulista | |Gatunek = otwornica półkulista | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
| − | |Lista synonimów = Variolaria hemisphaerica Flörke}} | + | |Lista synonimów = ''Variolaria hemisphaerica'' Flörke}} |
<br/> | <br/> | ||
| − | '''Otwornica półkulista''' (''Pertusaria hemisphaerica'' (Flörke) Erichsen – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny otwornicowatych (''Pertusariaceae''), rzędu otwornicowców (Pertusariales). | + | '''Otwornica półkulista''' (''Pertusaria hemisphaerica'' (Flörke) Erichsen – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny otwornicowatych (''Pertusariaceae''), rzędu otwornicowców (''Pertusariales''). |
| Linia 26: | Linia 26: | ||
| − | + | Plecha otwornicy półkulistej jest skorupiasta, zwykle gruba, pomarszczona, jasnoszara lub biaława, rzadko ciemniejsza, na obwodzie ze srebrzystobiałym brzeżkiem, bez izydiów (wyrostki), z soraliami. Soralia drobne, koliste, zwykle wypukłe, białawe, u okazów rosnących w cieniu czasem zielonkawe. Plecha (soralia) barwi się od C (C+) na kolor czerwony (P-, K-). | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
| − | + | Gatunek ten występuje na korze starych drzew liściastych, zwłaszcza na bukach, dębach, lipach i grabach, w dobrze zachowanych ekosystemach leśnych, rzadko na drzewach przydrożnych, wyjątkowo na skałach. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 42: | Linia 39: | ||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | + | Gatunek ginący, jeszcze do niedawna dość częsty i licznie rosnący, teraz rzadki w całym kraju. Bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza. | |
| − | + | Umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 49: | Linia 46: | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | + | Otwornica półkulista jest porostem wykorzystywanym w ocenie ciągłości ekologicznej ekosystemów leśnych. W Polsce ma status wskaźnika niżowych lasów puszczańskich (reliktu puszczańskiego). | |
| − | Na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] gatunek ten występuje jedynie w największych kompleksach leśnych regionu - w [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]] | + | Na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] gatunek ten występuje jedynie w największych kompleksach leśnych regionu, częściej na północnym-wschodzie - w [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]] i [[Puszcza Romincka|Rominckiej]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 61: | Linia 58: | ||
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szelag (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006. | S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szelag (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006. | ||
| − | + | W. Fałtynowicz: ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów''. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012. | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 70: | Linia 67: | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] |
| − | [[Kategoria: Grzyby]] | ||
| − | [[Kategoria: Porosty]] | ||
Wersja z 08:07, 22 mar 2014
| Otwornica półkulista | |
| | |
| Pertusaria hemisphaerica | |
| (Flörke) Erichsen | |
 Otwornica półkulista | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Podkrólestwo | {{{Podkrólestwo}}} |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | otwornicowce |
| Rodzina | otwornicowate |
| Rodzaj | otwornica |
| Gatunek | otwornica półkulista |
| Synonimy | |
| Variolaria hemisphaerica Flörke | |
Otwornica półkulista (Pertusaria hemisphaerica (Flörke) Erichsen – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny otwornicowatych (Pertusariaceae), rzędu otwornicowców (Pertusariales).
Spis treści
Plecha
Plecha otwornicy półkulistej jest skorupiasta, zwykle gruba, pomarszczona, jasnoszara lub biaława, rzadko ciemniejsza, na obwodzie ze srebrzystobiałym brzeżkiem, bez izydiów (wyrostki), z soraliami. Soralia drobne, koliste, zwykle wypukłe, białawe, u okazów rosnących w cieniu czasem zielonkawe. Plecha (soralia) barwi się od C (C+) na kolor czerwony (P-, K-).
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze starych drzew liściastych, zwłaszcza na bukach, dębach, lipach i grabach, w dobrze zachowanych ekosystemach leśnych, rzadko na drzewach przydrożnych, wyjątkowo na skałach.
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, jeszcze do niedawna dość częsty i licznie rosnący, teraz rzadki w całym kraju. Bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza.
Umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN).
Ciekawostki
Otwornica półkulista jest porostem wykorzystywanym w ocenie ciągłości ekologicznej ekosystemów leśnych. W Polsce ma status wskaźnika niżowych lasów puszczańskich (reliktu puszczańskiego).
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jedynie w największych kompleksach leśnych regionu, częściej na północnym-wschodzie - w Puszczy Boreckiej i Rominckiej.
Bibliografia
K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szelag (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
Linki zewnętrzne
http://species.wikimedia.org/wiki/Pertusaria_hemisphaerica
