Agroturystyka

Agroturystyka – jest rodzajem turystyki wiejskiej. Definiuje się ją jako formę wypoczynku, która realizowana jest na terenach wiejskich o charakterze rolniczym, oparta o bazę noclegową i aktywności rekreacyjne związane z gospodarstwem rolnym lub równoważnym i jego otoczeniem (przyrodniczym, produkcyjnym i usługowym). W języku potocznym pojęcia: agroturystyka i turystyka wiejska są często używane zamiennie, ale nie są one jednoznaczne. Cechą charakterystyczną agroturystyki jest możliwość zaspokojenia potrzeb turysty, związanych z chęcią uczestnictwa w procesie produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz przetwórstwie żywności, zapoznania życia rodziny i społeczności wiejskiej, a także stwarzanie szansy na poznanie kultury, tradycji i obyczajów panujących na wsi .

Ogólna charakterystyka

Spadek znaczenia rolnictwa, zwłaszcza jako dziedziny zapewniającej miejsca pracy mieszkańcom oraz źródło dochodów, spowodował, że rozwój ekonomiczny wsi i poprawa warunków życia na wsi nie mogą być dokonywane wyłącznie przez rozwój produkcji rolnej . Niewiele gospodarstw rolnych jest w stanie zapewnić poziom dochodów dla rolnika i jego rodziny, spełniający w dostatecznym stopniu funkcję konsumpcyjną (podstawa utrzymania rolnika i jego rodziny), produkcyjną (akumulacja w gospodarstwie rolnym) i motywacyjną (dążenie do osiągania wyższej konsumpcji i produkcji).

Gospodarka wolnorynkowa wymusza rozwój pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich. Wzrost inicjatyw i przedsiębiorczości na tych terenach istotnie wpływają na poprawę dobrobytu mieszkańców wsi. Za najważniejsze czynniki tego rozwoju uznaje się przetwórstwo rolno-spożywcze, handel, usługi oraz agroturystykę . Agroturystyka może stanowić potencjalne źródło dochodu i miejsc pracy dla mieszkańców wsi. Może stać się tym samym ważnym elementem w ożywieniu gospodarki wiejskiej. W agroturystyce upatruje się szansy rozwoju obszarów wiejskich, które borykają się z wieloma problemami .

Baza agroturystyczna w Polsce

Według danych GUS (2010) zasoby indywidualnej bazy noclegowej w kwaterach agroturystycznych obejmują w Polsce łącznie ponad 57 tys. miejsc noclegowych oferowanych przez 5474 obiektów agroturystycznych. Najwięcej kwater agroturystycznych zlokalizowanych jest w województwach: małopolskim (9845), podkarpackim (8482) i pomorskim (4861). Z kolei pod względem liczby obiektów agroturystycznych wyróżniają się województwa: podkarpackie (995), małopolskie (819) i podlaskie (478) (rys. 1.).

Rys. 1. Baza agroturystyczna w Polsce wg województw

Źródło: Opracowanie na podstawie Turystyka 2009. 2010. GUS, Warszawa.

Rozwojowi działalności agroturystycznej towarzyszy powstawanie licznych stowarzyszeń, które starają się pomagać właścicielom prowadzącym działalność z zakresu turystyki wiejskiej w promocji gospodarstw, a także organizując szkolenia i kursy mające na celu poszerzenie wiedzy i zdobycie niezbędnych umiejętności, potrzebnych przy oferowaniu takiego rodzaju usług . Liczbę stowarzyszeń agroturystycznych w Polsce wg województw przedstawiono na rysunku 2.

Rys. 2. Liczba stowarzyszeń agroturystycznych w Polsce wg województw

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.ppr.pl/dzial-stowarzyszenia-agroturystyczne

Agroturystyka w województwie warmińsko-mazurskim

Województwo warmińsko-mazurskie z sukcesem wykorzystuje atrakcyjną „rentę położenia” przejawiającą się występowaniem unikatowych walorów turystycznych (np. pojezierny krajobraz z polodowcowymi jeziorami wytopiskowymi, największy w Polsce zespół połączonych kanałami jezior o powierzchni przekraczającej 300 km2, wysoka lesistość, niski stopień urbanizacji, liczne zabytki, np. zamki, warownie krzyżackie i budowle sakralne z różnych epok, pałace i dwory dawnej szlachty pruskiej itp.). Walory te odpowiednio wykorzystane mogą przyczynić się do zwiększenia dochodów rodzin rolniczych i rozwoju regionu m.in. przez rozwój agroturystyki, która spośród wszystkich form turystyki jest szczególnie zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju. Niezbędne staje się więc wypracowanie i wdrażanie mechanizmów dostosowawczych poprzez wypracowanie i wdrażanie mechanizmów dostosowawczych przez odpowiednią politykę podatkową, kredytową i inwestycyjną stymulującą rozwój agroturystyki zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju . Liczba gospodarstw zarejestrowanych w bazie gospodarstw agroturystycznych proawdzonej przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Olsztynie wynosi 771. Jak wynika z danych zaprezentowanych na rysunku 3, najwięcej tego typu obiektów jest w powiecie olsztyńskim, mrągowskim i giżyckim.

Rys. 3. Liczba goapodarstw agroturystyczny zarejestrowanych w bazie W-MODR w Olsztynie wg powiatów

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych [1]

Bibliografia

1. Babuchowska K., Araźna E. 2011. Rola stowarzyszeń agroturystycznych we wspieraniu turystyki na obszarach wiejskich. Roczniki Naukowe SERiA. Z. 2 T. 13, s. 11-15.
2. Drzewiecki M. 1996. Agroturystyka, założenia – uwarunkowania – działania. Instytut Wydawniczy „Świadectwo”. Bydgoszcz.
3. Marks-Bielska R., Babuchowska K. 2013. Uwarunkowania rozwoju agroturystyki w województwie warmińsko-mazurskim według opinii właścicieli gospodarstw rolnych. Folia Pomerania Universitatis Agriculturae Stetinansis (Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin), Seria Oeconomica, t. 299(70), s. 149-150.
4. Mickiewicz A. 2002. Przedsiębiorczość mieszkańców wsi w procesie rozwoju obszarów wiejskich [w:] Rozwój obszarów wiejskich – teoria i praktyka. A. Kożuch (red.). Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce, s. 123-129.
5. Sznajder M, Przezbórska L. 2006. Agroturystyka. PWE, Warszawa.
6. Wyrwicz E. 2003. Turystyka na terenach wiejskich i agroturystyka. [w:] Turystyka w gminie i powiecie. A. Gordon (red.) Wyd. Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa.