Soplówka jeżowata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
'''Soplówka jeżowata''' (''Hericium erinaceum'' (Bull.) Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny soplówkowatych (Hericiaceae), rzędu gołąbkowców (Russullales). | '''Soplówka jeżowata''' (''Hericium erinaceum'' (Bull.) Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny soplówkowatych (Hericiaceae), rzędu gołąbkowców (Russullales). | ||
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| − | + | == Owocnik == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Owocnik w zarysie kulisty lub półkolisty, nierozgałęziony, wielkości 8-20 cm, ale dorastający nawet do 30 cm. Przyrasta do drzewa bokiem lub bulwiastą częścią, która w starszych okazach drewnieje. Początkowo białawy, z wiekiem żółknący i ochrowo-brązowy, jego powierzchnia gęsto pokryta długimi do 4(6) cm i o grubości (przy podstawie) 1,5-2 mm, zwieszającymi się kolcami. Kolce za młodu są białawo-żółte, później śmietankowe, na starość mają kolor od żółto-pomarańczowego do siwo-brązowawego. Miąższ owocnika mięsisty, elastyczny, sprężysty i trochę włóknisty. Ma biały kolor, jest zwarty i dziurkowany. Smak słodkawy, zapach grzybowy. Jest to gatunek o charakterystycznym wyglądzie i łatwy do oznaczenia. | Owocnik w zarysie kulisty lub półkolisty, nierozgałęziony, wielkości 8-20 cm, ale dorastający nawet do 30 cm. Przyrasta do drzewa bokiem lub bulwiastą częścią, która w starszych okazach drewnieje. Początkowo białawy, z wiekiem żółknący i ochrowo-brązowy, jego powierzchnia gęsto pokryta długimi do 4(6) cm i o grubości (przy podstawie) 1,5-2 mm, zwieszającymi się kolcami. Kolce za młodu są białawo-żółte, później śmietankowe, na starość mają kolor od żółto-pomarańczowego do siwo-brązowawego. Miąższ owocnika mięsisty, elastyczny, sprężysty i trochę włóknisty. Ma biały kolor, jest zwarty i dziurkowany. Smak słodkawy, zapach grzybowy. Jest to gatunek o charakterystycznym wyglądzie i łatwy do oznaczenia. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Rośnie w lasach liściastych ze starym drzewostanem jako grzyb saprotroficzny. Owocniki wyrastają późną jesienią, głównie na pniach starszych drzew w ich dolnej części, do wysokości kilku metrów, na uszkodzonych i martwych drzewach liściastych, głównie na [[buk zwyczajny|buku zwyczajnym]] i [[dąb szypułkowy|dębie szypułkowym]], lecz także na jabłoni lub orzechach włoskich. | Rośnie w lasach liściastych ze starym drzewostanem jako grzyb saprotroficzny. Owocniki wyrastają późną jesienią, głównie na pniach starszych drzew w ich dolnej części, do wysokości kilku metrów, na uszkodzonych i martwych drzewach liściastych, głównie na [[buk zwyczajny|buku zwyczajnym]] i [[dąb szypułkowy|dębie szypułkowym]], lecz także na jabłoni lub orzechach włoskich. | ||
<br/> | <br/> | ||
Bardzo rzadki, znany tylko z kilku stanowisk w Polsce. Podlega ochronie prawnej. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”, gdzie ma status E – wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Belgii, Czechach, Szwajcarii, Niemczech, Danii, Anglii, Holandii, Szwecji, Słowacji. | Bardzo rzadki, znany tylko z kilku stanowisk w Polsce. Podlega ochronie prawnej. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”, gdzie ma status E – wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Belgii, Czechach, Szwajcarii, Niemczech, Danii, Anglii, Holandii, Szwecji, Słowacji. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Na Warmii i Mazurach soplówka jeżowata została odnotowana w [[Rezerwat Niedźwiedzie Wielkie|Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie]]. | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] soplówka jeżowata została odnotowana w [[Rezerwat Niedźwiedzie Wielkie|Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Wartość użytkowa == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Gatunek jadalny, uważany za smaczny, ale tylko w fazie młodych owocników. W Polsce podlega ochronie całkowitej, poza tym jest bardzo rzadki. | Gatunek jadalny, uważany za smaczny, ale tylko w fazie młodych owocników. W Polsce podlega ochronie całkowitej, poza tym jest bardzo rzadki. | ||
<br/> | <br/> | ||
Grzyb uprawiany na Dalekim Wschodzie, gdzie uważany jest za przysmak, a także w amatorskiej uprawie w Polsce. | Grzyb uprawiany na Dalekim Wschodzie, gdzie uważany jest za przysmak, a także w amatorskiej uprawie w Polsce. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ciekawostki == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W Polsce występuje jeszcze [[soplówka bukowa]] (''Hericium coralloides''), wyrastająca na drewnie drzew liściastych, oraz soplówka jodłowa (''Hericium alpestre''), wyrastająca na drewnie drzew iglastych. Od soplówki jeżowatej różnią się znacznie kształtem owocnika i kolcami. | W Polsce występuje jeszcze [[soplówka bukowa]] (''Hericium coralloides''), wyrastająca na drewnie drzew liściastych, oraz soplówka jodłowa (''Hericium alpestre''), wyrastająca na drewnie drzew iglastych. Od soplówki jeżowatej różnią się znacznie kształtem owocnika i kolcami. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70. | Wojewoda W., Ławrynowicz M.: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| − | + | [http://www.grzyby.pl/gatunki/Hericium_erinaceum.htm grzyby.pl] [21.05.2014] | |
| − | http://www.grzyby.pl/gatunki/Hericium_erinaceum.htm | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | http://pl.wikipedia.org/wiki/Soplowka_jeżowata | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Soplowka_jeżowata pl.wikipedia.org, Soplówka jeżowata] [21.05.2014] |
<br/> | <br/> | ||
| − | http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=495 | + | [http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=495 obszary.natura2000.org.pl] [21.05.2014] |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 11:23, 11 lip 2014
| Soplówka jeżowata | |
| | |
| Hericium erinaceum | |
| (Bull.) Pers. | |
 Owocnik soplówki jeżowatej | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | gołąbkowce |
| Rodzina | soplówkowate |
| Rodzaj | soplówka |
| Gatunek | soplówka jeżowata |
| Synonimy | |
Soplówka jeżowata (Hericium erinaceum (Bull.) Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny soplówkowatych (Hericiaceae), rzędu gołąbkowców (Russullales).
Spis treści
Owocnik
Owocnik w zarysie kulisty lub półkolisty, nierozgałęziony, wielkości 8-20 cm, ale dorastający nawet do 30 cm. Przyrasta do drzewa bokiem lub bulwiastą częścią, która w starszych okazach drewnieje. Początkowo białawy, z wiekiem żółknący i ochrowo-brązowy, jego powierzchnia gęsto pokryta długimi do 4(6) cm i o grubości (przy podstawie) 1,5-2 mm, zwieszającymi się kolcami. Kolce za młodu są białawo-żółte, później śmietankowe, na starość mają kolor od żółto-pomarańczowego do siwo-brązowawego. Miąższ owocnika mięsisty, elastyczny, sprężysty i trochę włóknisty. Ma biały kolor, jest zwarty i dziurkowany. Smak słodkawy, zapach grzybowy. Jest to gatunek o charakterystycznym wyglądzie i łatwy do oznaczenia.
Rozmieszczenie i ekologia
Rośnie w lasach liściastych ze starym drzewostanem jako grzyb saprotroficzny. Owocniki wyrastają późną jesienią, głównie na pniach starszych drzew w ich dolnej części, do wysokości kilku metrów, na uszkodzonych i martwych drzewach liściastych, głównie na buku zwyczajnym i dębie szypułkowym, lecz także na jabłoni lub orzechach włoskich.
Bardzo rzadki, znany tylko z kilku stanowisk w Polsce. Podlega ochronie prawnej. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”, gdzie ma status E – wymierający. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Belgii, Czechach, Szwajcarii, Niemczech, Danii, Anglii, Holandii, Szwecji, Słowacji.
Na Warmii i Mazurach soplówka jeżowata została odnotowana w Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie.
Wartość użytkowa
Gatunek jadalny, uważany za smaczny, ale tylko w fazie młodych owocników. W Polsce podlega ochronie całkowitej, poza tym jest bardzo rzadki.
Grzyb uprawiany na Dalekim Wschodzie, gdzie uważany jest za przysmak, a także w amatorskiej uprawie w Polsce.
Ciekawostki
W Polsce występuje jeszcze soplówka bukowa (Hericium coralloides), wyrastająca na drewnie drzew liściastych, oraz soplówka jodłowa (Hericium alpestre), wyrastająca na drewnie drzew iglastych. Od soplówki jeżowatej różnią się znacznie kształtem owocnika i kolcami.
Bibliografia
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: Red list of the macrofungi in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
Linki zewnętrzne
grzyby.pl [21.05.2014]
pl.wikipedia.org, Soplówka jeżowata [21.05.2014]
obszary.natura2000.org.pl [21.05.2014]
