Rudziska
Rudziska | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Biskupiec |
Liczba ludności (2010) | 259 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:
- 1818 r. – 148 osób (23 domy)
- 1848 r. – 138 osób (28 domów)
- 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
- 1939 r. – 480 osób
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.
Multimedia
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Pudląg i Rudziska
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]