Jagodne Małe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
 
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie  
 
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie  
  |powiat                = Giżycki
+
  |powiat                = giżycki
 
  |gmina                = Miłki  
 
  |gmina                = Miłki  
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Jagodne Małe''' (niem. ''Klein Jagodnen'', w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Kleinkrösten'') – wieś sołecka położona w Polsce, w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko – mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[gmina Miłki|gminie Miłki]]. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].  
+
<big>'''Jagodne Małe''' (niem. ''Klein Jagodnen'', w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Kleinkrösten'') – wieś sołecka położona w Polsce, w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[gmina Miłki|gminie Miłki]]. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Obecnym sołtysem jest [[Małgorzata Lach]].
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
=== Charakterystyka fizjograficzna: ===
 
 
Od [[Rudziska|Rudzisk]] w kierunku  [[Ryn|Rynu]] przebiega linia [[morena|moren]], która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku [Prażmowo|Prażmowa]], wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy [[Ryn]]-[[Giżycko]]. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na [[Bogaczewo]]. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną ([[jezioro Jagodne]]), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na [[Paprotki]], a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło [[Konopki Wielkie|Konopek Wielkich]] i [[Talki|Talk]].  
 
Od [[Rudziska|Rudzisk]] w kierunku  [[Ryn|Rynu]] przebiega linia [[morena|moren]], która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku [Prażmowo|Prażmowa]], wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy [[Ryn]]-[[Giżycko]]. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na [[Bogaczewo]]. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną ([[jezioro Jagodne]]), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na [[Paprotki]], a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło [[Konopki Wielkie|Konopek Wielkich]] i [[Talki|Talk]].  
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Dzieje miejscowości ===
=== Dzieje miejscowości: ===
+
Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony, przez trzy lata, przez poetę [[Zbigniew Morsztyn|Zbigniewa Morsztyna]], jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej oraz przywódcy [[arianie|arian]] w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. W 1659 roku Morsztyn, po wypędzeniu arian z Polski, objął w dożywotnią dzierżawę wieś [[Rudówka|Rudówkę]]. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.
Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony przez trzy lata przez poetę [[Zbigniew Morsztyn|Zbigniewa Morsztyna]], jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej, ponadto był przywódcą [[arianie|arian]] w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. W 1659 roku Morsztyn po wypędzeniu arian z Polski objął w dożywotnią dzierżawę wieś [[Rudówka|Rudówkę]]. Wieś była zniszczona. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, zbudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.
 
 
 
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Ludzie związani z miejscowością ===
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
 
[[Zbigniew Morsztyn]] - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.
 
[[Zbigniew Morsztyn]] - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Zabytki ===
 
+
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego  właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
=== Zabytki: ===
 
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam tez kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego  właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
 
 
 
 
 
<br/>
 
 
 
=== Gospodarka: ===
 
 
 
  
 
<br/>
 
<br/>
 
=== Kultura: ===
 
 
 
<br/>
 
 
 
 
=== Bibliografia: ===
 
=== Bibliografia: ===
  
Linia 76: Linia 57:
 
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 +
 
<br/>
 
<br/>
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
  
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat]][[Kategoria: Gmina]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat giżycki]][[Kategoria: Gmina Miłki]][[Kategoria: wieś sołecka]]
[[Użytkownik:Asiuulek|Asiuulek]] ([[Dyskusja użytkownika:Asiuulek|dyskusja]]) 17:50, 24 wrz 2013 (CEST)
+
([[Dyskusja użytkownika:Asiuulek|dyskusja]]) 17:50, 24 wrz 2013 (CEST)

Wersja z 19:14, 8 lis 2013


Jagodne Małe

Zabytkowy dwór w Jagodnym MałymŹródło: http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor, dostęp 24 września 2013
Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym
Źródło: http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor, dostęp 24 września 2013
Rodzaj miejscowości Wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo Warmińsko-Mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Miłki
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jagodne Małe
Jagodne Małe
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jagodne Małe
Jagodne Małe
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Kleinkrösten) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego. Obecnym sołtysem jest Małgorzata Lach.


Charakterystyka fizjograficzna

Od Rudzisk w kierunku Rynu przebiega linia moren, która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku [Prażmowo|Prażmowa]], wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy Ryn-Giżycko. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na Bogaczewo. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną (jezioro Jagodne), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na Paprotki, a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło Konopek Wielkich i Talk.


Dzieje miejscowości

Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony, przez trzy lata, przez poetę Zbigniewa Morsztyna, jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej oraz przywódcy arian w Prusach Wschodnich. W 1659 roku Morsztyn, po wypędzeniu arian z Polski, objął w dożywotnią dzierżawę wieś Rudówkę. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.


Ludzie związani z miejscowością

Zbigniew Morsztyn - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.


Zabytki

Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.


Bibliografia:

Jagodne, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.


Zobacz też

(dyskusja) 17:50, 24 wrz 2013 (CEST)