Pawężnica łuseczkowata

Pawężnica łuseczkowata
Peltigera praetextata
(Flörke ex Sommerf.) Zopf
Pawężnica łuseczkowata
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby workowe
Klasa	miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd	pawężnicowce
Rodzina	pawężnicowate
Rodzaj	pawężnica
Gatunek	pawężnica łuseczkowata
Synonimy

Pawężnica łuseczkowata (Peltigera praetextata (Flörke ex Sommerf.) Zopf) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae), rzędu pawężnicowców (Peltigerales).

Plecha

Plecha pawężnicy łuseczkowatej jest listkowata, zwykle rozetkowata, do 20 cm średnicy, podzielona na odcinki do 2 cm szerokości, dość sztywna, nie pilśniowata, gładka, czasem błyszcząca. Na górnej powierzchni, na brzegach lub wzdłuż spękań zwykle wykształcają się bardzo liczne łuseczkowate izydia (wyrostki), wyraźnie widoczne nawet bez lupy. Dolna strona z ciemnobrązowymi łuskami i licznymi chwytnikami. Owocniki często spotykane, koliste, na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten występuje na ziemi i mszakach, czasami na korze drzew. Jest charakterystyczny dla żyznych lasów liściastych (głównie gradów i buczyn), gdzie często rośnie na mszakach u nasady pni drzew lub w ich dolnych partiach, a także na omszałych kłodach i pniakach. W górach występuje również na zacienionych, omszonych skałach i głazach.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje dość często, ale jedynie w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. w Lesie Warmińskim i rezerwacie Dęby Napiwodzkie.

Wartość użytkowa

Gatunek ten jest dość rzadki w całym kraju. Został objęty w Polsce ścisłą ochroną i umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożony wymarciem (EN).

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Peltigera [10.07.2014]

Bibliografia

Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, nr 91, s. 223–239.
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.