Trzęsak listkowaty: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
− | |||
− | |||
− | |||
'''Trzęsak listkowaty''' (''Tremella foliacea'' Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny (Tremellaceae), rzędu (Tremellales). | '''Trzęsak listkowaty''' (''Tremella foliacea'' Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny (Tremellaceae), rzędu (Tremellales). | ||
− | + | <br/><br/> | |
− | |||
− | |||
=== Owocnik === | === Owocnik === | ||
− | |||
Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny. | Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny. | ||
− | |||
− | |||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
− | |||
Owocniki wyrastają na martwym drewnie drzew liściastych, najczęściej na bukach, brzozach, olchach, dębach, grabach, zarówno w lasach, jak i w parkach, zaroślach i ogrodach. Grzyb saprotroficzny. Zazwyczaj rośnie razem z innymi grzybami rozkładającymi drewno. Owocniki pojawiają się przez cały rok, najczęściej jednak jesienią i podczas łagodnej zimy. | Owocniki wyrastają na martwym drewnie drzew liściastych, najczęściej na bukach, brzozach, olchach, dębach, grabach, zarówno w lasach, jak i w parkach, zaroślach i ogrodach. Grzyb saprotroficzny. Zazwyczaj rośnie razem z innymi grzybami rozkładającymi drewno. Owocniki pojawiają się przez cały rok, najczęściej jednak jesienią i podczas łagodnej zimy. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Ameryce Południowej i Północnej, w Azji, Europie, Afryce i w Nowej Zelandii. W Polsce trzęsak listkowaty jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" (status I). | ||
+ | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] został odnotowany w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach]] oraz w [[Rezerwat Mszar|rezerwacie Mszar]]. | ||
+ | <br/> | ||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
− | + | W Europie uważa się trzęsaka listkowego przeważnie za grzyba niejadalnego. Nie jest trujący, jednak jest bez smaku. Jada się go w Chinach. | |
− | W Europie | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | === Ciekawostki === | ||
+ | Trzęsak listkowaty może czasem zmienić tryb życia z saprotroficznego na pasożytniczy i pasożytować na grzybni skórników rosnących na tym samym drewnie. | ||
+ | Badania naukowe wykazały właściwości lecznicze trzęsaka listkowatego. Z grzybni tego gatunku uzyskano polisacharydy, które w dawce 300 mg/kg wagi ciała po dootrzewnowym wstrzyknięciu myszom hamowały wzrost złośliwego nowotworu – mięsaka. | ||
− | + | Gatunki podobne do trzęsaka listkowatego: | |
+ | *[[uszak bzowy]] (''Auricularia auricula-judae'') | ||
+ | Kształtem przypomina ucho i rośnie na różnych drzewach liściastych, najczęściej na bzach. | ||
+ | * uszak skórnikowaty (''Auricularia mesenterica'') | ||
+ | Również rośnie na drewnie liściastym, ale ma owocniki na górnej stronie wielobarwnie strefowane, na dolnej żyłkowane. | ||
+ | * kisielnica karmelowata (''Exidia saccharina'') | ||
+ | Występuje tylko na drzewach iglastych. | ||
− | + | == Zobacz też == | |
+ | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzęsak_listkowaty pl.wikipedia.org, trzęsak listkowaty] [20.04.2014<br/> | ||
+ | [http://www.indexfungorum.org/Names/Names.asp indexfungorum.org] [20.04.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Lubowiecki J., Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Kudypy. Praca magisterska, Katedra Mykologii UWM w Olsztynie 2004.<br/> | |
− | Lubowiecki J. | + | Radoch P., Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Mszar". Praca magisterska, Zakład Mikologii UWM w Olsztynie 2002.<br/> |
− | <br/> | + | Wojewoda W., Ławrynowicz M., ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda W., Z. Szelag Z., Kraków 2006, 55-70. |
− | Radoch P. | ||
− | <br/> | ||
− | Wojewoda W., Ławrynowicz M. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[Kategoria: Przyroda]] | [[Kategoria: Przyroda]] | ||
[[Kategoria: Grzyby]] | [[Kategoria: Grzyby]] |
Wersja z 21:51, 8 lip 2014
Trzęsak listkowaty (Tremella foliacea Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny (Tremellaceae), rzędu (Tremellales).
Spis treści
Owocnik
Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny.
Rozmieszczenie i ekologia
Owocniki wyrastają na martwym drewnie drzew liściastych, najczęściej na bukach, brzozach, olchach, dębach, grabach, zarówno w lasach, jak i w parkach, zaroślach i ogrodach. Grzyb saprotroficzny. Zazwyczaj rośnie razem z innymi grzybami rozkładającymi drewno. Owocniki pojawiają się przez cały rok, najczęściej jednak jesienią i podczas łagodnej zimy.
Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Ameryce Południowej i Północnej, w Azji, Europie, Afryce i w Nowej Zelandii. W Polsce trzęsak listkowaty jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" (status I).
Na Warmii i Mazurach został odnotowany w Leśnym Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach oraz w rezerwacie Mszar.
Wartość użytkowa
W Europie uważa się trzęsaka listkowego przeważnie za grzyba niejadalnego. Nie jest trujący, jednak jest bez smaku. Jada się go w Chinach.
Ciekawostki
Trzęsak listkowaty może czasem zmienić tryb życia z saprotroficznego na pasożytniczy i pasożytować na grzybni skórników rosnących na tym samym drewnie.
Badania naukowe wykazały właściwości lecznicze trzęsaka listkowatego. Z grzybni tego gatunku uzyskano polisacharydy, które w dawce 300 mg/kg wagi ciała po dootrzewnowym wstrzyknięciu myszom hamowały wzrost złośliwego nowotworu – mięsaka.
Gatunki podobne do trzęsaka listkowatego:
- uszak bzowy (Auricularia auricula-judae)
Kształtem przypomina ucho i rośnie na różnych drzewach liściastych, najczęściej na bzach.
- uszak skórnikowaty (Auricularia mesenterica)
Również rośnie na drewnie liściastym, ale ma owocniki na górnej stronie wielobarwnie strefowane, na dolnej żyłkowane.
- kisielnica karmelowata (Exidia saccharina)
Występuje tylko na drzewach iglastych.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, trzęsak listkowaty [20.04.2014
indexfungorum.org [20.04.2014]
Bibliografia
Lubowiecki J., Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Kudypy. Praca magisterska, Katedra Mykologii UWM w Olsztynie 2004.
Radoch P., Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Mszar". Praca magisterska, Zakład Mikologii UWM w Olsztynie 2002.
Wojewoda W., Ławrynowicz M., Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland, red. Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda W., Z. Szelag Z., Kraków 2006, 55-70.