Natura 2000 Jezioro Oświn i Okolice
| Obszar Natura 2000 Jezioro Oświn i Okolice | |
| | |
 Jezioro Oświn.Źródło: www.oswin.org.pl | |
| Typ obszaru | specjalny obszar ochrony ptaków (OSOP) |
| Kod | PLH280004 |
| Powierzchnia | 2516,1 ha |
| Status obszaru | Obszar ustanowiony rozporządzeniem Min. Środ. w 2004 r. |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Obszar Natura 2000 Jezioro Oświn i Okolice | |
| Położenie na mapie Polski  Obszar Natura 2000 Jezioro Oświn i Okolice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Obszar Natura 2000 Jezioro Oświn i Okolice
Spis treści
Ogólny opis obszaru
OSOP Jezioro Oświn i Okolice położony jest w makroregionie Niziny Staropruskiej, w mezoregionie Równiny Sępopolskiej. Obszar obejmuje eutroficzne jezioro Oświn i sąsiadujące z nim lasy oraz tereny nieleśne z licznymi zabagnieniami. Ostoja leży w dorzeczu Pregoły, a jezioro Oświn zasilane jest przez rzekę Rawda, niewielką rzeczkę Ruda i osiecką Strugę. Jezioro Oświn jest płytkim zbiornikiem eutroficznym, silnie zarastającym i otoczonym szerokim pasem szuwarów oraz mokradeł, w większości niedostępnych, o zabagnionych brzegach. Lustro wody tworzy obecnie kilka izolowanych akwenów połączonych wąskimi przesmykami. Na jeziorze znajduje się 7 wysp, wypływa z niego rzeka Oświnka, uchodząca do Łyny. Wyspy oraz niektóre fragmenty brzegu jeziora porastają niewielkie płaty olsu, łęgu wiązowo-jesionowego i grądu subkontynentalnego. Dno jeziora pokrywają osady gytii, miejscami obficie porośnięte roślinnością zanurzoną, głównie w strefie przybrzeżnej.
Omawiany obszar w znacznej mierze pokrywa się z siedliskowym obszarem Natura 2000 Ostoja nad Oświnem i jest położony w obrębie Obszaru Chronionego Krajobrazu Jeziora Oświn. W jego granicach znajduje się użytek ekologiczny „Rozlewisko Pasternak” (140,5 ha) oraz rezerwat przyrody „Jezioro Siedmiu Wysp” (1618,34 ha), który stanowi również Ostoję Ramsar objętą ochroną na mocy Konwencji Ramsarskiej, czyli Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako siedlisko życiowe ptactwa wodnego.
Samica zielonki (Zapornia parva).
Fot. HTalpa. Źródło: Commons Wikimedia
Walory przyrodnicze
Opisywany obszar powołany został w celu ochrony ptaków oraz mozaiki siedlisk wodnych, bagiennych, leśnych i łąkowych. Uznany został za ostoję ptasią o randze europejskiej. Jezioro Oświn jest jedną z ważniejszych ostoi ptaków wodno-błotnych w północnej części Warmii i Mazur. Stwierdzono tutaj występowanie 28 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 15 gatunków ptaków regularnie migrujących przez ten obszar i nie wymienionych w dyrektywie, a także 7 gatunków ptaków z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Odnotowano tu również stałą obecność 2 gatunków ssaków z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej oraz 2 gatunki chronionych roślin naczyniowych.
Jest to najważniejsza w kraju ostoja lęgowa zielonki (70–90 odzywających się samców, ok. 5 proc. ogólnokrajowej populacji lęgowej). Stosunkowo znaczną liczebność osiąga również tutejsza populacja lęgowa rybitwy czarnej (40–45 par lęgowych, ok. 1 proc. ogólnokrajowej populacji lęgowej) i dzięcioła białogrzbietego (5–8 par lęgowych, ponad 1 proc. ogólnokrajowej populacji lęgowej). Jezioro jest także ważnym żerowiskiem gnieżdżących się w okolicy ptaków drapieżnych.
Istniejące formy ochrony
Rezerwat Jezioro Siedmiu Wysp (1618,34 ha)
Ostoja Ramsar Jezioro Siedmiu Wysp (Oświn) (1800 ha)
Obszar Chronionego Krajobrazu Jeziora Oświn (15 182,9 ha)
Użytek ekologiczny Rozlewisko Pasternak (140,5 ha)
Bibliografia
Mirowska-Ibron I., Jezioro Oświn i Okolice . W: Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn, Wydawnictwo Mantis, 2009, s. 61-64.
