Mazurski Komitet Plebiscytowy
| Mazurski Komitet Plebiscytowy | |
| | |
| Rodzaj organizacji | organizacja polityczna |
| Profil działalności | działalność agitacyjna i propagandowa |
| Rok założenia | 1919 |
Mazurski Komitet Plebiscytowy – organizacja prowadząca działalność propagandową na rzecz przyłączenia Mazur do Polski, utworzona w okresie plebiscytowym.
Spis treści
Historia
Mazurski Komitet Plebiscytowy został utworzony 9 czerwca 1919 roku w Warszawie przez Prezydium Rady Ministrów. Siedziba organizacji została w lutym 1920 roku przeniesiona do Olsztyna. Na czele Komitetu stanął Juliusz Bursche.
Mazurski Komitet Plebiscytowy zakończył swoją działalność po głosowaniu, decydującym o losach Warmii i Mazur. Działalność niemieckich ugrupowań nacjonalistycznych uniemożliwiała w późniejszym okresie kontynuowanie jakichkolwiek działań na terenie Mazur. Podobnie jak Mazurski Związek Ludowy i Warmiński Komitet Plebiscytowy, organizacja w okresie schyłku swej działalności zdecydowała się na ostatnią inicjatywę. Była to akcja protestacyjna w obronie praw ludności mazurskiej.
Działalność
Działalność Mazurskiego Komitetu Plebiscytowego skupiła się na prowadzeniu propagandy na rzecz akcji polskiej, a więc zbliżenia jak największej liczby Mazurów do koncepcji włączenia regionu w granice II Rzeczpospolitej. Komitet przeszkolił w Warszawie 157 agitatorów, którzy zostali następnie wysłani w teren. Działacze organizowali również odczyty, pogadanki oraz wiece. Jednym z zadań członków było ponadto zapewnienie ochrony uczestnikom publicznych wystąpień przed częstymi atakami niemieckich bojówek nacjonalistycznych. Organizacja skupiła się również na publikowaniu i kolportażu literatury patriotycznej oraz druków propagandowych.
Mazurski Komitet Plebiscytowy posiadał także mężów zaufania. Podobnie jak działacze prowadzący agitację, podlegali oni kierownikom filii powiatowych organizacji. Większość członków Komitetu pochodziła z Wielkopolski, co w znacznym stopniu utrudniało kontakt z miejscową ludnością. Nierzadko również działacze nie potrafili zrozumieć kulturowej specyfiki Mazur. Dlatego niezwykle ważnym zadaniem okazało się pozyskiwanie wśród lokalnych Mazurów nowych działaczy, będących w stanie zdobyć przychylność i zaufanie ludności. Nieznajomość mazurskiej rzeczywistości przez działaczy Mazurskiego Komitetu Plebiscytowego była niestety wykorzystywana przez stronę niemiecką, która umieszczała swoich współpracowników w polskich organizacjach. Wywoływali oni konflikty, szukali słabych stron, a zebrane informacje publikowali nierzadko w niemieckiej prasie. Informacje tego typu docierały do szerokiego kręgu ludności, podkopując dodatkowo zaufanie do działań akcji polskiej.
Zobacz też
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Bystrzycki Piotr,Działdowszczyzna w latach II Rzeczypospolitej. Życie społeczno-polityczne, Olsztyn 1997.
Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.
Wrzesiński Wojciech, Polska-Prusy Wschodnie. Plebiscyty na Warmii i Mazurach oraz na Powiślu w 1920 roku, Olsztyn 2010.
