Pozycja Jezior Mazurskich
Pozycja Jezior Mazurskich jest pierwszą linearną fortyfikacją nowożytną na terenie Mazur. W 1898 roku opracowano projekt wzmocnienia systemu istniejących w regionie umocnień, wykorzystujący dogodne ukształtowanie terenu oraz lasy, bagna i jeziora.
Guzianka | |
| |
Schron bierny w okolicy śluzy Guzianka gm. Ruciane-Nida
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Ruciane-Nida |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Historia i rodzaje umocnień
Nowa pozycję na południu przedłużały fortyfikacje Szczycieńskiej Pozycji Leśnej, a na północy Pozycja Węgorapy. Zasadnicze prace fortyfikacyjne w ramach pozycji przeprowadzono w latach 1900 - 1905. Kluczowymi węzłami obrony Pozycji Jezior Mazurskich były: Grupa Kula – Most Kula, Grupa Szymonka, Grupa Zielony Gaj, Grupa Mikołajki, Grupa Guzianka, Grupa Ruciane – Nida. Składały się one początkowo z 23 obiektów. Standardowym elementem węzłów oporu były tzw. dzieła piechoty, w kształcie trapezowej fortyfikacji ziemnej z centralnym schronem chroniącym przed skutkami ognia artylerii. Dochodziły do tego ziemne lub wybetonowane otwarte stanowiska ogniowe ckm i artylerii. Jako wsparcie artyleryjskie punktów oporu zastosowano baterie przewoźnych wieżyczek pancernych. Całość stanowiła punkt oporu piechoty w sile 1 - 2 kompanii. Do 1902 roku wybudowano także 5 betonowych wież ckm (3 w Rucianym i Guziance oraz 2 broniące mostu drogowego w Mikołajkach). Po wybudowaniu w Mikołajkach mostu kolejowego w 1911 roku, zabezpieczono go dwoma blokhauzami strzeleckimi. W Mikołajkach wzniesiono także obiekty osłaniające most kolejowy – 2 stanowiska ogniowe na wschodnim przyczółku mostowym, które były osłonięte kratami fortecznymi (obecnie zachowane pozostałości).
Wykorzystanie w walce
Fortyfikacje Pozycji Jezior Mazurskich zostały z powodzeniem wykorzystane przez oddziały niemieckie w walce podczas I wojny światowej. Walki na przedpolach Rucianego toczyły się zimą 1914/15 roku. Jednostki niemieckie powstrzymały wówczas Rosjan. W okresie międzywojennym umocnienia nieznacznie rozbudowywano, m.in. rozbudowę umocnień Mikołajek zakończono w 1925 roku wznosząc schron bojowy. Do poważniejszych prac doszło dopiero w końcowym okresie drugiej wojny światowej, w 1944 r. Wykonano wówczas ciągły rów przeciwczołgowy i fragmentaryczne umocnienia polowe wzmocnione nielicznymi tzw. Kochbunkrami. Tak jak i inne umocnienia obszaru Wielkich Jezior, pozycje tę porzucono w styczniu 1945 roku praktycznie bez walki.